Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti texnologik talim yo’nalishi ii-kurs 66 21-guruh talabalari umumiy pedagogika va psixologiya fanidan qo’llanma mavzu: inklyuziv talim modellari

MICS (2022) ma'lumotlariga ko'ra, 36-59 oylik bolalarning 46 foizi maktabgacha ta'lim muassasalariga boradi.

Quyidagi sabablarga ko'ra maktabgacha ta'limga (3-4 yil) davomat tengsizligi bilan bog'liq tenglik muammolari hali ham mavjud:

• Jins (51% o'g'il bolalar va 41% qizlar)
• Shahar aholisi 51% va qishloq aholisi 42%
• Uy xo'jaliklarining boyligi: eng boylarning 55% va eng kambag'allarning 29%.

• Boshlang'ich maktabga rasmiy kirishdan bir yil oldin maktabgacha ta'lim muassasalarida ishtirok etish darajasi ta'sirchan 72% ni tashkil etadi, bunda mintaqaviy va gender nomutanosibligi past. Bu yaqinda qabul qilingan “Maktabgacha ta’lim va tarbiya to‘g‘risida”gi qonun (2019-yil) bilan mustahkamlangan, davlatning majburiy bepul maktabgacha ta’limni ta’minlashga bo‘lgan qat’iy intilishidan dalolatdir. Shu bilan birga, davlatning namunali majburiyatidan kelib chiqib, maktabgacha ta’lim muassasalariga davomatni besh yoshga yetkazish bo‘yicha keyingi ishlarni amalga oshirish talab etiladi.

Erta yoshdagi bolalarni parvarish qilish va ta'limning muqobil va innovatsion modellari (ECCE)

• MTV 6200 nafar bolani qamrab oluvchi mobil avtobuslar (65 ta IZUZU maktabgacha taʼlim muassasasi) bilan muqobil modellarni kengaytirmoqda.
• MTV Jahon banki va GPE tomonidan moliyalashtirilgan Erta bolalik ta’limi loyihasi (2019-2024) doirasida Samarqand va Namangan viloyatidagi jami 600 nafar bolani qamrab olgan 40 ta o‘yin guruhida muqobil modellarni kengaytirmoqda.
• UNICEF Yevropa Ittifoqining moliyalashtirish va koʻmagida 2022-2023-yillarda Surxondaryo viloyatining kamida 10 ta manzilida koʻp dasturli til inklyuziv taʼlimni taʼminlash uchun maktabgacha taʼlim muassasalarining muqobil modellarini kengaytirmoqda.
• Islom taraqqiyot banki (ISDB) 2023-2026 yillarda MTVga 50 ta qoʻshimcha joyda muqobil maktabgacha taʼlim muassasalarini kengaytirishga yordam beradi.

• UNICEF 2019-yil 14-dekabrda Senat tomonidan ma’qullangan O‘zbekiston Respublikasining “Maktabgacha ta’lim to‘g‘risida”gi qonuniga o‘z hissasini qo‘shdi.
• Asosiy natijalar:
• Hukumatning SDG 4.2 (bir yillik maktabgacha ta'lim) bo'yicha majburiyati.
• Maktabgacha ta'lim muassasalarida xususiy xizmatlar ko'rsatish sohasida tan olish, tartibga solish va hamkorlik qilish
• O'zbekiston ijtimoiy sektorida birinchi muvaffaqiyatli PPP; maktabgacha ta'lim muassasalariga kirish va ularni qamrab olishni kengaytirish.
• Xalqaro moliya institutlari (Jahon banki va ITB) PPP modelidan foydalangan holda maktabgacha ta’lim muassasalariga sarmoya kiritmoqda.