GöZƏlov s. K., MƏMMƏdov r. T., Namazov b. F. AvtoserviSDƏ XİDMƏTİn texnologiyasi və TƏŞKİLİ

yetirilmə yerinə görə paylanması
İş növləri 
İşin növlər 
üzrə 
paylanması 
İşin yerinə görə 
paylanması 
İşçi 
postda 
İstehsalat 
sahəsi 
%-
lə 
ad.· 
saat 
%-
lə 
ad.· 
saat 
%-
lə 
ad.· 
saat 
Diaqnostika
4 
100 
0 
TQ, yağlama
18 
100
0 
İdarə olunan 
təkərlərin qurulma 
bucaqlarının ni-
zamlanması
4 
100 
0 
Tormozların nizam-
lanması və təmiri 
3 
100 
0 
Elektrotexniki
4 
80 
20 
Qida sistemi cihazları-
nın təmiri üzrə
4 
70 
30 
Akkumulyator 
2 
10 
90 
Şin
2 
30 
70 
Aqreqat, sistem və 
qovşaqların təmiri 
8 
50 
50 
Kuzov və armatur
25 
75 
25 
Rəngləmə
16 
100 
0 
Üzçəkmə
3 
50 
50 
Çilingər-mexaniki 
7 
0 
100 
CƏMİ
100 
 
 
 
 
3.1.4.
 
Köməkçi işlərin illik həcmi (adam·saat)
 

---

88 
TXS-də köməkçi işlər yerinə yetirilir. Bu işlərə müxtəlif zona 
və sexlərin texnoloji avadanlığının, təchiz avadanlığının, tərtibat və 
alətlərin təmiri və xidməti üzrə işlər, mühəndis avadanlığının, 
şəbəkə və kommunikasiyalarının saxlanması, kompressor 
avadanlığının və s. texniki xidməti aiddir. Bu işlərin həcmi TXS-in 
TQ və CT işlərinin illik həcminin 10…15 %-ni təşkil edir. 
Aparılan hesabat üçün köməkçi işlərin illik həcmi aşağıdakı 
kimidir: 
𝑇
𝑘ö𝑚
= 𝑇
𝑇𝑄−𝐶𝑇
∙ (0,1 … 0,15)
. 
Köməkçi fəhlələrin sayı: 
𝑃
𝑇
=
𝑇
𝑘ö𝑚
𝐹
𝑇
, 𝑃
Ş
=
𝑇
𝑘ö𝑚
𝐹
Ş
.
 
3.1.5.
 
Fəhlələr sayının hesablanması
 
 
Texnoloji tələb olunan istehsalat fəhlələrinin sayı: 
𝑃
𝑇
=
𝑇
𝑖𝑙
𝐹
𝑇
.
Ştat üzrə tələb olunan istehsalat fəhlələrinin sayı: 
𝑃
Ş
=
𝑇
𝑖𝑙
𝐹
ş
.
𝑇
𝑖𝑙

işlərin illik həcmi, ad·saat; 
𝐹
𝑇
𝑣ə 𝐹
Ş

uyğun olaraq 
texnoloji tələb olunan fəhlənin və ştat üzrə fəhlənin bir növbəli işdə 
illik iş vaxtı fondudur, saat. 
Layihə hesablamaları üçün bu parametrlər aşağıdakı kimi 
qəbul oluna bilər (iş həftəsinin müddəti 40 saat, məzuniyyət 24 
gün): 

zərərli əmək şəraiti üçün
F
T
= 1780 saat;
F
Ş
= 1560 saat. 

digər sahələr üçün:
F
T
= 2020 saat;
F
Ş
= 1770 saat. 
İstehsalat sahələrində şagirdlərin sayını istehsalat fəhlələrinin 
sayının 3…5%-i qədər götürmək olar. 
TXS-də istehsalat fəhlələrinin ümumi sayı və onların TQ və 
təmir növləri üzrə paylanması nəticələri cədvəllərdə qeyd edilir. 
 
 
TXS-də istehsalat fəhlələrinin sayının ümumi paylanma cədvəli
 

---

89 
İş növləri 
İllik iş 
həcmi 
ad.∙saat 
P
T
 
P
Ş
 
hesabi 
qəbul 
ed. 
hesabi 
qəbul 
ed. 
TQ və CT 
Yığışdırma -yuma 
Qəbul və təhvil 
Korroziyaya qarşı emal 
Satışdan qabaq hazırlıq 
Cəmi 
TQ və CT növləri üzrə istehsalat fəhlələrinin paylanma cədvəli 
 
İş növləri 
İşin növlər üzrə 
paylanması 
İstehsalat fəhlələrinin 
sayı 
İşçi 
postda 
İstehsal 
sahə-
sində 
İşçi postda 
İstehsalat 
sahəsində 
ad·saa
t 
ad·saa
t 
P
t
P
ş
 
P
t
P
ş
Diaqnostika 
TQ, yağlama
İdarə olunan 
təkərlə-rin qurulma 
bucaqla-rının ni-
zamlanması 
Tormozların nizam-
lanması və təmiri 
Elektrotexniki
Qida sistemi cihaz-
larının təmiri üzrə
Akkumulyator 
Şin
Aqreqat, sistem və 
qovşaqların təmiri
Kuzov və armatur
Rəngləmə
Üzçəkmə
Çilingər-mexaniki 
CƏMİ 

---

90 
3.1.6.
 
Postlar sayının hesablanması
 
TQ və təmir üzrə işçi postların sayını hesablamaq üçün 

 = 
1,15
 
və
R
p 

postda eyni vaxtda işləyən orta fəhlə sayını (
R
p
= 
0,9…1,1) 
R
p
= 1,1 qəbul edirik. 
İşçi postların sayı: 
X = 
(
T
p
 ∙ 

)
 / 
(
D
i 
∙ T
n 
∙ c ∙ R
p
 ∙ 

p
). 
 
TQ və CT üzrə işçi postların iş növlərinə görə sayının 
hesablanmasının nəticələri 
 
İş növləri 
Post işlərinin 
illik həcmi, 
adam·saat 
İşçi postların sayı 
hesabi 
qəbul 
edilmiş 
Diaqnostika 
TQ, yağlama 
İdarə olunan 
təkərlərin qurulma 
bucaqlarının ni-
zamlanması 
Tormozların nizam-
lanması və təmiri 
Elektrotexniki 
Qida sistemi cihaz-
ları-nın təmiri üzrə 
Akkumulyator 
Şin 
Aqreqat,sistem və 
qovşaqların təmiri 
Kuzov və armatur 
Rəngləmə 
Üzçəkmə 
Çilingər-mexaniki 

---

91 
CƏMİ 
Hesablama nəticələri təhlil olunur və istehsalat otaqlarının 
tərkibi müəyyənləşdirilir. Fəaliyyət göstərən TXS-də işlərin 
həcminin paylanması tələbata uyğun olaraq mövcud şəraitə görə 
müvafiq əsaslandırma ilə korreksiya oluna bilər. 
Texnoloji hesabatda aşağıdakı işlər üzrə də illik iş 
həcmləri hesablanır: 

yığışdırma-yuma işlərinin illik həcmi. Bu iş həcmi TQ və 
CT-dən qabaq yığışdırma-yuma işlərinin illik həcmi ilə müstəqil 
gəlmələrin yuma-yığışdırma-yuma işlərinin (kommersiya məq-
sədli yuma-yığışdırma-yuma işlərinin) illik həcminin cəminə 
bərabərdir. 

kuzovların korroziyaya qarşı emalı üzrə işlərin illik həcmi; 

satışdan qabaq hazırlıq üzrə işlərin illik həcmi; 

köməkçi işlərin illik həcmi. 
Uyğun olaraq bu iş həcmlərinin yerinə yetirilməsi üçün 
postların sayı hesablanır. 

kommersiya məqsədli yığışdırma-yuma işləri üçün post-
ların sayı; 

TQ və CT-dən qabaq yığışdırma-yuma işləri üçün postların 
sayı; 

kuzovların korroziyaya qarşı emalı üçün postların sayı; 
Köməkçi postların sayı hesablanır: 

qəbul-təhvil postlarının sayı; 

rəngləmə sahəsində köməkçi postların sayı; 
Gözləmə və saxlama avtomobil-yerlərin sayı hesablanır: 

TQ və CT üçün gözləmə avtomobil-yerlərin sayı; 

təhvilə hazır avtomobillər üçün avtomobil-yerlərin sayı; 

avtomobil 
satışı mağazasının açıq dayanacağında 
avtomobil-yerlərin sayı. 
Hesablama nəticələri EXCEL-də işlənmiş xüsusi 
proqramla təyin edilmişdir. 

---

92 
3.2. LAYIHƏLƏNDİRİLƏCƏK TXS-in POSTLARININ VƏ 
AVTOMOBİL-YERLƏRİNİN ÜMUMİ SAYININ 
MÜƏYYƏNLƏŞDIRİLMƏSİ 
 
Postların ümumi sayı – …, avtomobil-yerlərinin sayı … 
(TXS-in binasında 

… və açıq dayanacaqda 

…), o cümlədən: 

işçi postlar − … , o cümlədən: 

TQ və CT üzrə – …
 
(diaqnostika, TQ və yağlama işləri)
 

 …
; 
qovşaq, sistem və aqreqatların təmiri 

…; kuzov, armatur, 
üzçəkmə 

…; rəngləmə 

…; 

Yığışdırma – yuma 

…
;

Korroziyaya qarşı emal üçün 
−
…; 

avtomobilləri rəngləmə sahəsində köməkçi postlar – …; 

avtomobillərin posta qoyuluşunun gözləmə avtomobil-yeri - 
… (onlardan … - işçi postların binasında və …

açıq 
dayanacaqda yerləşir); 

saxlanma avtomobil-yeri 

hazır avtomobillərin təhvil verilməsi – … (onlardan …-si 
TXS-in binasında, … isə açıq dayanacaqda yerləşir); 

açıq dayanacaqda satılan avtomobillər – …; 

yeni avtomobillərin stansiyanın binasında nümayişi üçün – 
… .