78
2010). KuruluĢun yayınları ve çalıĢmaları incelendiğinde, Ġsrail‟in çıkarları
doğrultusunda periyodik rapor ve dergiler hazırladıkları görülmektedir. Bu
yayınlarda ana tema, kamuoyunda Ġsrail‟e desteğin artırılmasıdır. KuruluĢ,
yayınlarında, bağımsız Filistin kurulmasına karĢı çıkmakta, HAMAS‟ı ve
Filistinli yöneticileri katı Ģekilde eleĢtirmektedir.
Amerikan
Siyonist
Örgütünün
haricinde,
ABD‟deki
lobicilik
faaliyetlerinin yürütülmesinde Amerika
n-
Ġsrail Kamu ĠĢleri Komitesi
(American-Israel Public Affairs Comittee -AIPAC
) en önemli kuruluĢlardan
birisidir. Bu sebeple özel olarak incelenmesinde fayda görülmektedir.
b.
Amerikan Siyonist Kamu ĠĢleri Komitesi
Ġsrail‟in kuruluĢundan 3 yıl sonra, I.L. “Si” Kenen tarafından
Amerikan Siyonist Kamu ĠĢleri Komitesi (
American Zionist Committee for
Public Affairs-AIPAC
) kuruldu. Daha sonra 1954‟te yine Kenen tarafından bu
komitenin adı, Amerikan
-
Ġsrail Kamu ĠĢleri Komitesi (
American-Israel Public
Affairs Comittee -AIPAC
) olarak değiĢtirildi (Yuravlivker, 2010: 5).
Pek çok yazara göre AIPAC, Ġsrail lobisi içinde en bilinen kuruluĢtur.
ABD politikaları üzerindeki etkisi sebebiyle pek çok lobi tarafından örnek
alınmıĢtır (Lewis [web], 2009).
AIPAC, ABD‟de
10 bölgesel bürosu ve dokuz uydu ofisi ile faaliyetlerini
sürdürmektedir. ġu anda 100.000‟e ulaĢan üye sayısı ile önemini artırmıĢtır.
AIPAC, yerel bir lobi olarak tescil ettirilmiĢtir ve özel giriĢimlerce finanse
edilmektedir. Örgüt, Ġsrail‟den, ulusal bir örgütten ya da yabancı bir gruptan
destek almamaktadır. AIPAC‟a yapılacak bağıĢlar vergiden muaftır (AIPAC
Ġnternet Sitesi [web], 2010).
79
Siyasal kararları etkileme; AIPAC‟ın hedeflerine ulaĢmasında en etkin
kullandığı yöntemdir. ÇalıĢmaları arasında iki ülke arasındaki stratejik
iĢbirliğinin sürdürülmesi, ABD‟nin anti
-
terör politikalarına destek verilmesi,
ülke savunmalarına dair teknik ve teknolojik iĢbirliği sağlanması, Ġran gibi
ülkelerin kitle imha silahı üretmesinin engellenmesi için yürütülen faal
iyetler
yer almaktadır. ABD Kongresi ile yakın çalıĢmakla birlikte AIPAC, ayrıca
Ġsrail‟in geleceğinde ve Orta Doğu‟daki ABD politikalarında etkili olabilecek
Federal Büro, Beyaz Saray, Pentagon ve Bakanlıklarda çalıĢacak personeller
ve diğer siyasetçi adaylarının aktif olarak eğitimini sağlamakta ve bu kiĢilerle
birlikte çalıĢmalar yürütmektedir (AIPAC Ġnternet Sitesi [web], 2010).
Yahudi lobilerinin ABD‟deki etkisine dair pek çok araĢtırma yapılmıĢtır.
