Geografik joylashuvi va tabiati

Iqtisodi, transport kommunikatsiyatari. Chet el investitsiyalarining ko‘plab kiritilishi, ayniqsa yapon va Tayvan firmalarining sa’y-harakatlari bilan Malayziya iqtisodiyoti yuqori sur’atlar bilan (mamlakat yarim o‘tkazgichli uskunalar ishlab chiqarish bo‘yicha jahonda uchinchi o‘ringa chiqib oldi) rivojlanmoqda. Neftni qay­ta ishlash, kimyo, to‘qimachilik, yog‘ochni qayta ishlash, metallurgiya kabi sanoat sohalari (mamlakat dunyodagi yirik qo‘rg‘oshin ishlab chiqaruvchi hisoblanadi), shunin­gdek, mashinasozlik, eksportning katta qismini neft va neft mahsulotlari tashkil qiladi. Gaz, temir rudasi, mis konsentrati, qo‘rg‘oshin qazib olinadi. Qishloq xo‘jaligida kauchuk va palma yog‘i (muhim eksport mahsulotlaridan biri), какао, kokos yong‘og‘i, shakarqamish, ananas, qalampir yetishtiriladi, biroq mamlakat o‘zini o‘zi oziq-ovqat bilan ta’minlay olmaydi va qishloq aholisining ko‘pchiligi qashshoq hisoblanadi.. Asosiy savdo hamkorlari: Singapur, Yaponiya, AQSH.

Temiryo‘llarining umumiy uzunligi — 1800 km, avtomobil yo‘llari — 39100 km. Mamlakat portlari: Joijtaun, Kelang, Kuanton, Kota-Kikabalu, Kuching, Miri, Sondakon, Sibu.

Tarixi. М. a. III ming yillikda Malayziya hududiga mongol qabilalari bostirib kirishdi. VII asrda mamlakat hududida hindular davlati tuzilgan boiib, bu davlat XIV asrgacha Shrividja imperiyasi tarkibida bo‘lib keldi. 1403-yili butun Malayziya yerlarini birlashtirgan Malokka qirolligi vujudga keldi. 1511-yili Malayziya yo’lboshchi Alfonso de Albukerk boshchiligidagi portugallar tomonidan ishg‘ol qilindi. XVI-XVIII asrlar davomida yevropalik mustamlakachilar (1641-yili portugallar o‘rnini gollandlar egallashdi, 1824-yil esa bu yerni inglizlar egallab olishdi) qo‘shni Joxar va Aga davlatlariga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib borishdi. 1914-yili barcha Malayya davlatlari Buyuk Britaniya homiyligi ostiga tushdi. 1941-1945-yillarda Malayziya yapon qo‘shinlari tomonidan okkupatsiya qilindi, lekin urushdan so‘ng yana Britaniya protektoratiga aylandi. 1948-yili tuzilgan Malayziya federatsiyasi 1956-yili muxtoriyatga erishdi, 1957-yil 31-avgustda esa Britaniya Hamdo‘stligi tarkibida mustaqillik oldi. 1963-yili Malayziya federatsiyasi tuzilgan bo‘lib, unga Malayya, Singapur, Sarvak, Sabax va Shimoliy Borneo kirgan edi. 1965-yili iqtisodiy va siyosiy qarama-qarshiliklar kelib chiqishi munosabati bilan Singapur federatsiya tarkibidan chiqib ketdi.