I c I l d VII-XII əsrlər azərbaycan şERİ

M ən  onun  d ə rd iy lə   q ə lb im d ə   c ığ ırla r açm ışam , 
G ö z lərim d ən   tö k m ə y ə   u lduzlar,  arx la r  açm ışam .
A h larım la  ç ə k m işə m   p ə rd ə   ayın  rüxsarına,
Ç adırı  Z ö h rə  ü z ü n d ə n   m ə n   əzad ar,  açm ışam .
Q əddini  əy d i  f ə lə k  y e rd ə n   g ö v h ə rlə r yığm ağa, 
G ördü  ki,  m ə n   g ö z lə rim d ə n   d ü rri-ş ə h v a r açm ışam .
Q ə m   yeli  b aşım d ak ı  sə b rin   papağım   alıb,
M ən   p ap aq sızlıq   ü z ü n d ə n   başım ı  x ar  açm ışam .
Ç ö r-ç ö p ə m ,  g ö z d ə n   a x a n   qanlı  yaşı  silsəm   ə g ər, 
B ağ lan d m az  o  y ax am   ki,  ağlayıb  zar,  açm ışam .
D əh rd ə  yan lış  g ö rə n   v arsa,  m ə n ə m ,  y o x sa neçün, 
G ö zd ə  nu ru m   y o x d u r,  ə m m a   g ö rsə  d ə   tar,  açm ışam .
Y eddi  d əry a,  sə k k iz   o lsa,  sən  tə ə c c ü b   ey ləm ə,
D ost  q ə m in d ə   g ö z lə rim d ə n   qanlı  çay lar açm ışam .
D üşm ənin  to rp ağ ı  b ild im   dün  g ecə  C övzanı  m ən , 
A hım   ilə  q u rşağ ın d a  sanki  zünnar  açm ışam .
G ö y d ək i  N ə srin   g ə rə k   m ə n   q o l-q an ad m ı  qıram ,
İndi  ki,  əflak   q ə sd in d ə   q an ad lar  açm ışam .
L ü tf dünyası  g e d ib d ir  g ö rm ə m ə k ç ü n   aləm i, 
Q arşım d a  bağlı  qapı  ard ın d a   tum ar  açm ışam .
C an lara  d ə rm a n   F ə lə k i,  h ard a  o  sahibcəlal, 
B ə d n ə z ə rd ə n   zü lm   g ö rd ü   ondakı  fəzlü   kam al.
Ey  vücu d u n a  q ə m ü   m ö h n ə t  x ə d ən g i  tuşlanan!
l  utdu  ruhun  b a rig a h ın d a   səfan ın   aşiyan!
G ö rm əd i  çiinki  üzün,  o ld u   üzü  p u l-p u l  günəş,
S ən   ki,  getd in ,  q alm ad ı  sö zd ə  v ə c h ə td ə n   nişan.
276
K əsdi  ö m rün  k isə sin d ə n   bəndi  bu  zalım   fələk , 
K asə  kim i  b ir  a ğ ız d ır varlığı,  insan  udan.
D önm üşəm   d ə rd in lə   N ahidin  yan an   m izrabına, 
M atəm in d ə  ç ə n g in i  N ahid  cırm ışdır,  inan.
Ç ərx  ayaq  üsto  d ay an d ı,  g ö rm ə d ə n   ə y lə şm ə d i, 
Q əd d in ə  oldu  k ə fə n ,  təlot  ki,  v e n n iş  hökm ran.
H əftən in   eh sa n ın a   N əsrü   Ə sir  ilə  Ş əhab,
Şiş,  y an ar  tə n d ir  quş  olm uşdur,  m ək an ın   asim an.
Pak  tə b in d ə n   ap ard ın   töhfə  xaslar  k u yinə,
Ey  özü  g e tm ə k lo   şeri  burda  rö v n əq d ən   salan.
Ruzigar  b ağ ın d a  gördün  y a n -y a n a   g ü llə  zəh o r, 
Lalə  tək  üz  g ö stə rib ,  tcz  qaçdın  o  gülzardan.
Son  g ccə  tapdın  ə tə k   altında  ycr,  olcaq  sohor 
G əl  soninlo  y e rlə ş ə k   bir  köynək  içor  ınehriban.
Ç ıxm asın  daiın  o lin d o n   həqq  rizasının  tcli,
Ey  əlim d ə n   q açm ası  ilə  m əni  ağlar  qoyan!
C'anlara  d ərm an ,  F ələk i,  harda  o  sahibcolal, 
B odnozordon  ziilm   gördü  ondakı  fəzlii  kam al.
7
ŞİKAYƏTLƏR
R uzgarın  q o lb in d o   b ir  zərro  m ə h ə b b ə t  qalm ayıb, 
A tm ış  u ld u zlar h o y am   üzdən,  h ö rm ə t  qalm ayıb!
C'amım  xalqın  q a n ıy la  d oldurandan  ruzigar,  -  
Bir  kəsin  c a m ın d a  xoş,  ləzzətli  şə rb ə t  qalm ayıb.
D əhr  ü z ü n d ən   d o stlu ğ u n   gül  rən g in i  silm iş  tam am , 
Ö m r z ü lm ü n d ə   s ə a d ə td ə n   ə la m ə t  qalm ayıb.

