International Financial Reporting Standard 3 Business Combinations
Yüklə 367,22 Kb.
|
Finansal Durum Tablosu 63 İşletme tanımlanmış net fayda borcunu (varlığını) finansal durum tablosuna yansıtır. 64 İşletmenin tanımlanmış fayda planında fazla olması durumunda, tanımlanmış net fayda varlığı aşağıdakilerden düşük olanı üzerinden ölçülür:
65 Tanımlanmış fayda planları aşırı tutarda fonlandığında veya aktüeryal kazançlar oluştuğunda, tanımlanmış net fayda varlığı ortaya çıkabilir. Aşağıda belirtilen durumlarda, tanımlanmış net fayda varlığı muhasebeleştirilir:
Muhasebeleştirme ve ölçme: tanımlanmış fayda yükümlülüklerinin bugünkü değeri ve cari dönem hizmet maliyeti 66 Tanımlanmış fayda planının nihai maliyeti; son maaşlar, işten ayrılma ve ölüm oranı, çalışan katkısı ve sağlık harcama eğilimleri gibi birçok değişkenden etkilenebilir. İlgili planın nihai maliyeti belirsiz olup bu belirsizliğin uzun bir süre boyunca devam etmesi beklenir. İş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüklerin bugünkü değerini ve cari dönem hizmet maliyetini ölçmek için aşağıda belirtilenler gereklidir:
Aktüeryal değerleme yöntemi 67 İşletme tanımlanmış fayda yükümlülüklerinin bugünkü değerini, ilgili cari dönem hizmet maliyetini ve uygulanabilir olduğu durumlarda geçmiş dönem hizmet maliyetini belirlemek üzere öngörülen yükümlülük yöntemini kullanır. 68 Öngörülen yükümlülük yöntemi (hizmetle orantılı olarak tahakkuk eden fayda yöntemi veya fayda/hizmet yılı yöntemi olarak da bilinir) her bir hizmet dönemini, ek fayda hakkı birimini arttıran (bakınız: 70–74 üncü paragraflar) bir unsur olarak dikkate alır ve nihai yükümlülüğü oluşturmak için her birimi ayrı ayrı ölçer (bakınız: 75–98 inci paragraflar).
69 İşletme, iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüğün bir kısmının raporlama dönemini takip eden on iki ay içinde ödenmesi beklense dahi, yükümlülüğün tamamını iskonto eder. Faydanın hizmet dönemleriyle ilişkilendirilmesi 70 Tanımlanmış fayda yükümlülüğü ve ilgili cari dönem hizmet maliyeti ile uygulanabilir olduğu durumlarda geçmiş dönem hizmet maliyetinin bugünkü değerinin belirlenmesinde, işletme faydaları fayda planı formülünde öngörüldüğü şekilde hizmet süreleriyle ilişkilendirir. Ancak, çalışanın ilerleyen yıllardaki hizmetinin önceki yıllardaki hizmetine göre önemli ölçüde daha yüksek düzeyde faydaya neden olması durumunda, işletme faydayı; (a) Çalışan tarafından sunulan hizmetin plan kapsamında ilk defa fayda sağlamaya başladığı tarihten (faydanın ilave hizmete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın), (b) İlave maaş artışlarından kaynaklananlar dışında, çalışanın ilave hizmetlerinin plan dahilinde önemli tutarlarda ilave faydalara sebep olmayacağı tarihe kadar doğrusal olarak ilişkilendirir. 71 Öngörülen yükümlülük yöntemine göre, faydanın cari dönemle (cari dönem hizmet maliyetini belirleyebilmek için) ve cari dönemle birlikte önceki dönemlerle (tanımlanmış fayda yükümlülüklerinin bugünkü değerini belirleyebilmek için) ilişkilendirilmesi gerekir. İşletme faydayı, iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüğün ortaya çıktığı dönemlerle ilişkilendirir. İşletmenin gelecekteki raporlama dönemlerinde ödemeyi beklediği, iş ilişkisi sonrasında sağlanan fayda karşılığında çalışanların hizmet sunmaya başlamalarıyla bu yükümlülük ortaya çıkar. Aktüeryal yöntemler, işletmenin söz konusu yükümlülüğü, bir borcun muhasebeleştirilebilmesi için yeterli güvenilirlikte ölçmesine imkan tanır.
72 İlgili faydalar gelecekteki çalışmaya bağlı olsa dahi (diğer bir ifadeyle, faydaya kazanılmamış olsa da), çalışanın hizmeti tanımlanmış fayda planı kapsamında yükümlülük ortaya çıkarır. Birbirini izleyen her raporlama dönemi sonunda çalışanın faydaya hak kazanabilmek için geçirmesi gereken hizmet süresi azaldığından, çalışanın faydaya hak kazanma tarihinden önceki hizmeti zımni kabulden doğan yükümlülük oluşturur. İşletme tanımlanmış fayda yükümlülüğünü ölçerken, bazı çalışanların herhangi bir fayda koşulunu sağlamayacak olmaları ihtimalini dikkate alır. Benzer şekilde, iş ilişkisi sonrasında sağlanan sağlık faydaları gibi, bazı iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydaların, çalışanın artık istihdam edilmediği sırada sadece belirli olayların meydana gelmesiyle ödenebilir olmasına rağmen, çalışan bu türden faydaya hak kazandıran hizmeti sunduğunda bir yükümlülük ortaya çıkar. Belirli olayın ortaya çıkmasına ilişkin olasılık, yükümlülüğün ölçümünü etkiler ancak yükümlülüğün ortaya çıkıp çıkmadığını belirlemez.
73 Yükümlülük tutarı, çalışanın sunduğu ilave hizmetler karşılığında önemli tutarda ilave faydaya hak kazanmayacağı tarihe kadar artmaya devam eder. Bu nedenle, tüm fayda bu tarihte veya bu tarihten önce sona eren dönemlerle ilişkilendirilir. Fayda, ilgili fayda planı formülünde öngörüldüğü şekilde her bir hesap dönemiyle ilişkilendirilir. Ancak, çalışanın ilerleyen yıllardaki hizmetinin önceki yıllardaki hizmetine göre önemli ölçüde daha yüksek düzeyde faydaya neden olması durumunda, işletme faydayı çalışanın sunduğu ilave hizmetler karşılığında önemli tutarda ilave faydaya hak kazanmayacağı tarihe kadar doğrusal olarak ilişkilendirir. Bunun nedeni, çalışanın tüm dönem boyunca sunmuş olduğu hizmetinin neticede daha yüksek düzeyde bir faydaya hak kazandıracak olmasıdır.
74 Fayda tutarının her bir hizmet yılı için son maaşın sabit bir oranı olması durumunda, gelecekteki maaş artışları, raporlama dönemi sonundan önceki hizmetlere ilişkin yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olan tutarı etkilemekle birlikte ek bir yükümlülük oluşturmaz. Bu nedenle: (a) 70 inci paragrafın (b) bendi açısından, faydanın tutarı son maaşa bağlı olsa da, maaş artışları ilave faydalara hak kazandırmaz ve (b) Her bir dönemle ilişkilendirilen fayda tutarı, faydanın bağlı olduğu maaşın sabit bir oranıdır.
Aktüeryal varsayımlar 75 Aktüeryal varsayımlar tarafsız ve birbirleriyle uyumlu olmalıdır. 76 Aktüeryal varsayımlar, iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydaların nihai maliyetini belirleyecek değişkenlere ilişkin işletmenin en iyi tahminleridir. Aktüeryal varsayımlar aşağıdakilerden oluşur: (a) Faydaya hak kazanabilir mevcut ve önceki çalışanların (bakmakla yükümlü oldukları kimseler de dahil) gelecekteki özelliklerine ilişkin demografik varsayımlar. Demografik varsayımlar aşağıdaki gibi konuları içerir. (i) Ölüm oranı (bakınız: 81 ve 82 inci paragraflar), (ii) Çalışanların işten ayrılma, iş göremezlik ve erken emeklilik oranları, (iii) Bakmakla yükümlü kimseleri olan plan üyelerinden faydaya hak kazanabileceklerin oranı, (iv) Plan dahilinde mevcut olan ödeme seçeneklerinden her birini seçebilecek plan üyelerinin oranı ve (v) Sağlık planlarındaki tazminat oranları. (b) Aşağıdakilere benzer kalemlerle ilgili finansal varsayımlar: (i) İskonto oranı (bakınız: 83–86 ncı paragraflar), (ii) Çalışanlar tarafından karşılanacak faydaların maliyetleri hariç olmak üzere, fayda düzeyleri ve gelecekteki maaşlar (bakınız: 87–95 inci paragraflar), (iii) Sağlık faydaları söz konusu olduğunda, tazminata ilişkin işlem masrafları da (eksperlik ücretleri ile hukuki masrafları da dahil olmak üzere tazminat taleplerinin incelenmesinde ve sonuçlandırılmasında ortaya çıkabilecek diğer maliyetler) dahil olmak üzere gelecekteki sağlık harcamaları (bakınız: 96-98 inci paragraflar), (iv) Plan tarafından, raporlama tarihinden önceki hizmetlerle ilgili katkılar veya bu hizmetlerden doğan faydalar üzerinden ödenecek vergiler. 77 Aktüeryal varsayımlar ihtiyatsız veya aşırı ihtiyatlı olmadıkları sürece tarafsızdır. 78 Aktüeryal varsayımlar enflasyon oranları, maaş artış oranları ve iskonto oranları gibi faktörler arasındaki ekonomik ilişkileri yansıttıkları ölçüde birbirleriyle uyumludur. Örneğin, gelecekteki bir dönemde belirli bir enflasyon düzeyine bağlı olan tüm varsayımlarda (faiz oranı ile maaş ve fayda artışlarına ilişkin varsayımlar gibi) bu döneme ilişkin enflasyon oranının aynı olacağı farzedilir. 79 İşletme, iskonto oranı ve diğer finansal varsayımları, reel (enflasyona göre düzeltilmiş) olarak yapılan tahminler daha güvenilir olmadığı sürece, nominal olarak belirler. Yüksek enflasyonlu ekonomiler (bakınız: "TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" Standardı) ile faydanın endekse bağlı olduğu ve aynı para biriminden, aynı vadeye sahip endekse bağlı tahviller için derin bir piyasanın bulunduğu durumlar, varsayımların reel olarak belirlenebileceği durumlara örnek olarak gösterilebilir. 80 Finansal varsayımlar, yükümlülüklerin yerine getirileceği döneme ilişkin raporlama dönemi sonundaki piyasa beklentilerine dayanır. Aktüeryal varsayımlar: ölüm oranı 81 İşletme, ölüm oranı varsayımlarını, plan üyelerinin çalışma sırasındaki ve sonrasındaki ölüm oranlarına ilişkin en iyi tahminlerine dayalı olarak belirler. 82 Faydanın nihai maliyetini tahmin edebilmek için işletme ölüm oranlarındaki beklenen değişimleri dikkate alır. Ortalama yaşam süresindeki iyileşmelere ilişkin tahminlere göre standart ölüm oranı tablolarının değiştirilmesi bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Aktüeryal varsayımlar: iskonto oranı 83 İş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüklerin (fonlananların ve fonlanmayanların) iskonto edilmesinde kullanılan oranlar, özel sektör tahvillerinden yüksek kaliteli olanların raporlama dönemi sonundaki piyasa getirilerine bakılarak belirlenir. Bu gibi tahviller için derin bir piyasanın bulunmadığı ülkelerde, devlet tahvillerinin (raporlama dönemi sonundaki) piyasa getirileri kullanılır. Özel sektör veya devlet tahvillerinin para birimleri ve vadeleri, iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüklerin para birimi ve tahmin edilen vadeleriyle tutarlı olmalıdır. 84 Önemli etkiye sahip bir aktüeryal varsayım iskonto oranıdır. İskonto oranı, aktüeryal riski veya yatırım riskini değil paranın zaman değerini yansıtır. Buna ilaveten, işletmenin alacaklılarından kaynaklanan işletmeye özgü kredi riskini veya aktüeryal varsayımlardan farklı sonuçların gerçekleşebilme riskini yansıtmaz. 85 İskonto oranı fayda ödemelerinin tahmini zamanlamasını yansıtır. Uygulamada bu işlem genellikle, fayda ödemelerinin tahmini zamanlaması ve tutarı ile faydaların ödeneceği para birimini yansıtan tek bir ağırlıklı ortalama iskonto oranı uygulanarak gerçekleştirilir. 86 Bazı durumlarda, tüm fayda ödemelerinin tahmini vadeleriyle uyumlu yeterince uzun vadeli tahvillerin olduğu derin bir piyasa bulunmayabilir. Bu tür durumlarda, işletme daha kısa vadeli ödemeleri iskonto etmek üzere uygun vade için geçerli olan piyasa oranlarını kullanır ve getiri eğrisini kullanarak geçerli piyasa oranlarını ekstrapolasyon (dış değerleme) yapmak suretiyle daha uzun vadeli ödemeleri iskonto etmek üzere kullanacağı oranı tahmin eder. Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün toplam bugünkü değerinin, özel sektör veya devlet tahvilinin vadesinden sonra ödenecek faydalara uygulanan iskonto oranına duyarlı olması muhtemel değildir. Aktüeryal varsayımlar: maaşlar, faydalar ve sağlık harcamaları 87 İşletme, tanımlanmış fayda yükümlülüğünü aşağıdakileri yansıtacak şekilde ölçer:
(e) Sadece aşağıdaki koşullardan herhangi birinin sağlanması durumunda, tanımlanmış fayda planı çerçevesinde ödenmesi gereken faydaları etkileyen devlet faydalarının düzeyinde gelecekte beklenen değişiklikler, (i) Bu değişikliklere ilişkin düzenlemelerin raporlama dönemi sonundan önce yürürlüğe girmiş olması ya da (ii) Geçmiş verilerin veya diğer güvenilir kanıtların, devlet faydalarının öngörülebilir bir biçimde (örneğin, genel fiyat veya ücret düzeylerindeki değişikliklere paralel olarak) değişeceğini göstermesi. 88 Aktüeryal varsayımlar, raporlama dönemi sonu itibarıyla planın resmi koşullarında (veya resmi koşulların yanısıra zımni kabulden doğan yükümlülüklerinde) yer alan gelecekteki fayda değişikliklerini yansıtır. Aşağıdaki durumlar bunun örnekleridir:
89 Aktüeryal varsayımlar, raporlama dönemi sonu itibarıyla planın resmi koşullarında (veya resmi koşulların yanısıra zımni kabulden doğan yükümlülüklerinde) yer almayan gelecekteki fayda değişikliklerini yansıtmaz. Bu tür değişiklikler aşağıdakileri etkiler: (a) Değişiklikten önceki hizmete ilişkin faydaları değiştirdikleri ölçüde, geçmiş dönem hizmet maliyetini ve (b) Değişiklikten sonraki hizmete ilişkin faydaları değiştirdikleri ölçüde, değişiklikten sonraki dönemler için cari dönem hizmet maliyetini. 90 Gelecekteki maaş artışlarının tahmininde enflasyon, kıdem, terfi ve işgücü piyasasındaki arz ve talep gibi ilgili diğer faktörler dikkate alınır. 91 Tanımlanmış bazı fayda planları işletmenin yapması gereken katkıları sınırlar. Faydaların nihai maliyeti, katkılar üzerindeki sınırın etkisini dikkate alır. Katkılar üzerindeki sınırın etkisi aşağıdaki sürelerden kısa olanı üzerinden belirlenir:
92 Tanımlanmış bazı fayda planlarına göre çalışanların veya üçüncü kişilerin plan maliyetine katkıda bulunmaları gerekir. Çalışanların yaptığı katkılar faydaların işletmeye olan maliyetini azaltır. İşletme, üçüncü kişilerin yaptığı katkıların kendi maliyetini azaltıp azaltmadığını veya 116 ncı paragrafta tanımlandığı şekilde tazminat hakkı olup olmadığını değerlendirir. Çalışanların veya üçüncü kişilerin yaptığı katkılar planın resmi koşullarında yer alır (veya bu koşulların yanısıra zımni kabulden doğan yükümlülükten kaynaklanır) ya da isteğe bağlıdır. Çalışanlar veya üçüncü kişiler tarafından isteğe bağlı olarak yapılan katkılar, plana ödendiği anda hizmet maliyetini azaltır. 93 Planın resmi koşullarında yer alan, çalışanların veya üçüncü kişilerin yaptığı katkılar hizmet maliyetini (hizmete bağlı olmaları durumunda) ya da tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümlerini azaltır (örneğin, plan varlıklarına ilişkin kayıplardan veya aktüeryal kayıplardan kaynaklanan açığı azaltmak için bu katkıların gerekli olması durumunda). Çalışanların veya üçüncü kişilerin hizmetle ilgili olarak yaptığı katkılar 70 inci paragrafa göre negatif fayda olarak hizmet dönemleriyle ilişkilendirilir (başka bir ifadeyle, net fayda 70 inci paragrafa göre ilişkilendirilir). 94 Çalışanların veya üçüncü kişilerin hizmetle ilgili olarak yaptıkları katkılardaki değişiklikler aşağıdakileri etkiler:
95 İş ilişkisi sonrasında sağlanan bazı faydalar, devletin sağladığı emeklilik faydalarının veya sağlık yardımının düzeyi gibi değişkenlere bağlıdır. Bu tür faydaların ölçümü ilgili değişkenlerin geçmişteki verilerine ve diğer güvenilir kanıtlara dayanılarak yapılan en iyi tahmini yansıtır. 96 Sağlık harcamaları ile ilgili varsayımlar, enflasyondan ve sağlık harcamalarındaki belirli değişikliklerden dolayı sağlık hizmetlerinin maliyetlerinde gelecekte meydana gelmesi tahmin edilen değişiklikleri dikkate alır. 97 İş ilişkisi sonrasında sağlanan sağlık faydalarının ölçümü, gelecekteki tazmin taleplerinin düzeyi ve sıklığı ile bu talepleri karşılamanın maliyetine ilişkin varsayımlar yapılmasını zorunlu kılar. İşletme, gerekli olduğunda sigorta şirketlerinden, sağlık hizmeti sunanlardan, diğer işletmelerden veya diğer kaynaklardan elde edilen geçmiş verilerle destekleyerek kendi tecrübelerine ilişkin tarihi verileri esas almak suretiyle gelecekteki sağlık harcamalarını tahmin eder. Gelecekteki sağlık harcamalarının tahmininde; teknolojik gelişmelerin etkisi, sağlık yardımlarının kullanımındaki veya veriliş şeklindeki değişiklikler ve plan katılımcılarının sağlık durumlarındaki değişiklikler de dikkate alınır. 98 Tazmin taleplerinin düzeyi ve sıklığı, çalışanların (veya bakmakla yükümlü olduğu kişilerin) yaşı, sağlık durumu ve cinsiyetine karşı duyarlı olup, bunun yanı sıra, coğrafi konum gibi diğer unsurlara karşı da duyarlı olabilir. Bu nedenle, tarihi veri, nüfus dağılımının bu veri için baz alınan nüfus dağılımından farklı olduğu ölçüde düzeltilir. Geçmiş eğilimlerin gelecekte devam etmeyeceğine yönelik güvenilir kanıtlar bulunduğu durumlarda da tarihi veri düzeltilir.
100 Planda yapılan bir değişiklikten kaynaklanan geçmiş hizmet maliyetine, bir küçülmeden kaynaklanan geçmiş hizmet maliyetine veya yerine getirme sırasında oluşan kazanç veya kayıplara ilişkin işlemlerin birlikte ortaya çıkması durumunda işletmenin bunları ayrıştırması gerekmez. İşletmenin plan tarafından sağlanan faydaları değiştirmesi ve değişen faydaları daha sonra yerine getirmesinde olduğu gibi, bazı durumlarda planda yapılan değişiklik yerine getirmeden önce meydana gelir. Bu tür durumlarda, işletme geçmiş dönem hizmet maliyetini, yerine getirme sırasında ortaya çıkan kazanç veya kayıplardan önce muhasebeleştirir. 101 Planın ilgili yükümlülüğün yerine getirilmesi neticesinde sonlanması ve ortadan kalkması durumunda, plana ilişkin değişiklikle ve küçülmeyle birlikte yerine getirme de gerçekleşir. Ancak, esas itibarıyla aynı faydalar içeren yeni bir planın mevcut planın yerini alması durumunda, planın sonlandırılması yerine getirme değildir.
102 Geçmiş dönem hizmet maliyeti, plandaki bir değişiklikten veya küçülmeden dolayı tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değerinde meydana gelen değişikliktir. 103 İşletme geçmiş dönem hizmet maliyetini aşağıdaki tarihlerden erken olanında gider olarak muhasebeleştirir:
104 Plan değişikliği, işletmenin tanımlanmış fayda planı başlatması veya iptal etmesi veya mevcut tanımlanmış fayda planına ilişkin ödenebilir faydaları değiştirmesi sonucunda ortaya çıkar. 105 Planda küçülme, plan kapsamındaki çalışan sayısının büyük oranda azaltılması sonucunda ortaya çıkar. Küçülme, bir fabrikanın kapanması, bir faaliyetin durdurulması, bir planın sonlandırılması veya plana ara verilmesi gibi münferit olaylardan kaynaklanabilir. 106 Geçmiş dönem hizmet maliyeti pozitif (faydalar yeni oluştuğunda veya değiştirildiğinde ve bunun sonucunda tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değeri arttığında) ya da negatif (faydalar iptal edildiğinde veya değiştirildiğinde ve bunun sonucunda tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değeri azaldığında) olabilir. 107 İşletmenin mevcut tanımlanmış fayda planı kapsamında ödenecek faydaları azaltması ve aynı zamanda bu plan kapsamında aynı çalışanlar için ödenecek diğer faydaları arttırması durumunda, işletme bu değişimleri netleştirerek tek bir değişim olarak dikkate alır. 108 Geçmiş dönem hizmet maliyetine aşağıdakiler dahil edilmez: (a) Önceden tahmin edilen maaş artışları ile gerçekleşen artışlar arasındaki farkın önceki yıllardaki hizmetler için ödenecek fayda yükümlülüklerine etkisi (ücretlere ilişkin öngörüler aktüeryal varsayımlar kapsamında dikkate alındığından geçmiş dönem hizmet maliyeti ortaya çıkmamaktadır), (b) İşletmenin isteğe bağlı emekli maaş artışlarını karşılamak üzere zımni kabulden doğan yükümlülüğü bulunduğunda, bu tür artışlara ilişkin düşük veya fazla tahminler (bu artışlar aktüeryal varsayımlar kapsamında dikkate alındığından geçmiş dönem hizmet maliyeti ortaya çıkmamaktadır), (c) Planın resmi koşullarına (veya bu koşulların yanısıra zımni kabulden doğan yükümlüklere) ya da mevzuata göre, işletmenin herhangi bir fazlalığı plan katılımcılarının yararı için kullanmak zorunda olması durumunda, fayda artışına henüz resmi olarak hak kazanılmamış olsa dahi, muhasebeleştirilen aktüeryal kazançlardan veya plan varlıklarının getirisinden kaynaklanan fayda artışlarına ilişkin tahminler (yükümlülükte meydana gelen artış aktüeryal bir zarar olduğundan geçmiş dönem hizmet maliyeti oluşmaz, bakınız: 88 inci paragraf), (d) Yeni veya artan faydalar bulunmaması durumunda, çalışanların faydaya hak kazandırıcı yükümlülükleri tamamladıklarında kazanılmış fayda artışı (başka bir ifadeyle, iş ilişkisinin gelecekte sürmesine bağlı olmayan faydalar, bakınız 72 nci paragraf) (işletme faydaların tahmini maliyetini hizmet sunulmuş gibi cari dönem hizmet maliyeti olarak muhasebeleştirdiğinden, geçmiş dönem hizmet maliyeti oluşmaz).
