Genetika kodi hayotning linchpinidir



Yüklə 0,54 Mb.
səhifə5/5
tarix19.04.2023
ölçüsü0,54 Mb.
#106135
1   2   3   4   5
Epigenomika. Epigenom va epigenetika haqida tushuncha Iskandarov

Epigenomika - bu epigenom deb nomlanuvchi hujayraning genetik materialidagi to‘liq epigenetik o‘zgarishlar majmuasi haqidagi fandir. Ushbu soha genomika va proteomikaga o‘xshash bo‘lib, hujayraning genom va proteomini o‘rganadi. Epigenetik o‘zgarishlar DNK ketma-ketlilarida o‘zgarishlarsiz gen ekspressiyasiga ta’sir qiluvchi DNK va gistonidagi o‘z xoliga qayta oladigan o‘zgarishlardir. Eng ko‘p harakterlangan epigenetik o‘zgarishlar bu DNK metillanishi va giston modifikatsiyasidir.


  • Epigenomika - bu epigenom deb nomlanuvchi hujayraning genetik materialidagi to‘liq epigenetik o‘zgarishlar majmuasi haqidagi fandir. Ushbu soha genomika va proteomikaga o‘xshash bo‘lib, hujayraning genom va proteomini o‘rganadi. Epigenetik o‘zgarishlar DNK ketma-ketlilarida o‘zgarishlarsiz gen ekspressiyasiga ta’sir qiluvchi DNK va gistonidagi o‘z xoliga qayta oladigan o‘zgarishlardir. Eng ko‘p harakterlangan epigenetik o‘zgarishlar bu DNK metillanishi va giston modifikatsiyasidir.

Epigenetika - bu genetikaning tarmog‘i bo‘lib, DNK ketma-ketliklarida o‘zgarishlar bo‘lmay turib tashqi yoki atrof-muhit omillari sabab bo‘ladigan hujayraviy va fiziologik fenotipik belgilar xilma-xillikligiga sabab bo‘luvchi genlarning o‘chishi va yonishini o‘rganuvchi fandir. SHu sababli, epigenetik tadqiqotlar hujayraning transkripsional potensialidagi dinamik o‘zgarishlarni tasvirlashni qidiradi. Bu o‘zgarishlar avloddan-avlodga o‘tishi yoki o‘tmasligi mumkin. DNK ketma-ketliklaridagi o‘zgarishlarga, gen ekspressiyasi yoki hujayraviy fenotipdagi o‘zgarishlarga asoslangan genetikadan farqli o‘laroq epigenetikaning boshqa sabablari bor, shunday qilib epi- old qo‘shimchasi Grekcha: επί – ustida (uzra, tashqarida, atrofida) ma’nosini anglatadi.


  • Epigenetika - bu genetikaning tarmog‘i bo‘lib, DNK ketma-ketliklarida o‘zgarishlar bo‘lmay turib tashqi yoki atrof-muhit omillari sabab bo‘ladigan hujayraviy va fiziologik fenotipik belgilar xilma-xillikligiga sabab bo‘luvchi genlarning o‘chishi va yonishini o‘rganuvchi fandir. SHu sababli, epigenetik tadqiqotlar hujayraning transkripsional potensialidagi dinamik o‘zgarishlarni tasvirlashni qidiradi. Bu o‘zgarishlar avloddan-avlodga o‘tishi yoki o‘tmasligi mumkin. DNK ketma-ketliklaridagi o‘zgarishlarga, gen ekspressiyasi yoki hujayraviy fenotipdagi o‘zgarishlarga asoslangan genetikadan farqli o‘laroq epigenetikaning boshqa sabablari bor, shunday qilib epi- old qo‘shimchasi Grekcha: επί – ustida (uzra, tashqarida, atrofida) ma’nosini anglatadi.

Epigenetika atamasi 1990 yillarda paydo bo‘lib qo‘llanila boshlandi, lekin bir necha yillar mobaynida bir qancha o‘zgaruvchan ma’nolarda ishlatilib kelindi. Epigenetika tushunchasining ta’rifi 2008 yilda Cold Spring Harbor (Salqin Bahor Qarorgohi) yig‘ilishida “Xromosomadagi o‘zgarishlar (DNK ketma-ketliklaridan tashqari) natijasida nasldan-naslga o‘tuvchi barqaror fenotip” sifatida kelishib olindi.

DNK metillanishi



Yüklə 0,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə