Internet Protokol manzili

Subnetting tarixi
Internet protokoli rivojlanishining dastlabki bosqichlarida tarmoq raqami har doim eng yuqori darajadagi oktet (eng muhim sakkiz bit) boʻlgan. Ushbu usul faqat 256 ta tarmoqqa ruxsat berganligi va tarmoq raqami bilan belgilangan mavjud tarmoqlardan mustaqil boʻlgan qoʻshimcha tarmoqlar ishlab chiqilganligi sababli u yetarli emasligini isbotladi. 1981-yilda tarmoq arxitekturasini joriy qilish bilan manzillash spetsifikatsiyasi qayta koʻrib chiqildi.
Klassik tarmoq dizayni koʻproq individual tarmoq topshiriqlari va nozik taneli kichik tarmoq dizayni uchun ruxsat berdi. IP-manzilning eng muhim oktetining dastlabki uchta biti manzil sinfi sifatida belgilangan. Unicast manzillash uchun uchta sinf (A, B va C) aniqlangan. Olingan sinfga qarab, tarmoq identifikatsiyasi butun manzilning oktet chegara segmentlariga asoslangan edi. Har bir sinf tarmoq identifikatorida ketma-ket qoʻshimcha oktetlardan foydalangan, shuning uchun yuqori tartibli sinflarda (B va C) hostlarning mumkin boʻlgan sonini kamaytiradi. Quyidagi jadvalda ushbu eskirgan tizim haqida umumiy maʼlumot berilgan.
Sinfiy tarmoq dizayni Internetni ishga tushirish bosqichida oʻz maqsadiga erishdi, ammo 1990-yillarda tarmoqning tez kengayishi sharoitida uning imkoniyati yetarli emas edi. Manzil maydonining sinf tizimi 1993-yilda Classless Inter-domain Routing (CIDR) bilan almashtirildi. CIDR ixtiyoriy uzunlikdagi prefikslar asosida taqsimlash va marshrutlash imkonini berish uchun oʻzgaruvchan uzunlikdagi pastki tarmoq maskalanishiga (VLSM) asoslangan. Bugungi kunda sinfli tarmoq tushunchalarining qoldiqlari faqat cheklangan doirada baʼzi tarmoq dasturiy taʼminot va apparat komponentlarining standart konfiguratsiya parametrlari (masalan, tarmoq maskasi) va tarmoq maʼmurlari muhokamalarida qoʻllaniladigan texnik jargonda ishlaydi.
Shaxsiy manzillar
Tarmoqning dastlabki dizayni, barcha Internet hostlari bilan aloqa qilish uchun global hostdan hostga ulanishni nazarda tutganida, IP manzillar global miqyosda yagona boʻlishi kerak edi. Biroq, xususiy tarmoqlar rivojlanib umumiy manzilni saqlash orqali bu har doim ham zarur emasligi aniqlandi.
Faqat TCP/IP orqali bir-biri bilan aloqa qiladigan zavod mashinalari kabi Internetga ulanmagan kompyuterlar global miqyosda unikal IP manzillarga ega boʻlishi shart emas. Bugungi kunda bunday xususiy tarmoqlar keng qoʻllaniladi va odatda kerak boʻlganda tarmoq manzillarini tarjima qilish (NAT) bilan Internetga ulanadi.
Xususiy tarmoqlar uchun IPv4 manzillarining bir-biriga mos kelmaydigan uchta diapazoni ajratilgan. Ushbu manzillar Internetda yoʻnaltirilmaydi va shuning uchun ulardan foydalanish IP manzillar reestri bilan muvofiqlashtirilishi shart emas. Har qanday foydalanuvchi ixtiyoriy zaxiralangan bloklardan foydalanishi mumkin. Odatda, tarmoq administratori blokni quyi tarmoqlarga ajratadi; masalan, koʻpgina uy routerlari avtomatik ravishda 192.168.0.0 dan 192.168.0.255 gacha boʻlgan standart manzil oraligʻidan foydalanadi (192.168.0.0 / 24).