109 Yerine getirme sırasında ortaya çıkan kazanç veya kayıp:
(b) Yerine getirme ile ilgili olarak transfer edilen plan varlıkları ve işletme tarafından yapılan doğrudan ödemeler de dahil olmak üzere yerine getirme fiyatı arasındaki farktır. 110 İşletme, fayda planının yerine getirilmesi sırasında ortaya çıkan kazanç veya kayıpları yükümlülük yerine getirildiğinde muhasebeleştirir. 111 Tanımlanmış fayda planı kapsamında sağlanan faydanın tümü veya bir kısmına ilişkin hukuki veya zımni kabulden doğan bütün ilave yükümlülükleri ortadan kaldıran bir işleme girildiğinde (çalışanlara veya çalışanlar adına plan koşullarına uygun olarak yapılan ve aktüeryal varsayımları içeren fayda ödemeleri dışında) yükümlülük yerine getirilmiş olur. Örneğin, bir sigorta poliçesi satın almak suretiyle işverenin plana ilişkin önemli yükümlülüklerini tek seferde sigorta şirketine transfer etmesi, yükümlülüğün yerine getirilmesidir. Ancak, plan katılımcılarına, plan koşullarına uygun olarak, iş ilişkisi sonrasında sağlanan belirli faydaları elde etme haklarına karşılık toplu bir ödeme yapılması yükümlülüğün yerine getirilmesi değildir. 112 Bazı durumlarda işletme, çalışanların cari ve geçmiş dönemlerdeki hizmetleriyle ilgili faydaların tamamını veya bazılarını fonlamak üzere sigorta poliçesi edinir. Sigorta poliçesinde belirtilen faydalar sigortacı tarafından ödenmez ise, işletmenin ilave ödeme yapılmasına ilişkin hukuki veya zımni kabulden doğan bir yükümlülüğünün (bakınız: 46 ncı paragraf) bulunması durumunda, bu türden bir poliçenin edinilmesi yükümlülüğün yerine getirilmesi değildir. 116 – 119 uncu paragraflar, plan varlığı olmayan sigorta poliçeleri kapsamındaki tazminat haklarının muhasebeleştirilmesi ve ölçümü ile ilgilidir.
113 Açık veya fazla belirlenirken, plan varlıklarının gerçeğe uygun değeri tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değerinden düşülür. 114 Plan varlıklarına, raporlayan işletmenin vadesi gelen ancak henüz fona ödemediği katkılar ile fonun elinde bulundurduğu işletme tarafından ihraç edilen devri mümkün olmayan finansal araçlar dahil edilmez. Plan varlıkları, ticari ve diğer borçlar ile türev finansal araçlardan kaynaklanan borçlar gibi çalışanlara sağlanan faydalarla ilgili olmayan fon borçları kadar azaltılır. 115 Plan varlıklarının, plan kapsamında ödenecek faydaların tamamının veya bir kısmının tutarı ve zamanlamasıyla tam anlamıyla uyumlu olan nitelikli sigorta poliçelerini içermesi durumunda, bu poliçelerin gerçeğe uygun değerinin (sigorta poliçelerinden doğan alacakların tamamının geri kazanılamayacak olması durumunda gerekli indirimleri yapmak koşuluyla), ilgili yükümlülüklerin bugünkü değeri olduğu kabul edilir. Tazminatlar 116 Sadece, tanımlanmış fayda yükümlülüğünü yerine getirmek üzere gerekli olan harcamaları tamamen veya kısmen başka bir tarafın tazmin etmesi neredeyse kesin olduğunda, işletme aşağıdaki işlemleri gerçekleştirir: (a) Tazminat hakkını ayrı bir varlık olarak muhasebeleştirir. İşletme bu varlığı gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçer. (b) Tazminat hakkının gerçeğe uygun değerindeki değişiklikleri plan varlıklarının gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler ile aynı şekilde ayrıştırır ve muhasebeleştirir (bakınız: 124 ve 125 inci paragraflar). 120 nci paragrafa göre muhasebeleştirilen tanımlanmış fayda maliyetlerinin bileşenleri, tazminat hakkının defter değerindeki değişikliklerle ilgili tutarların net değeri üzerinden muhasebeleştirilebilir. 117 Bazen işletme, tanımlanmış fayda yükümlülüğünü yerine getirmek üzere gerekli olan harcamaların tamamen veya kısmen ödenmesi için sigortacı gibi başka bir tarafa başvurabilir. 8 inci paragrafta tanımlandığı üzere, nitelikli sigorta poliçeleri plan varlıklarıdır. İşletme, nitelikli sigorta poliçelerini diğer plan varlıkları ile aynı şekilde dikkate alır ve bunlara 116 ncı paragraf uygulanmaz (bakınız: 46–49 uncu ve 115 inci paragraflar). 118 İşletmenin elinde bulundurduğu sigorta poliçesi nitelilikli sigorta poliçesi olmadığında, bu poliçe plan varlığı değildir. Bu tür durumlarda 116 ncı paragraf uygulanır: İşletme, sigorta poliçesi kapsamındaki tazminat hakkını, tanımlanmış fayda planının açık veya fazlasının belirlenmesinde indirim olarak değil, ayrı bir varlık olarak muhasebeleştirir. 140 ıncı paragrafın (b) bendine göre işletmenin, tazminat hakkı ve ilgili yükümlülük arasındaki bağlantının tanımını kısaca açıklaması zorunludur. 119 Tanımlanmış fayda planı kapsamında ödenecek faydaların tamamının veya bir kısmının tutarı ve zamanlamasıyla tam anlamıyla uyumlu olan bir sigorta poliçesinden kaynaklanması durumunda, tazminat hakkının gerçeğe uygun değerinin (tazminatın tamamının geri kazanılmayacak olması durumunda gerekli indirimleri yapmak koşuluyla), ilgili yükümlülüğün bugünkü değeri olduğu kabul edilir. Tanımlanmış fayda maliyetinin bileşenleri 120 İşletme tanımlanmış fayda maliyetinin bileşenlerini, başka bir TFRS’nin bir varlığın maliyetine dahil edilmesine izin vermesi veya bunu zorunlu tutması durumları hariç olmak üzere, aşağıdaki gibi muhasebeleştirir: (a) Hizmet maliyetini (bakınız: 66 – 112 nci paragraflar) kâr veya zararda, (b) Tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faizi (bakınız: 123 – 126 ncı paragraflar) kâr veya zararda ve (c) Tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümlerini (bakınız: 127 – 130 ncu paragraflar) diğer kapsamlı gelirde. 121 Diğer TFRS’ler, çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin bazı maliyetlerin stoklar ve maddi duran varlıklar gibi varlıkların maliyetine dahil edilmesini zorunlu tutar (bakınız: TMS 2 ve TMS 16). Bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalara ilişkin maliyetler, 120 nci paragrafta belirtilen bileşenlerin uygun oranlarını kapsar. 122 Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümleri, sonraki dönemlerde kar veya zararda yeniden sınıflandırılmaz. Ancak, diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen bu tutarlar özkaynakların başka bir unsuruna aktarılabilir. Tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faiz 123 Tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faiz; tanımlanmış net fayda borcu (varlığı) ile 83 üncü paragrafta belirtilen iskonto oranının çarpımıyla belirlenir. Bu belirlemede her iki çarpanın da yıllık raporlama döneminin başındaki değerleri kullanılır. Ayrıca bu belirlemede, katkı ve fayda ödemeleri nedeniyle ilgili dönem boyunca tanımlanmış net fayda borcunda (varlığında) meydana gelen değişiklikler dikkate alınır. 124 Tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faizin, plan varlıklarına ilişkin faiz gelirini, tanımlanmış fayda yükümlülüğüne ilişkin faiz maliyetini ve 64 üncü paragrafta belirtilen varlık tavanından kaynaklanan etkiye ilişkin faizi içerdiği değerlendirilebilir. 125 Plan varlıklarına ilişkin faiz geliri, plan varlıklarının getirisinin bir bileşenidir ve plan varlıklarının gerçeğe uygun değeri ile 83 üncü paragrafta belirtilen iskonto oranının çarpımıyla belirlenir. Bu belirlemede her iki çarpanın da yıllık raporlama döneminin başındaki değerleri kullanılır. Ayrıca bu belirlemede, katkı ve fayda ödemeleri nedeniyle ilgili dönem boyunca elde tutulan plan varlıklarında meydana gelen değişiklikler dikkate alınır. Plan varlıklarına ilişkin faiz geliri ile plan varlıklarının getirisi arasındaki fark, tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümüne dahil edilir. 126 Varlık tavanından kaynaklanan etkiye ilişkin faiz, varlık tavanından kaynaklanan etkideki toplam değişikliğin parçasıdır ve varlık tavanından kaynaklanan etki ile 83 üncü paragrafta belirtilen iskonto oranının çarpımıyla belirlenir. Bu belirlemede her iki çarpanın da yıllık raporlama döneminin başındaki değerleri kullanılır. Söz konusu tutar ile varlık tavanından kaynaklanan etkideki toplam değişiklik arasındaki fark, tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümüne dahil edilir. Tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümleri 127 Tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümleri aşağıdaki unsurları içerir: (a) Aktüeryal kazanç ve kayıplar (bakınız: 128 ve 129 uncu paragraflar); (b) Tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faize dahil edilen tutarlar hariç olmak üzere (bakınız: 125 inci paragraf), plan varlıklarının getirisi (bakınız: 130 uncu paragraf) ve (c) Tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faize dahil edilen tutarlar hariç olmak üzere, varlık tavanından kaynaklanan etkideki her türlü değişiklik (bakınız: 126 ıncı paragraf). 128 Aktüeryal kazanç ve kayıplar, aktüeryal varsayımla gerçekleşen arasındaki fark düzeltmeleri ile aktüeryal varsayımlardaki değişiklikler nedeniyle tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değerinde meydana gelen artış veya azalışlardan kaynaklanır. Aktüeryal kazanç ve kayıpların nedenlerine örnek olarak aşağıdakiler verilebilir:
129 Aktüeryal kazanç ve kayıplar, tanımlanmış fayda planının başlaması, planda değişiklik yapılması, küçülmeye gidilmesi veya planın yerine getirilmesi veya bu tür bir plan kapsamında ödenecek olan faydalarda değişiklik olması nedeniyle tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değerinde meydana gelen değişiklikleri içermez. Bu tür değişiklikler, geçmiş hizmet maliyetini veya yerine getirme sırasında ortaya çıkan kazanç veya kayıpları etkiler. 130 İşletme, plan varlıklarının getirisini belirlerken, plan varlıklarının yönetiminden kaynaklanan maliyetleri ve tanımlanmış fayda yükümlülüğünü ölçmek için kullanılan aktüeryal varsayımlarda dikkate alınan vergiler hariç olmak üzere, (bakınız: 76 ncı paragraf) planın kendisine ilişkin ödenecek vergileri düşer. Diğer yönetim giderleri plan varlıklarının getirisinden indirilmez. Sunum Netleştirme 131 İşletme, sadece aşağıdakiler gerçekleştiğinde, planla ilgili bir varlığı başka bir planla ilgili bir borçla netleştirir: (a) İşletmenin bir plandaki fazlayı başka bir plandaki yükümlülüğü yerine getirmek için kullanmasını sağlayan hukuki bir hakkının bulunması ve (b) İşletmenin yükümlülüklerini netleştirerek yerine getirme ya da plandaki fazlayı realize etme ve eş zamanlı olarak başka bir plandaki yükümlülüğünü yerine getirme niyetinin bulunması. 132 Netleştirme kriterleri, “TMS 32 Finansal Araçlar: Sunum” Standardında finansal araçlara ilişkin olarak belirlenen kriterlerle benzerdir. Kısa vade / uzun vade ayrımı 133 Bazı işletmeler dönen varlık ve kısa vadeli borçlarını duran varlık ve uzun vadeli borçlarından ayırırlar. Bu Standart, işletmenin iş ilişkisi sonrasında sağlanan faydalardan kaynaklanan varlıklarını dönen / duran olarak ve borçlarını kısa vadeli / uzun vadeli olarak ayırıp ayırmaması gerektiğine dair bir belirlemede bulunmaz. Tanımlanmış fayda maliyetinin bileşenleri 134 120 nci paragraf, işletmenin hizmet maliyeti ile tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faizin kâr veya zararda muhasebeleştirilmesini zorunlu tutar. Bu Standart işletmenin hizmet maliyetini ve tanımlanmış net fayda borcuna (varlığına) ilişkin net faizi nasıl sunması gerektiğine dair bir belirlemede bulunmaz. İşletme bu bileşenleri TMS 1’e göre sunar. Açıklama 135 İşletme aşağıdakileri açıklar: (a) Tanımlanmış fayda planlarının özellikleri ile bunlarla ilgili riskleri açıklayan bilgileri (bakınız: 139 uncu paragraf), (b) Finansal tablolarındaki tanımlanmış fayda planlarından kaynaklanan tutarları tanımlayan ve açıklayan bilgileri (bakınız: 140–144 üncü paragraflar) ve (c) Tanımlanmış fayda planlarının, işletmenin gelecekteki nakit akışlarının tutarını, zamanlamasını ve belirsizliğini nasıl etkileyebileceğini açıklayan bilgileri (bakınız: 145 – 147 nci paragraflar). 136 İşletme 135 inci paragraftaki amaçları karşılamak için aşağıdakilerin tamamını göz önünde bulundurur: (a) Açıklama hükümlerinin karşılanması için gerekli olan detay düzeyi, (b) Muhtelif hükümlerin her birine ne kadar vurgu yapılacağı, (c) Ne kadar toplulaştırma veya ayrıştırma yapılacağı ve (d) Finansal tablo kullanıcılarının açıklanan nicel bilgileri değerlendirmek için ek bilgiye ihtiyaç duyup duymadıkları. 137 Bu Standartta ve diğer TFRS’lerde yer alan hükümlere göre sunulan açıklamaların 135 inci paragraftaki amaçları karşılamak için yeterli olmaması durumunda, işletme amaçların karşılanması için gerekli ek bilgileri açıklar. Örneğin, işletme tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değerine ilişkin olarak, söz konusu yükümlülüğü niteliğine, özelliklerine ve risklerine göre ayıran bir analiz sunabilir. Bu tür bir açıklamada aşağıdaki ayrımlar yapılabilir: (a) Aktif üyelere, katkı ödemeleri tamamlanmış ancak faydalarını ileride tahsil edecek üyelere ve emeklilere ilişkin tutarlar arasında. (b) Kazanılmış faydalar ile tahakkuk etmiş ancak kazanılmamış faydalar arasında. (c) Koşullu faydalar, gelecekteki maaş artışlarıyla ilişkilendirilebilen tutarlar ve diğer faydalar arasında. 138 İşletme önemli ölçüde farklı riskler içeren planları veya plan gruplarını ayırmak amacıyla tüm açıklamaların veya bazı açıklamaların ayrıştırılmasının gerekip gerekmediğini değerlendirir. Örneğin, işletme aşağıdaki özelliklerin birini veya daha fazlasını gösterecek şekilde planlarla ilgili açıklamaları ayrıştırabilir: (a) Farklı coğrafi konumlar. (b) Farklı özellikler (örneğin, sabit bir ücrete dayalı emeklilik planları, son maaşa dayalı emeklilik planları veya iş ilişkisi sonrası sağlık planları). (c) Farklı düzenleyici çevreler. (d) Farklı raporlama bölümleri. (e) Farklı fonlama düzenlemeleri (örneğin, hiç fonlanmayanlar, tamamen fonlananlar veya kısmen fonlananlar). Tanımlanmış fayda planlarının özellikleri ve bunlarla ilgili riskler 139 İşletme aşağıdakileri açıklar: (a) Aşağıdakileri içerecek şekilde tanımlanmış fayda planlarının özellikleriyle ilgili bilgileri; (i) Plan tarafından sağlanan faydaların niteliğini (örneğin, son maaşa dayalı tanımlanmış fayda planları veya garantili katkı esaslı planlar). (ii) Planın faaliyet gösterdiği düzenleyici çerçevenin tanımını, örneğin varlık tavanı gibi düzenleyici çerçevenin plan üzerindeki etkisini ve asgari fonlama düzeyini (bakınız: 64 üncü paragraf). (iii) Planın yönetimine ve gözetimine yönelik olarak işletme dışındaki herhangi bir diğer kişiliğin sorumluluklarının tanımını, örneğin planın saklamacılarının veya yönetim kurulu üyelerinin sorumluluklarını. (b) Olağandışı, işletmeye özgü veya plana özgü risklere odaklanmak suretiyle planın işletmeyi maruz bıraktığı risklerin ve önemli risk yoğunlaşmalarının tanımı. Örneğin, plan varlıklarının esas olarak tek bir yatırım sınıfına, örnek olarak gayrimenkullere yatırılması durumunda, söz konusu plan işletmeyi yoğun bir gayrimenkul piyasa riskine maruz bırakabilir. (c) Plan değişikliklerine, plandaki küçülmelere veya planın yerine getirilmesine ilişkin tanımı. Finansal tablolardaki tutarların açıklanması 140 Uygulanabilir olması durumunda işletme, aşağıdakilerin her birinin açılış bakiyesi ile kapanış bakiyesi arasındaki mutabakatı gösterir:
