Sona Vəliyeva İŞIĞa gedən yol roman Bakı – 2016
Yüklə 3,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
96 oturduğu yerdə yuxulamışdı. “Hər şey, indiki və gələcək taleyim bu yuxuda aydın oldu. Mən heç kimi bir də bu məhəbbətlə sevməyəcəm. Amma mən bu sevgidən də xoşbəxt ola bilməyəcəm. Mümkün qədər Veradan uzaq durmalıyam… – Sonra gülümsündü, – əgər özümlə bacarsam…” Moskvaya həmin gün elə güclü yağış yağırdı ki, “tut ucundan göyə çıx”. Şəhərin təmiz və soyuq havası sanki içindəki yorğunluğu, əzginliyi və dağınıq düşüncələrini yox edirdi. Həsən evə tələsirdi, sabah onu gərgin bir gün gözləyirdi, digər qayğıları da qarşılayıb, düşüncələrini bir qədər də aydınlaşdırmalı idi. Günlər sürətlə bir-birini əvəz edirdi. Evdən qayıdandan sonra gələcək təhsil və quruculuq planlarının axarında itib-batdığından darıxmağa Həsənin vaxtı da qalmamışdı. Tələbəliyin son ili, son ayları və günləri yaxınlaşdıqca onlar həm kövrəlir, həm də qarşıdakı fəaliyyətlər üçün ciddi hazırlıq işləri ilə məşğul olurlar. Həsən geri döndükdən sonra hansı işlərlə məşğul olacağını bilirdi. O, dövlət qulluğunda çalışacaqdı. Amma hansı idarədə, hansı vəzifə tutacaqdı, məsələlər hələlik bəlli deyildi. O, yaxşı bilirdi ki, gedəcəyi idarə və müəssisədə onun ayaqları altına xalça sərib xüsusi qayğı ilə qarşılamayacaqlar. Çalışacağı idarələrdə yol tapıb özünə mövqe qazanmalı, məmurluğun verdiyi imkanlardan xalqı üçün faydalı işlər görməlidir. Bütün bu çətinliklərə Həsən əvvəlcədən hazırlaşırdı. Təhsilini başa vurmağa az qalırdı. Oxuduğu fakültənin ən çalışqan tələbəsi, ixtisasının mükəmməl bilicisi kimi tanınan Həsən keçən beş ildə bütün universitet və fakültə müəllimlərinin, tələbə yoldaşlarının xüsusi rəğbətini qazanmışdı. Onun müdafiə etdiyi diplom işi universitetin elmi şurasında xüsusi dəyərləndirilmiş, çap üçün tövsiyə olunmuşdu. Fakültənin dekanı Davıdovun təklifilə elmi şura həmin il indiyə qədər görünməyən bir qərar qəbul edərək, “torpaqşünaslıq elmində tətbiq etdiyi yeni hesablamalara və xüsusi araşdırma əhəmiyyətinə görə” Həsən bəyin diplom işinə elmlər namizədi alimlik dərəcəsi verilmişdi. Bu hadisəyə həmin gün hamıdan çox sevinən Vera olmuşdu. Çünki Həsənə həm də Moskva universitetində – oxuduğu fakültədə müəllim 97 kimi fəaliyyət göstərmək təklif edilmişdi. Lakin Həsənin geriyə qayıtmaqda qəti israrlı olduğunu Vera bilmirdi. Dərslərin, imtahanların bitdiyinə baxmayaraq, Həsən Moskvada keçirdiyi son günlərinin sanki hər birində imtahan verirmiş kimi məşğul idi. Belə imtahanları o, ömrü boyu, daim verəcəkdi. O, bir ziyalı borcunun məsuliyyətini xalq və millət qarşısında həmişə daşıyacaqdı. Bu dəqiqə Həsən düşüncələrinin ucsuz-bucaqsız sahilində tənha idi… Bu gecəki yuxusunda Həsən yenə çiynindəki ağır yüklə suyun üzü ilə irəliləyərək, kənd yoluna çıxmağa çalışırdı. Suyun üstü ilə uzanan işıqlı yolun o başında şam yanırdı. Qarşıda kimsə Həsənə əl eyləyirdi. Yanan şam da bu dəfə həmin adamın əlində idi. Adamın qadın, yaxud kişi olması bilinmirdi. Həsən sahilə çıxmağa tələssə də, nədənsə bir qədər könülsüz yeriyirdi. Arxada, suyun üzərində gəmi kimi lövbər salmış təhsil aldığı universitetin binasını gördü. Qarşısında, küknar ağaclarının arasında bir qız dayanmışdı. Bu qız Vera idi. Ağladığı bilinirdi. Onun açıq, dalğalı yaş saçları küknar ağacının budaqlarına qarışaraq yellənirdi. Yağışdanmı, göz yaşlarındanmı islanan bu saçlardan yenə həmin tanış qoxu, küknar ətri gəlirdi. Həsən çiynindəki bütün ağır yükləri suya ataraq, gözü yaşlı sevgilisini qolları arasına alıb qucaqlamaq istədi. “Gör mən kimdən qaçıram, kimdən imtina edirəm! Vera, gözəlim, mən həyatımda yalnız bir dəfə sevdim, onda da səni. Heç yerə tərpənmə, gözlə gəlirəm!” Həsən qəfil yuxudan ayıldı. Ürəyi az qala yerindən çıxacaqdı. Ömründə heç vaxt unuda bilməyəcəyi ən əziz bir varlığını burada qoyub getdiyini anlayırdı. “Gələndə ürəyim bütövüydü, gedəndə yarısını burada qoyub gedirəm”. Bir gün sonra universitetdə son tədbir, məzun günü keçirilirdi, məzunlara diplom təqdim olunacaqdı. Qapının ağzından başlayaraq içəridəki pilləkənlər, müşavirə zalı çox gözəl bəzədilmişdi. Tədbiri universitetin rektoru Sergey Mixayloviç Solovyov giriş nitqi ilə açaraq bütün məzunları təbrik etdi. O, çıxışında tələbələrin uğurlarından əhatəli danışdı. Fizika-riyaziyyat fakültəsinin tələbəsi Həsən bəy Məlikovun haqqında geniş məlumat verdi: 98 – Cənab müəllimlər, əziz tələbələr! Bu il universitetimizdə yeganə bir nəfər tələbəmiz birinci kursdan son kursadək göstərdiyi ən yüksək nailiyyətlərə, diplom işini elmlər namizədi alimlik dərəcəsi səviyyəsində, dərin araşdırmalar əsasında müdafiə etdiyinə görə ona məzun diplomu ilə yanaşı, həm də elmlər namizədi ali dərəcəsi verilmişdir. Biz ona universitetimizdə, təhsil aldığı fakültədə müəllim kimi qalmaq təklifi etmişik. Amma o, birmənalı şəkildə Azərbaycana getməyi qərara alıb. Universitet rəhbərliyi onun bu qərarını da alqışlayır. Biz inanırıq ki, Həsən bəy Əlahəzrət İmperatorun yerlərdəki məmurlarının ən savadlı və sadiq əsgəri kimi, həm də oralarda bizim ideyalarımızın tərənnümçüsü kimi fəaliyyət göstərəcək. Yığıncaqda yüksək uğur qazanan tələbələrə, o cümlədən, Həsən bəyə söz verildi. – Əziz müəllimlər, əziz dostlar, bu gün çox unudulmaz, əlamətdar bir gündür. Mənim haqqımda deyilən yüksək fikirlərə görə cənab Sergey Mixayloviç Solovyova təşəkkürümü bildirirəm. Universitetdə qalıb işləmək məsələsinə gəldikdə, deməliyəm, əlbəttə, mən bunu çox istərdim. Bu, mənim inkişafım üçün, elmimin, təhsilimin artması üçün çox dəyərli bir təklifdir. Amma xalqım bu saat şirin yuxudadır, səfalət girdabında boğulur, mənim kimi adam bunu görüb onlardan qıraqda qala bilməz. Bu zəmanədə elmsiz, təhsilsiz yaşamaq mümkün deyil. Məncə, xalqıma orada daha çox xeyrim dəyər. Moskva Universitetinin məzunu kimi əldə etdiyim bütün savad, biliyə görə müəllimlərimə və bu universitetə borcluyam. Mən burada qalıb işləməsəm də, bütün müəllimlərimi, tələbə dostlarımı, mənə əməyi, ehtiramı, sevgisi olan hamını əbədi olaraq ürəyimdə aparıram. Sizlər hər an, həmişə mənimlə olacaqsınız! Hamı əl çaldı. Həsən bəyin çıxışından çoxları kövrəlmişdi. Rəsmi hissədən sonra musiqili bədii gecə keçirildi. Tələbələr üçün xüsusi buraxılış gecəsi düzənlənmişdi. Məzun gecəsində bal rəqsləri ifa olunurdu. Qızlar qeyri-adi geyimdə bir az da gözəlləşmişdilər. Al-əlvan geyinib cilvələnən qızların kimliyini müəyyən etmək çox çətin idi. Ssenari üzrə oğlanları da müəyyən Yüklə 3,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|