1997‟de Fortune dergisi tarafından yapılan araĢtırmada Kongre üyeleri ve
çalıĢanlarından ABD‟deki en güçlü lobileri sıralamaları istenmiĢ ve AIPAC,
pek çok güçlü örgütü geride bırakarak American Emeklileri Birliği (AARP)‟den
sonra 2. sırada gelmiĢtir (Birnbaum [web], 1997). Aynı Ģekilde, Fortune
Dergisinin 2
001‟de yaptığı araĢtırmada bu defa AIPAC, 4. sırada yer almıĢtır
(Birnbaum ve Newell [web], 2001). 2005 yılında National Journal Dergisi
tarafından yapılan araĢtırmada da AIPAC, Amerikan Emekliler Derneği ile
birlikte en güçlü lobiler sıralamasında 2. sıraya yerleĢmiĢti (Walt ve
Mearshimer, 2009: 140). Bu sonuçlar, AIPAC‟ın ve dolayısıyla Ġsrail
Lobisinin, ABD Kongre üyeleri üzerindeki etkisinin ne derecede etkileyici
olduğunu göstermektedir.
Yıl boyunca ABD‟de AIPAC, karar alıcılara yönelik eğitimler
düzenlemekte
ayrıca
üniversite
öğrencilerine
yönelik
çalıĢmalar
yürütmektedir. Üniversite kampüslerinde yürütülen çalıĢmalarla öğrencilere
lobicilik faaliyetleri konusunda eğitimler verilmekte, Ġsrail‟in gereksinimlerinin
karĢılanması için nasıl destek verebilecekleri anlatılmaktadır. AIPAC‟ın diğer
bir faaliyeti de ülke geneline yayılmıĢ Sinagoglarda AIPAC faaliyetleri ile ilgili
bilgiler vermektir. AIPAC ayrıca, diğer dinlere mensup toplum liderleri
80
vasıtasıyla ABD
-
Ġsrail bağlantısını güçlendirmeye yönelik faa
liyetler
yürütmektedir (AIPAC Ġnternet Sitesi [web], 2010).
AIPAC gibi teĢkilatların sahip oldukları nüfuz birden bire oluĢmamıĢ,
zaman içinde artarak devam etmiĢtir. Siyonizmin oluĢmaya baĢladığı yıllarda
hatta Ġsrail kurulduktan sonra da Ġsrail adına lobicilik faaliyetleri büyük bir
gizlilik içinde yürütülmüĢtür. Bunda da yıllar içinde artan Yahudi düĢmanlığı
(Anti-
Semitizm) gerekçe olarak gösterilebilecektir (Walt ve Mearshimer, 2009:
140).
AIPAC‟ın avantajı, statükoyu sürdürmeyi istemesidir. Bu durum,
onu
diğer lobiler arasında öne çıkarmakta ve etkisini artırmaktadır (Paul ve Paul,
2009: 15). Nitekim AIPAC, ABD ve Ġsrail arasında süregelen iliĢkileri
sürdürmek ve ilerletmek istemektedir. Bu durumu değiĢtirmeye yönelik bir
çaba içinde değildir. Bu durum, var olanı değiĢtirmeye yönelik kuruluĢlar
karĢısında AIPAC‟a üstünlük sağlamaktadır.
AIPAC ve Ġsrail lobisi, kuruluĢundan itibaren, Yahudi önderler ve
onların Yahudi olmayan sempatizanları tarafından yürütülen yakın iliĢkilere
dayalı lobicilik faaliyetlerinin dıĢına çıkmıĢtır. Amaçlarını Ġsrail‟deki Yahudilere
yardım olarak belirlememiĢler, kendilerini ABD ve Ġsrail‟in çıkarları ve ahlaki
değerlerinin ortak olduğunu savunan faaliyetlere yöneltmiĢlerdir (Walt ve
Mearshimer, 2009: 143).
AIPAC‟ın etkili olmasında, ABD halkının Ġsrail‟e gösterdiği sempatinin
de büyük önemi vardır. AIPAC, karar alıcılara ne derecede etkili olursa olsun,
halkı ikna edemez ise baĢarı elde edilmesi zordur. Bu durum halkın
düĢünceleri ve halkın oy alıĢkanlıkları üzerinde çalıĢma yapmaları ve etkili
olmalarını gerektirmektedir (Bard, 2009: 76
-77).
Dostları ilə paylaş: |