Vujudga kelganligidan tashqari, o‘troq hayotning boshlanganligi bilan

To‘qqizinchi davr – 1991-yildan hozirgacha. Mustaqil 
O‘zbekiston davlati san’ati.
Milliy mustaqillik g‘oyalari va davlatimizning jahon hamjamiyatida 
qaror topishiga bo‘lgan intilishlari madaniyat va san’atning juda 
ko‘p turlarida, shuningdek, xuddi temuriylar davridagidek, Toshkent 
me’morchiligida ham o‘zining eng yorqin moddiy-ma’naviy tajas-
sumini topdi. Ayni shu yerda o‘ziga xos ikkiyoqlama uslub yuzaga 
ke ladi – milliy shakllardan foydalanilgan inshootlar bilan bir qa-
torda (Oliy Majlis, Toshkent shahar hokimiyati, Temuriylar tarixi 
muzeyi binolari va h.k.) poytaxtda jahon me’morchilik amaliyotiga 
yo‘naltirilgan binolar qad ko‘targan (Interkontinental majmui, 
Sheraton mehmonxonasi, Bank Assotsiatsiyasi binosi). Mustaqillik-
yillarida davlat tomonidan qabul qilingan ko‘plab chora-tadbirlar 
teatr, musiqa va tasviriy san’at, kinematograf va boshqa badiiy 
ijod turlarini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan bo‘lib, ular davlat 
va madaniyatning o‘zaro munosabatining yangi taraqqiyparvar 
7
ifoda etilgan. Bu ayniqsa o‘sha davr ma’naviyatining davlat tuzi-
lishi xususiyatini izohlaydi. Bu davrda madaniyati va san’atning 
maf kuraviy va ma’naviy-estetik funksiyasi birinchi marta oldingi 
jab haga chiqdi, san’at esa davlatchilik va kuchli markazlashgan 
hokimiyat g‘oyalarini ifodalovchisi darajasiga ko‘tarildi. Bu ayniqsa 
O‘zbekiston janubidagi antik haykaltaroshlikda namoyon bo‘ldi.
To‘rtinchi davr – V-VIII asr. Ilk o‘rta asr davlatchiligi davri 
madaniyati va san’ati
Bu ilk o‘rta asr davlatlari va hokimliklari: Sug‘d, Xorazm, Toha-
riston, Farg‘ona va bu vaqtda yuzaga kelgan Turk xoqonliga davrida ga 
O‘zbekiston san’ati va madaniyatidir. San’at va hunarmandchilikda 
birinchi marta sug‘d va turk san’ati tamoyillarining uyg‘unlanish 
jarayoni yetakchilik qila boshlaydi. Ilk o‘rta asr – san’atning tasviriy 
shakllari taraqqiy etgan davr (devoriy rangtasvir, haykaltaroshlik va 
badiiy hunarmandchilik) barcha mintaqalardagi (Sug‘d; Tohariston, 
Farg‘ona, Xorazm) san’atining mashhur maktablari shakllanishi 
bilan izohlangan. Tashqi an’analar va ta’sirlarga nisbatan ijtimoiy 
va davlat tolerantligi avvalgiday qolavergan. O‘ziga xos turk-sug‘d 
badiiy mushtaraklik yuzaga keladi, u ushbu xalqlarning faollashib 
borayotgan ijtimoiy-iqtisodiy, savdo va siyosiy aloqalarini aks ettiradi. 
O‘z navbatida madaniyat va san’at ijtimoiy hayot tuzilmasining 
benuqson shakli sifatidagi oliy davlat hokimiyatini sharaflash 
vazifalariga xizmat qiladi, bu zimdan mintaqada markazlashgan 
davlat hokimiyatiga shakllashuv moyilligini aks ettiradi.