Bundan farqli o‘laroq,
anglangan holda esda olib qolish
materialning alohida
qismlari o‘rtasidagi ichki mantiqiy aloqalarni tushunishga asoslangan.
Anglangan holda
esda olib qolish doimo tafakkur jarayonlari bilan bog‘ liq bo‘lib, asosan, material
qismlari o‘rtasidagi ikkinchi daraklovchi tizim darajasidagi umulashtirilgan aloqalarga
tayanadi.
Anglangan holda esda olib qolish mexanik esda olib qolishdan ko‘ra
samaraliroq
ekanligi isbotlangan. Xuddi shunday, mexanik esda olib qolishda xotirada 1 soatdan
so‘ng materialning faqat 40%, yana bir necha soatdan keyin esa – atigi 20%, angalangan
holda esda olib qolishda esa 30 kundan keyin ham materialning 40% saqlanib qoladi.
Materialni anglash bir necha xil usullar yordamida erishiladi.
Birinchidan,
o‘rganilayotgan materialning
asosiy fikrlar
ini
ajratish
va ularni reja ko‘rinishida
guruhlash
zarur. Ikkinchidan,
ma’nodosh tayanch so‘zlarni ajratish
. Ushbu usulning
mohiyati mazmunga ega bo‘lgan har bir qismni esda olib qolish zarur bo‘lgan
materialning bosh g‘ oyasini aks ettiruvchi qaysidir so‘z yoki tushuncha bilan bog‘
lashimizdan iborat. Uchinchidan, taqqoslash, ya’ni, jismlar, hodisa va voqealar o‘rtasida
o‘xshashlik va farqlarni aniqlash. Ushbu usulning ko‘rinishlaridan biri o‘rganilayotgan
materialni avval orttirilgan ma’lumotlar bilan solishtirish. Va, nihoyat, anglangan tarzda
esda olib qolish va uning esda saqlanishining yuqori ko‘rsatkichiga erishish metodi
Dostları ilə paylaş: