Ikkinchi jahon urushining boshlanishi hamda O‘zbekistonning urush girdobiga tortilishi



Yüklə 4,15 Mb.
səhifə2/4
tarix26.10.2023
ölçüsü4,15 Mb.
#131710
1   2   3   4
Hisor tizmasiga tabiiy geografik tavsif.

Relyefi murakkab, qoyali. koʻp joylari parchalangan. Suvayirgʻich qismi va yon bagʻirlarida tekislangan yuzalar tarqalgan, zich va dara shaklidagi daryolar bilan chuqur kesilgan. Gips va ohaktoshlar tarqalgan joylarida karst relyef shakllari (karrlar, karst voronkalari, botiqlari, quduqlari, gʻorlari) uchraydi. Bunday joylarni mahalliy aholi «ming chuqur» deb ataydi. Ohaktoshlarda tik va qoyali kues-talar hosil boʻlgan. Hisor tizmasining shim. va gʻarbiy yon bagʻirlarini Zarafshon, Qashqadaryo, jan. yon bagʻrini Yarxin, Sarbogʻ, Kofarnihon, Varzob, Xona-ka, Lyubach, Qoratogʻdaryo, Shirkent, Toʻpolondaryo va b. daryolar chuqur daralar hosil qilib kesib oʻtadi. 

Hisor tizmasida kelib chiqishi har xil (morena, toʻgʻon, karst) koʻllar (Iskandarkoʻl, Hazor-chashma, Koʻlikalon, Alovuddin, Ziyo-rat va b.) mavjud. 180 ga yaqin muzlik boʻlib, mayd. 148,4 km2 dan ortiq. Hisor tizmasida surma, volfram, simob, qalay, flyuorit, dolomit konlari va issiq buloqlar bor.

  • Hisor tizmasida kelib chiqishi har xil (morena, toʻgʻon, karst) koʻllar (Iskandarkoʻl, Hazor-chashma, Koʻlikalon, Alovuddin, Ziyo-rat va b.) mavjud. 180 ga yaqin muzlik boʻlib, mayd. 148,4 km2 dan ortiq. Hisor tizmasida surma, volfram, simob, qalay, flyuorit, dolomit konlari va issiq buloqlar bor.

Yozi salqin, qisqa, qishi sovuq, sernam, 2000 m balandlikda iyulning oʻrtacha t-rasi 20° boʻlsa, 3600 m balandlikda 0° ga tushib qoladi. Yanv. ning oʻrtacha t-rasi 3300 m balandlikda —15°. Yillik yogʻin jan.-gʻarbiy yon bagʻrida 600—1200 mm, shim.-sharqiy yon bagʻrida 300—400 mm. 1200 m balandiklarda tipik va toʻq boʻz tuproqlar tarqalgan. Bahorda efemer va efemero-idlar, bugʻdoyiq, shuvoq oʻsadi. Butalardan achchiqbodom, qaragʻat, doʻlana va b. uchraydi. Yaylovlarda chorva boqiladi. 1200—2500 m balandliklar orasidagi togʻ jigarrang, togʻ-oʻrmonqora tuproqlar, togʻ oʻ-rmon-qoʻngʻir tuproqlarda archazorlar bor. 2500 m dan yuqorida alp oʻtloqlari boshlanadi.

Yozi salqin, qisqa, qishi sovuq, sernam, 2000 m balandlikda iyulning oʻrtacha t-rasi 20° boʻlsa, 3600 m balandlikda 0° ga tushib qoladi. Yanv. ning oʻrtacha t-rasi 3300 m balandlikda —15°. Yillik yogʻin jan.-gʻarbiy yon bagʻrida 600—1200 mm, shim.-sharqiy yon bagʻrida 300—400 mm. 1200 m balandiklarda tipik va toʻq boʻz tuproqlar tarqalgan. Bahorda efemer va efemero-idlar, bugʻdoyiq, shuvoq oʻsadi. Butalardan achchiqbodom, qaragʻat, doʻlana va b. uchraydi. Yaylovlarda chorva boqiladi. 1200—2500 m balandliklar orasidagi togʻ jigarrang, togʻ-oʻrmonqora tuproqlar, togʻ oʻ-rmon-qoʻngʻir tuproqlarda archazorlar bor. 2500 m dan yuqorida alp oʻtloqlari boshlanadi.


Yüklə 4,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə