Hozirgi zamon O‘zbekiston Respublikasi davlat statistikasi va xalqaro statistika

Taklif egri chizig’i

• Narx darajasi va taklif miqdori o’rtasidagi to’g’ridan-to’g’ri bog’liqlikni ko’rsatuvchi ma’lumotlarni grafikda ifodalab,taklif egri chizig’ini tasvirlash mumkin

Bozor muvozanati

• Biz yuqorida turli omillar ta’sirida talab va taklif miqdorining o’zgarib turishini ko’rdik. Lekin talab bilan taklif miqdorlari bir-birlari bilan doimo ma’lum nisbatda bo’ladi, bu nisbatlar o’zgarib turadi. Ba’zan talab miqdori taklif miqdoridan oshib ketib, narx ko’tarilsa, ayrim paytda taklif miqdori talab miqdoridan oshib ketib, narx pasayib qoladi.Talab miqdori bilan taklif miqdori o’rtasidagi nisbat bir-biriga teng bo’lgan holat bozor muvozanati, deyiladi. 

Muvozanatli narx

• Talab va taklif tushunchalari tahlili, bizga sotuvchi va xaridorlar manfaatlari mos kelishini qarab chiqishga o’tish imkonini beradi. Mos kelishlik o’z ifodasini muvozanatli narxda topadi. Oldingi bandlarda ko’rib chiqilgan talab va taklif egri chiziqlarini bitta grafikka joylashtirib bozor muvozanatli nuqtasini hosil qilamiz

• Tb=Tf=N„=M„, bu yerda: Tb - talab, Tf - taklif, Nm - muvozanatli narx, Mm -tovarning muvozanatli miqdori.

XULOSA

• Demak, baho kamayishi bilan taklif hajmi pasayadi va aksincha, baho o'sishi bilan ortadi. Takjif qonunining mohiyati ham shunda.
• «Taklif funksiyasi» — taklif hajmining uni belgilovchi omillarga bog'liqligi.
• «Taklif hajmi» deb, sotuvchi yoki guruh sotuvchilarni vaqt birligi ichida ma'lum sharoitlarda bozorda muayyan turdagi va miqdordagi tovarni sotishga bo'lgan xohishiga aytiladi. «Ma'lum sharoitlar» deganda, shu tovar narxi, boshqa tovarlar narxi ishlab chiqarish texnologiyasining xususiyatlari, soliq va dotatsiyalar tushuniladi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

• A.A. Abdullayev, H.A. Aybeshov. “Korxona Iqtisodiyoti” .
• Toshkent. “11m ziyo” 2003.
• Xudoyberdiyev Z. Xomitov K. “Tadbirkorlik va biznes asoslari’ T. 2009.
• U.Parpiyev. I. Salomov. “Bozor iqtisodiyoti asoslari va ishlab chiqarishni tashkil etish”. T. Sharq.1966 yil.
• E. Egamberdiyev. “Mikroiqtisodiyot” T. “Ilm ziyo” 2008.
• Sh. Shodmonov. T. Jo’rayev. “Iqtisodiyot nazariyasi” T. 2000 yil.