Video cekilish texnologiyasi cdr
Yüklə 0,99 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- §18. Estetik amillər İşığın qurulması: tutum (həcm)
- Yönəldilmiş işıq
- Kameranın vəziyyəti
70 lentlə yerə bəndləyin. Bir qayda olaraq lentlə elektrik məftilini də dayağın ayaqlarına yapışdırın: kimsə təsadüfən məftili dartsa, dartınmanın gücü azal dığından cihaz yerə düşməyə də bilər. 5. Fikir verin ki, işıq cihazlarının üz tərəfi həmişə tez alışıbyanan səth lər dən təhlükəsiz məsafədə olsun. İşıq cihazları çox qızır. Onları pəncərə pərdəsi, yaxud digər tez alışıbyanan materiallardan kifayət qədər aralı quraşdırın, çə kilişdən sonra isə bu cihazlar soyumayanadək onlara əl vurmayın. 6. Özünüzlə xüsusi izolə əlcəkləri götürün. İstidən közərmiş işıq cihazının təcili yerini dəyişmək lazım gələndə, bu əlcəklər əlinizi yanmaqdan qoruyar. Elektriklə davranışın standart təhlükəsizlik qaydalarına həmişə əməl edin. Su dan qaçın, üstüaçıq naqillərə izolent sarıyın. Kabellərin hamısını yapışqanlı lentlə döşəməyə, yaxud divara yapışdırın. Uşaqları və heyvanları elektrik ava danlığına yaxın buraxmamağa çalışın. §18. Estetik amillər İşığın qurulması: tutum (həcm) Studiyadankənar telequruluşçu işıqlanma prinsiplərini, kameraya verilən tə ləb ləri və işıq avadanlığının imkanlarını mənimsəyəndən sonra, artıq estetik amil lərə nəzər yetirmək olar. Bu amillər xəbər, re portaj, yaxud oçerk ol ma sına baxmayaraq, çə ki liş materialının təsir gü cü nü və səmərəsini yük səl dir. Əsas estetik amil iki ölçülü şüşə səth üzə rin də, yəni tele ek ran da in san və əşyaların mə kan və üçöl çülü illü zi ya la rını – alda nışlarını ya ratmaq dan iba rət dir. Be lə al da nı şı ya rat ma prosesi kadrın dərinliyi və ya tutumu adlanır. İstər səhnə quruluşçuları, istərsə rəsm müəllifləri məkanın təsviri – görün tüsü məsələsinə eyni cür yanaşır, sadəcə, üçölçülük ideyasını illüstrasiya edən əşya və kompozisiya düşünüb tapırlar. Studiyadankənar prodüser isə seyrçiyə dərin təəssüratı çatdırmaq üçün konkret çəkiliş səhnəsinin real cizgilərindən faydalanmalıdır. Bu məqsədə çatmaq üçün bir sıra texniki üsullar var: nis bətlərin dəyişdirilməsi, plan üzərinə planların artırılması, müxtəlif fokus qrup laşdırılması və işıq parlaqlığının azaldılması. Bunlardan başqa, videorəssam fak turalar arasında kontrastı göstərməklə, kadrda obyektləri fərqləndirə bilər. Şəkil 52. 71 Yaddan çıxarmayın ki, seyrçi statik, hissiyyatdan məhrum bir varlıq deyil, o çəkiliş yerinin dinamikasını duymaq istəyir. Yaxşı quruluşçu kadrdaxili ele ment lərdən faydalanaraq, seyrçidə nə isə qeyriadi hisslər yaşada bilir. İstər hava şarları hazırlayan fabriki, istərsə də şoraba konservlərini göstər – seyrçi qeyriadi duyğular yaşamalıdır. §19. İşıq Bizə yaxşı tanış olan əşyaları necə qavramağımız daha çox onların necə gös tərilməsindən asılıdır. Götürək şam ağacının qozasını – lap adi şeydir, çox az maraq doğurur, meşəyə gedəndə addımbaşı rast gəlinir. Bəziləri o fikirdə ola bilər ki, şam qozası meşə cığırlarını zibilləyir, yəni xəzəl yarpaqları, çırçırpını da bunun üstünə gəlsək, bunların hamısı meşənin təmiz adına yaraşmır. Ancaq elə həmin qozanı götürüb, şəkil qalereyasında krem rəngli divar fonunda, cilalı qara mərmərdən hazırlanmış pyedestalın üzərinə qoysan və təksızıq şüa ilə yuxarıdan ona işıq salsan, sənət əsəri alınacaq. Bax belə bir təqdimat, adicə bir şam qozasının həmişəyaşar özəlliklərini və dahiyanə dizaynını seyrçiyə sev di rəcək. Videoçəkiliş insan və əşyaları eynən həmin effektlə göstərməyə imkan verir. İşıq diqqəti özünə cəlb etməyə, forma cizgilərini çatdırmağa və ovqat bildirməyə qadirdir. Çoxları televiziyada əsas işığa verilən tələblərə həddindən artıq diqqət ye tirilməsindən gileylənərək (haqlı olaraq) deyir ki, telegörüntü çox vaxt hamar və ifadəsiz təsir bağışlayır. Əsas işıq – işıq hazırlığı zamanı həllini gözləyən problemlərin yalnız yarısıdır. Problemlərin digər yarısı tutum məsələsidir. Əsas işıq hər yerdə, amma bəlli qaynağı olmayan işıqdır. Təbiətdə belə işıq la birbaşa günəş işığı düşməyəndə rastlaşırsan; süni şəraitdə bu işığı sey rəldici cihazlar dəstinin və güzgüləyicilərin köməyi ilə almaq olar. İşıq ci haz ları elə yer ləşdirilir ki, bütün əşyalar eyni parlaqlıqla işıqlandırılır və bu zaman bir ci hazın yaratdığı kölgəni digər cihazın işığı aradan qaldırır. Bərabər pay lanmış işıq kadrdakı əşyaların nisbi vəziyyətini, ölçüsünü, forma və fakturasını heç sez dirmir. İşıq dərəcəsini dəyişməklə, diqqəti kadrdakı bir neçə cisimdən birinə yö nəltmək mümkündür. Adətən, adamların gözü görüntüdəki daha parlaq cismə ilişir – əlbəttə, fokusu dəyişdirmək, yaxud kadra qeyriadi siluet artırmaqla ba xışlarımızı azdırmırlarsa. Bu səbəbdən çox vaxt, kadrda ən parlaq işıqlandırılan hədəf insan sifəti olur.
Nisbi parlaqlığa diqqətli nəzarət, kadrdakı cismin nəzərəçarpacaq də rəcə sini yüksəldə bilsə də, bu problemi bütövlükdə çözmür. Düzgün yerləşdirilən və iti yönəldilən əlavə işıq, cismə tutum gətirən yan üzlərini sezdirməklə, onu 72 “ətlicanlı” göstərməyə qadirdir. Həmin təsəvvürü özözlüyündə yönəldilmiş işıq yaratmaya da bilər. Bu işığı elə qurmaq lazımdır ki, seyrçilər onun cızdığı işıqkölgə rəsmini həyatda gördükləri normal işıqkölgə kimi qavrasınlar. Yönəldilmiş işığın yaratdığı işıqkölgə rəsmi işığın sərtliyindən (yəni hansı dərəcədə bir nöqtədən çıxma təsəvvürü doğurmasından), eləcə də çəkiliş ob yekti, işığın dərinlik dərəcəsi – obyektin konturlarının, kameranın vəziyyətinin və hakim işıq qaynağının funksiyasıdır. Öz mühümlüyü baxımından, sonuncu element Amerika terminologiyasında açar işıq, rus terminologiyasında isə rəsmləyən işıq (“ресующий свет”) ad lanır. Unutmayın ki, həmin qaynaqdan ötrü standart vəziyyət yoxdur: bu işığın sə mə rəlilik dərəcəsi kameranın vəziyyətindən və yaratmaq istədiyiniz təəs sü ratdan ası lıdır.
Kinofilm istehsalından fərqli olaraq, videoistehsal daha mürəkkəbdir; bu ra da bir səhnəni, yaxud müsahibəni lentə alarkən, bir neçə kameradan və çəkiliş bucağından effektli şəkildə işıqlandırılıbsa, həmin işıq digər bucaqdan çəkilişin səmərəsini azalda bilər. Əgər vaxtınız varsa, həm də sürəkli bir hərəkəti çə kirsinizsə (yəni çəkilişdən ötrü təkrarlanması mümkün sayılan hərəkəti), bu zaman TV kinematoqraf işığından faydalanmaq imkanı qazanır. Başqa sözlə, hər çəkiliş bucağı üçün yenidən işıq qurmaq olar. Kinematoqraf işığı hər dəfə kameranın vəziyyəti dəyişiləndə işığın da yerinin dəyişdirilməsini və hər plan dan ötrü, beləcə təzə işıq qurulmasını nəzərdə tutur. Kinematoqraf işığı tele quruluşçuya imkan verir ki, istehsal prosesinin davam etdiyi bütün müddətdə işığa diqqətlə göz qoysun. Düzdür, belə diqqət ayrıca vaxt tələb edir. Kine ma toqraf işığının qurulması uzun, həm də əziyyətli bir prosesdir. Studiyadankənar quruluşçu çəkiliş şəraitindən və yerindən daha səmərəli fay dalanmaqdan ötrü, əvvəlcə kameranın vəziyyətini müəyyənləşdirməli və yal nız bundan sonra işığın quraşdırılması ilə məşğul olmalıdır. Çəkiliş bir neçə bu caqdan aparılacaqsa, ilk öncə, kameranın bütün mövqeləri dəqiq ləş di ril mə li dir. Kameranın vəziyyətini hansı amillər müəyyənləşdirir? Hər şeydən əvvəl, qu ruluşçu operator, yaxud rejissor hər hansı çəkiliş yerinin seçilmə səbəbini aydınlaşdırır. Bu səbəb yalnız filan adamın o yerdə olmasından başqa, həm də özəl iş və yaxud binaya maraqdan irəli gəlirsə, həmin iş və ya bina kadrda elə əks etdirilməlidir ki, seyrçi hər şeyi görüb anlasın. Çəkiliş yerinin abhavasını seyrçiyə çatdırmaq lazımdır. Studiyadankənar prodüserin vəzifəsi hamının öy rənə biləcəyi informasiyadan nəsə daha geniş məlumatı, studiya şəraitində müm kün olduğundan çox dərəcədə seyrçiyə çatdırmaqdır. Optimal çəkiliş bucağı, yaxud bucaqları seçiləndən sonra mümkün mane ə lərin siyahısını tutmaq lazımdır. Tutalım, arxa planda görüntünün kontrast
Yüklə 0,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|