475
saygınlığın ve güvenin rengidir.
Bundan dolayı kentlerin marka değerini oluşturma sürecindeki simgeler ve
imgeler kentin logosuna gönderme yapar. Kentler gerek tarihsel gerekse kültürel
değerlerini logolarında yansıtabilmektedir. Logolarda görünen kubbeler, türbeler,
minareler, camiler, surlar, motifler ve kaleler benzer yoğunlukta görülmektedir. Bu
simgeler kent kimliğinin tarihsel açıdan göndermeler yapmaktadır. Kentin ekonomik
ve turizm açısını vurgulama amacıyla yer alan semboller çevre ve ekonomiye önem
verildiğini göstermektedir. Tamamlayıcı öğe olarak kullanılan logolardaki yazılar
kent kimiliğini aktarma/anlatmada vurgulayıcı niteliktedir. Dairesel formlarda
tasarlanan logolar akılda kalıcı ve daha kolay algılanmasını sağlamaktadır.
Sonuç olarak kenti simgeleyen logolar; tarihsel, kültürel ve ekonomik açıdan
kenti temsil etme noktasında geçmiş değerlerinden yola çıkılarak tasarlanmıştır.
Tarihsel süreçte farklı uygarlıklara merkez olmuş bu kentler kullandıkları simgesel
göndermelerde logolarına yansıyabilmektedir. Dolayısıyla benzer özellikler taşıyan
kentlerin görsel kimliğinin güçlü olması geçmiş ve gelecek değerlerini koruyarak
mümkün olacaktır.
En iyi görüntü en iyi bulduğumuz anlamına gelmez ama onları saklamak ve
korumak için kentlerin karakterlerine özgü güçlü bir imajla biçimlendirilerek
sembollere dönüştürülmelidir. Böylelikle bir yandan geçmişe sahip çıkacak diğer
yadan geleceğe vaat eden kentlere dönüşecektir. Bu şekilde oluşacak kent logosunda
diğer kentlerden ayıran simgeler/semboller yardımıyla kendi gibi görünen kent
kimliğini yaratmış olacaktır.
KAYNAKÇA
Armstrong, H. (2010). Grafik Tasarım Kuramı. İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
Ayoğlu, B. O. (2010). “Zafer Anıtı-Güvenpark-TBMM” Kent Aksının Varolan Durumunun
İrdelenmesi ve Cumhuriyet Aksı Olarak Yeniden Tasarımı. Yüksek Lisans Tezi.
Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Barnard, M. (2010). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür. Ankara: Ütopya Yayinevi.
Becer, E. (2009). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Calvino, I. (2002). Görünmez Kentler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Kortan, E. (2013) Le Corbusier Gözüyle Türk Mimarlık ve Şehirciliği. İstanbul: Boyut
Yayıncılık.
Lynch, K. (2013). Kent İmgesi, Çev: İrem Başaran. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür
Yayınları.
Peker, A. Esra. (2006). Kentin Markalaşma Sürencinde Çağdaş Sanat Müzelerinin Rolü:
Kent Markalaşması ve Küresel Landmark. Yüksek Lisans Tezi. : İsanbul Teknik
Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitüsü.
Şahin, P. (2008) Kent, Markalaşma ve Rotterdam Ofis Binaları. Yüksek Lisans Tezi: Yıldız
Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Taşcıoğlu, M. (2013). Bir Görsel İletişim Platformu Olarak Mekan. İstanbul: Yapı Endüstri
Merkezi YEM Yayın-217.
Taşkıran, H. İ. (1997). Yazı ve Mimari. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Tepecik, A. (2002). Grafik Sanatlar. Ankara: Detay Yayıncılık
Tunalı, İ. (2012). Tasarım Felsefesi Tasarım Modelleri ve Endüstri Tasarımı. İstanbul: Yapı
Endüstri Merkezi Yayınları.
476
Tuncer, E. (2011). Grafik Tasarım Görsel İletişim Kültür Dergisi. Sayı:44. İstanbul.
Twemlow, A. (2011). Grafik Tasarım Ne İçindir. İstanbul:Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
Yayınoğlu, S. Susar, F. (2008). Kent, Görsel Kimlik ve İletişim. İzmit: Umuttepe Yayınları.
LOGO OLUŞUMUNDA KİMLİK; KENT VE ÇEVRE
BİRLİKTELİĞİ
Bahar AKBULAK
ÖZET
Günümüzde teknolojik gelişim sonucu tüketim toplumunda oluşan rekabet olgusu, yalnızca
kurumlar arasında değil, kentler arasında da yaşanmaktadır. Yaşamın her alanında bireyi içine alan
rekabet modern dünyanın döngüsünü oluşturmaktadır. Hızlı ve sürekli olarak yaşanılan tüketim sonucu
olarak, kentler kendi içlerinde dönüşüm ve gelişim yaşarken; kentin çevresel dokusunu da yeniden
tanımlamaktadırlar. Bir kentin teknolojik ilerlemesi ve mimari dönüşümü, sahip olduğu tarihi ve
kültürel dokuyu koruyarak; yaşanmışlıkların kalıntıları ile birleşen girift bir yapı içerisinde ilerlemeleri
ile olasıdır. Bu birliktelik bir kentin markalaşma sürecinde izlemesi gereken bir uyum programı olarak
da düşünülebilir.
Kentin markalaşması güçlü bir kimliğe ve imaja sahip olmayı da gerektirmektedir.
Perry ve Wisman “Eğer kimlik var olmanın ana noktasıysa, o zaman imaj da algının bir
evresidir. ” demektedir. Bu anlamda kentin marka imajı anlama ve temsile dönük olduğu
sürece dikkate değer bir konuma yükselecektir. Kentin imajının oluşumunda geleceği ve
bugünü yansıtmak kısacası “kendi gibi görünmek” esastır.
“ …bir ülke ya da şehir tamamen kendi gibi görünmedikçe, bu birkaç saniyelik değerli
dikkatin, bu ülkenin ya da şehrin ürünlerini tercih etme yönündeki bir eğilimi, ülkeyi ya da
şehri gezmek ve kültürü tanıma isteği meydana getirmesi ya da ülkeye karsı daha öncesinde
bir önyargımız varsa bunu değiştirme olasılığı oldukça azdır. ” Kendi gibi olmak en yalın
ifade biçimiyle birleştiğinde o kentin bir logosu olmasında adaydır”(Peker, 2006).
Bir kenti oluşturan değerler arasında onun doğal bitki örtüsü ve çevresel zenginlikleri
de yer almaktadır. Bu anlamda bir amblemi; o kentin yalnızca yapı stoğu ile değil çevresel
zenginlikleri ile birleştiğinde etki gücünü ve inandırıcılığını da artırmaktadır. Bir kenti
tanıtan amblemin yapı taşlarından biri de bireylere çevresel duyarlılık kazandırmak olmalıdır.
Bu bakımdan araştırma, belirli illeri (İstanbul, Ankara, Bursa) tanıtan logoların kent
ve çevre birlikteliğini irdeleme amacı taşımaktadır. Kent logolarının, çevresel duyarlılığın
oluşumunda etkili bir reklam olabileceği bu araştırmanın temelini oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Kent, Çevre, Logo, İmaj, Kimlik