(i) Plan varlıkları. (ii) Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değeri. (iii) Varlık tavanından kaynaklanan etki. (b) Her türlü tazminat hakkı. İşletme ayrıca tazminat hakkı ile ilgili yükümlülük arasındaki ilişkiyi tanımlar. 141 Uygulanabilir olması durumunda, 140 ıncı paragrafta belirtilen her bir mutabakatta aşağıdakilerin tamamı gösterilir: (a) Cari dönem hizmet maliyeti. (b) Faiz geliri veya gideri. (c) Aşağıdakileri ayrı ayrı gösterecek şekilde, tanımlanmış net fayda borcunun (varlığının) yeniden ölçümleri: (i) (b) bendinde belirtilen faize dahil edilen tutarlar hariç olmak üzere, plan varlıklarının getirisi. (ii) Demografik varsayımlardaki değişikliklerden kaynaklanan aktüeryal kazanç ve kayıplar (bakınız: 76 ıncı paragrafın (a) bendi). (iii) Finansal varsayımlardaki değişikliklerden kaynaklanan aktüeryal kazanç ve kayıplar (bakınız: 76 ıncı paragrafın (b) bendi). (iv) (b) bendinde belirtilen faize dahil edilen tutarlar hariç olmak üzere, tanımlanmış net fayda varlığının varlık tavanı ile sınırlandırılmasından kaynaklanan etkideki değişiklikler. İşletme ayrıca mümkün olan azami ekonomik faydayı nasıl belirlediğini açıklar. Başka bir ifadeyle, bu faydaların geri ödemeler şeklinde mi, gelecekteki katkılardaki azalışlar şeklinde mi ya da ikisinin bir bileşimi şeklinde mi olacağını açıklar. (d) Yerine getirme sırasında oluşan kazanç ve kayıplar ile geçmiş hizmet maliyeti. 100 üncü paragrafta izin verildiği gibi, yerine getirme sırasında oluşan kazanç ve kayıplar ile geçmiş dönem hizmet maliyetin birlikte meydana gelmesi durumunda bunların ayrılması gerekli değildir. (e) Döviz kurlarındaki değişikliklerin etkisi. (f) İşverenler ve plan katılımcıları tarafından yapılanlar ayrı ayrı gösterilecek şekilde plana yapılan katkılar. (g) Her bir yerine getirmeyle ilgili olarak ödenen tutarlar ayrı ayrı gösterilecek şekilde plandan yapılan ödemeler. (h) İşletme birleşmelerinin ve işletmelerin elden çıkarılmalarının etkisi. 142 İşletme plan varlıklarının gerçeğe uygun değerini, bu varlıkların niteliğine ve risklerine göre sınıflara ayrıştırır. İşletme bu ayrıştırmayı yaparken her bir plan varlık sınıfını aktif bir piyasada kote edilmiş piyasa fiyatı (“TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü”2 Standardında belirtildiği şekliyle) olanlar ve olmayanlar şeklinde alt sınıflara ayırır. Örneğin, işletme 136 ncı paragrafta belirtilen detay düzeyini de göz önünde bulundurarak aşağıdakiler arasında ayrım yapabilir: (a) Nakit ve nakit benzerleri, (b) Özkaynağa dayalı finansal araçlar (sektöre, işletme büyüklüğüne, coğrafi konuma göre ayrıştırma yapılarak), (c) Borçlanma araçları (ihraçcıya, kredi kalitesine, coğrafi konuma göre ayrıştırma yapılarak), (d) Gayrimenkuller (coğrafi konuma göre ayrıştırma yapılarak), (e) Türev araçlar (faiz oranı sözleşmeleri, döviz kuru sözleşmeleri, özkaynağa dayalı sözleşmeler, kredi sözleşmeleri, yaşam beklentisi swapları gibi sözleşmeye konu risk türlerine göre ayrıştırma yapılarak), (f) Yatırım fonları (fon türlerine göre ayrıştırma yapılarak), (g) Varlığa dayalı menkul kıymetler ve (h) Yapılandırılmış borç. 143 İşletme plan varlıkları olarak elde tuttuğu devredilebilir nitelikteki kendi finansal araçlarının gerçeğe uygun değeri ile plan varlıklarını oluşturan ve işletme tarafından kullanılan gayrimenkullerin veya diğer varlıkların gerçeğe uygun değerini açıklar. 144 İşletme, tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değerini belirlemek için kullanılan önemli aktüeryal varsayımları açıklar (bakınız: 76 ncı paragraf). Bu açıklama kesin ifadeler ile yapılır (örneğin, farklı yüzdeler ve diğer değişkenler arasındaki bir aralık olarak değil kesin bir yüzde olarak). İşletme açıklamalarını bir plan grubu için toplam bazda sunduğunda, bu açıklamaları ağırlıklı ortalama olarak veya nispeten dar bir aralık şeklinde yapar. Gelecekteki nakit akışlarının tutarı, zamanlaması ve belirsizliği 145 İşletme aşağıdakileri açıklar: (a) Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün raporlama dönemi sonunda makul düzeyde muhtemel olan ilgili aktüeryal varsayımdaki değişikliklerden nasıl etkilenebileceğini gösterecek şekilde, raporlama dönemi sonu itibarıyla her bir önemli aktüeryal varsayıma (144 üncü paragrafta açıklandığı şekliyle) ilişkin duyarlılık analizi. (b) (a) bendine göre yapılması zorunlu tutulan duyarlılık analizlerini hazırlarken kullanılan yöntem ve varsayımlar ile bu yöntemlere ilişkin sınırlamalar. (c) Duyarlılık analizlerini hazırlarken kullanılan yöntem ve varsayımlarda önceki döneme göre meydana gelen değişiklikler ve bu değişikliklerin nedenleri. 146 İşletme, dönemsel periyodik getirilerin hesaplanması (anüitelerin) ve yaşam beklentisi swapları gibi diğer tekniklerin kullanımı da dahil olmak üzere, işletme veya plan tarafından riski yönetmek amacıyla kullanılan varlık-borç eşleştirme stratejilerinin tanımını açıklar. 147 İşletme, tanımlanmış fayda planının gelecekteki nakit akışlarına olan etkisine ilişkin bir gösterge sunmak amacıyla aşağıdakileri açıklar: (a) Gelecekteki katkıları etkileyen fonlama politikalarının ve düzenlemelerinin tanımı. (b) Bir sonraki yıllık raporlama döneminde plana yapılması beklenen katkılar. (c) Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün vade profili hakkında bilgi. Söz konusu bilgi tanımlanmış fayda yükümlülüğünün ağırlıklı ortalama süresini içerir. Ayrıca bu bilgide fayda ödemelerinin vade analizi gibi zamanlama dağılımına ilişkin diğer bilgilere de yer verilebilir. Yüklə 367,22 Kb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||