---

Torpağı  g ə z d im   a su d əlik ,  d ö v ran   dedi:
-  G əzm ə,  b u   to rd an   o  quş  uçm u ş,  fəra ğ ə t  qalm ayıb.
Sübh  q ən d ili  g e c ə   m a n q a h n a   daş  vurdular,
Şölə,  tüstü  g ə z m ə ,  artıq   sə n d ə  ta q ə t  qalm ayıb.
B ir zam an   ehsan  q azan ı  asdısa  d ü n y a  ə g ə r, -  
N ə  bişirm iş,  xam   x ə y a ld a n   ö z g ə   n e m ə t  qalm ayıb.
D əh rd ən   v a rd ır  n icata  iki  yüz  il  y o l,  fəq ət -  
M əh v d ən   ü m m id ə  b ir  addım   da  v ü sə t  qalm ayıb.
O xşarı  S im u rğ ə  v a r  insanlığın  b ir  b arəd ə:
B ir quru  addan  sav ay   onlarda  iz z ə t  qalm ayıb.
Q əm   o d u n d a  q ə lb lə r yandı,  ırıə g ə r ölm üş  fərəh, 
Sustalıb  C əm şid ,  m ə g ə r  cam ında  lə z z ə t  qalm ayıb?
H ər  n ə   arzu  istəyi  v ard ısa,  göz  çək d i  M ücir, 
D ünyadan  kam   alm ağ a  iim ınidi,  ə lb ə t,  qalm ayıb.
8
H ə r  kim   ki  dedi  b ab am d ır  A dəm ,
Ş adlıqdan  onun  n ə sib id ir  kəm .
G ö stə r  m ə n ə   b ir  könül  cah an d a  -  
M in  d ə rd ə   d ü çar  etm əsin   qəm .
V urdu  y ara  k ö n lü ın ə   z ə m an ə,
M in  d ə rd im ə   sanki  qoydu  m əlh əm .
S ö y lə,  e lə   q ə lb   şad   olarm ı,
B ir  ild ə  gö rə  o  iki  m atəm ?
Q ə m   sa ğ ə rin ə   n ə lə r   deyim   ki,  -  
K ö n lü m   ə lin ə   k e ç ə r d əm a d ə m ?
C an  heyran  olubdur,  ə q lim   aciz,
H ə r  h ad isə  ö z  yerində  m öhkəm .
D əhrin  d ö n ü k   olduğu  o  gündən,
Q əm   k ö n lü m ü z   ilə  oldu  h əm d əm .
D uz  tö kdü  fə lə k   gözünə  xəlq in ,
Şadlıq  beli  old u   qüssəd ən   xəm .
N ə  bir  güniim üz  sevinclə  keçdi,
N ə  b ir g ecə  işrət  ilə  bahəm .
K am ınca,  b oli,  zom ano  d önm əz,
H ər  kim   ki,  d eyir,  -   b ab am d ır  A dəm .
9
Tczlik  ilə  bu  a ğ ır g ü n lərim iz  son  tapacaq, 
Q olbim izdon  qocam an  dağ  kim i  m ö h n ət  qopacaq.
Şadlığın  c a h -c a la lın   növbəsi  a x ıry c to c o k , 
Q orxulu  q o m -k ə d ə rin s ə   cvi  viran  olaeaq.
Ö m rüm üz,  g ü n lo rim iz  oldusa  əzv ay d an   acı,
Çox  şükür,  ə z v a y ım ız   indi  ş ə k ə r  bal  dadacaq!
M cyim iz,  sa ğ o rim iz  hom  sifot,  hom   saflıq d a  - 
Quru  su,  yaş  od  olub,  m oclisi  can landıracaq.
H or  kosin  vardı  cahanda  qom im izdon  x ə b ə ri,  -  
K önlüm üz  şad  olan  d əm d ə  xo b o rlo r tutacaq.
F.yşü  işrə t  q u ru lu b ,  şən  k eçəcək   m əclisim iz, 
A lom ə  fəthü  z ə f ə r   ulduzum uz  n u r  saçacaq.
Q ıracaq  q ə m   o x u n u   onda  q ə z a   şəm şiri,
D üşm ən  öz  k ö k sü n ü   bu  ox lara  qalxan  tutacaq.

---