Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni tartibga solish. 1 2

Daromadlarning davlat ixtiyoriga oli-nishi quyidagi holatlarga ta’sir etishi mumkin:

• baholarni shakllantirishga (bu, asosan, egri (bilvosita) soliqlar);
• ishlab chiqarish xarajatlariga (mol-mulkning qiymatidan, iste’mol fondidan olinadigan soliqlar, ijtimoiy xarakterdagi byudjetdan tashqari maxsus fondlarga ajratmalar);
• jamg’armalar hajmiga (investitsion imtiyozlar);
• bandlik va shaxsiy iste’molga (mehnat haqi fondidan olinadigan soliqlar, aholi bandlik fondiga ajratmalar va h.k.lar).

STEP 04
STEP 03
STEP 02
STEP 01
Bozor xo’jaligining moliyaviy regulyatorlariga (tartibga soluvchilariga) quyidagilar kiradi:
02
01
03
05
06
04
byudjetga soliqlar va soliq bo’lmagan to’lovlar;
davlat korxona va tashkilotlarining daromadlari va xarajatlari.
byudjetdan tashqari maxsus fondlarning daromadlari va xarajatlari;
moliyaviy imtiyozlar va sanktsiyalar;
byudjet tashkilotlarining ekspluatatsion xarajatlari;
umumiy va maqsadli subsidiyalar, shu jumladan, davlat buyurtmalarini to’lashga mo’ljallanganlari;
TITLE
Moliyaviy ta’sir ko’rsatishga tartibga solishning quyi-dagi ko’rinishlari (shakllari) xos:
to’g’ridan-to’g’ri (bevosita);
egri (bilvosita);
aralash.
Moliyaviy ta’sir ko’rsatishning to’g’ridan-to’g’ri (bevosita) tartibga solish shakli quyidagilar orqali namoyon bo’ladi:
to’g’ri (bevosita) umumdavlat soliqlarini undirish yordamida;
taraqqiyot byudjetidan xarajatlarni moliyalashtirish jarayonida;
byudjet va markazlashtirilgan maxsus fondlarga soliqlar va to’lovlar stavkalarini oshirilgan yoki kamaytirilgan tarzda qo’llash yo’li bilan;
davlat xarajatlarining normativlari miqdorini o’zgartirish orqali;
moliyaviy intizomni buzganligi uchun jarimalar, penyalarni undirish natijasida.
Tartibga solishning egri (bilvosita) shakllari o’z ichiga quyidagilarni oladi:
davlat tomonidan egri (bilvosita) soliqqa tortish;
davlat joriy xarajatlarini amalga oshirish.