ZəHĠRƏDDĠn məHƏMMƏd babur
Yüklə 3,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Zəhirəddin Məhəmməd BABUR
BABURNAMƏ
405 Bamyan: bu vadidən başlayan aşırımlar Hinduquş üzərindən keçir. Hin- distanı işğal edən hər fateh buradan keçmişdir. Baranğar: döyüş səfində olan ordunun sağ qolu. Barin: türk boyu. Batman: türklərdə və qonşu xalqlarda ağırlıq ölçüsü, 1 batman = 40 sir. Bavurçu: aşçı, aşpaz. Hökmdar sarayında mətbəxdə çalışan bəkavuldan aşağı dərəcədə bir rütbə. Bazaraq: bir aşırım adı. Hündürlüyü 5.300 metrdir. Bədəxşan: Amu-Dəryanın yuxarı axarında, onun Pənc, Göyçə və Bədəx- şan adlı qolları üzərində yerləşən vilayət. Qunduz, Kaşğar və Kafiristanla həmsərhəddir.XVI əsrə qədər özlərini Makedoniyalı İskəndərin soyuna bağ- layan yerli şahlar tərəfindən idarə olunmuşdur. Bədrəddin Həlai: şair, vəfatı: 939 = 1532-ci il. Bəgi: əsasən özbək mənşəli qadınlara məxsus bir ünvan. Məs.: Bəgi Sul- tan ağaçə, Zöhrə Bəgi ağa. Bəhmənilər xanədanı: bu xanədan Dəkkən bölgəsində 1347-1527-ci illər- də hökmdarlıq etmişdir. Bəxşi: katib; uygur hərfləri ilə yaza bilən, bu yazının işləndiyi dilləri bi- lən məmur; yazıçı; həkim, türkəçarəçi, cərrah; şaman; din xadimi; aşıq, şair, çalğıçı.
kavuldan, bəkavul isə bavurçudan daha yüksəkdir. Bu həm də şəxs adı kimi işlənmişdir: Aşiq Bəkavul, Hacı Pir Bəkavul, Qul-Bəyazid Bəkavul.
yerində Baktriananın paytaxti Baktra şəhəri olmuşdur. Bəluclar: İran dilləri qrupunda danışan təqribən 30 milyonluq bir xalq. İran, Əfqanıstan və Pakistanda yaşayırlar. Bəy: türk dövlətçilik ənənəsində və hərbi təşkilatda əskidən bəri yüksək vəzifə, səlahiyyət və məsuluyyət sahibi şəxslərin ünvanı. Baburda həmin zümrəyə daxil olanlar bunlardır: içki, içki bəy, böyük bəy, habelə bəy-atəkə, sahib ixtiyar, eşik ağa. Bəy-atəkə: bax: atəkə. Bəyim: hökmdar ailəsinə mənsub qadınların ünvanı. Bi (<bəy daşıdığı ünvan. Məs.: Sultan Hüseyn Mirzənin özbək cariyəsi Minqli Bi ağaçə. Kişilərdə də müşahidə olunur: Kibək Binin oğlu Qənbər Bi.
gələn racələr 1565-ci qədər, yəni güclərini birləşdirən digər Dəkkən racələri tərəfindən yenilib Bicangər şəhəri yıxılanadək hökm sürmüşlər.
də müşahidə olunur. Zəhirəddin Məhəmməd BABUR
406 Bikramacit (Vikramaditya) Hindu: ulduz kataloqu tərtib etmişdir. Lakin Nəsirəddin Tusinin və əl-Xarəzminin kataloqları qədər dəqiq deyil. Bisak: Hindistanda yay fəslinin ikinci ayının adı. Bismillah: Quranın, hər əsərin və işin başlandığı söz. Boy: savaş nizamına girən ordunun mərkəzindəki özəl bir bölüyün adı. Boza: bir türk içkisi; pivə (?). Budvar: çərşənbə; Hindistanda həftənin günlərindən birinin adı. Buğu: geyik. Baburda bəzən buğu-maral şəklində birlikdə və tək bir ad kimi keçir, lakin bu iki təbirlə geyiyin erkəyi və dişisi nəzərdə tutulur. Cavanğar: savaş nizamına girən ordunun sol qolu. Cev: arpa, taxıl; uzunluq ölçüsü. 6 cev (arpa) = 1 əlik (barmaq). Cikə: nə olduğu tam olaraq anlaşılmayan bir bitki. Civə:ondan hazırlanan dərmanlar Şərqdə çox məşhur olmuşdur. Çağdavul: hərəkət halındakı ordunun arxa qolu. Çahargah nəqşi: musiqi əsərinin növü. Çakər: bax: nökər . Çarbağ: çahar bağ, dörd bağça. Bu sözlə bir qismi park, bir qismi üzüm- lük, bir qismi meyvə ağacı, bir qismi də bostan olan hovuzlu bağlar nəzərdə tutulur. Babur öz hakimiyyəti dövründə çoxlu bağ saldırmışdır.
rılmalarına görə işlənilmiş terminlər olmalıdır. Çeşnigir: bax: bəkavul. Çəng: musiqi aləti. Çərgə: dərəcə deməkdir. Çərik: ordu, qoşun. Çərşənbehi: sevimli qadın, cariyə, gözdə, favori qadın. Çikin-tala otu: ot, yem, yaşıl ot. Çil sütun: qırx sütun. Çilgüzə: bir fıstıq növü. Çin Teymur Sultan ibn Əhməd xan: dayısı oğlu olsa da, Babur ona “qar- daş” deyirdi, çünki hər ikisi Yunus xanın törəməsi idi. Çin Teymur xan 936 = 1530-cu ildə ölmüşdür.
Çaç) Çirçik vadisində yerləşir. Çit: Hindistanda yay fəslinin üçüncü ayının adı. Çitar: Hindistanda yay fəslinin ilk ayının adı. Çöhrə: üz, gözəl üz; oğlan. Damğa: möhür; vergi rüsumu; nişan. Daruğa: darğa; qalabəyi, hərbi qarnizon rəisi, vali, qubertator, xişnə. Daş: qiymətli şeyləri çəkməkdə istifadə edilən bir ağırlıq ölçüsü. Yüklə 3,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|