artq1
Iono sferada faolityat ko'rsatadigan organizmda o'zgarishlar kuzatiladi. Normada bu jaraуоnni
qaysi fan o'rganadi?
Kosmos fiziologiyasi
Aviatsiya fiziologiyasi
Odam fiziologiyasi
Ekologik fiziologiya
Atmosferada faoliayat ko'rsatadigan organizmda o'zgarishlar kuzatiladi. Normada bu
jaraуоnni qaysi fan o'rganadi?
Aviatsiya fiziologiyasi
Kosmos fiziologiyasi
Odam fiziologiyasi
Ekologik fiziologiya
Okean tubida faolityat ko'rsatadigan organizmda o'zgarishlar kuzatiladi. Normada bu
jaraуоnni qaysi fan o'rganadi?
Suv osti fiziologiyasi
Aviatsiya fiziologiyasi
Odam fiziologiyasi
Ekologik fiziologiya
Xastalangan organizmda o'zgarishlar kuzatiladi. Normada bu jaraуоnni qaysi fan o'rganadi?
Patologik fiziologiyasi
Aviatsiya fiziologiyasi
Odam fiziologiyasi
Ekologik fiziologiya
Tog' metalurgiya konida faolityat ko'rsatadigan insonlarda og'ir mehnat jarayonida
o'zgarishlar kuzatiladi. Normada bu jarayonni kaysi fan o'rganadi
Mehnat fiziologiyasi
Aviatsiya fiziologiyasi
Odam fiziologiyasi
Ekologik fiziologiya
Fiziologiyada olingan ma'lumotlarning ishonchliligini aniqlash uchun statistik aniqlash usuli
qo'llaniladi. Bu usul fiziologiyaning qanday usulini o'z ichiga oladi
Tahlil
Eksperimental
Kuzatuv kengashi
Laboratoriya
Laboratoriya mashg'ulotida nerv-mushak preparatida elektr tokining tasiri o'rganildi. Bu usul
fiziologiyaning qanday usulini o'z ichiga oladi
Eksperimental
Tahlil
Kuzatuv
Laboratoriya
6 oy davomida nerv-mushak preparatida elektr tokini tasiri o'rganildi. Bu usul fiziologiyaning
qanday usulini o'z ichiga oladi?
Surunkali eksperimental
Tahlil
Kuzatuv
Laboratoriya
Hayvonni bitta buyragini olib tashladi va buyrakning sekretsiya funktsiyasi o'rganildi. Bu usul
fiziologiyaning qanday usulini o'z ichiga oladi?
O'tkir eksperimental
Tahlil
Kuzatuv
Laboratoriya
Eksperimentdan so'ng organlarning faoliyati va qon ko'rsatkichlari o'rganildi. Bu usul
fiziologiyaning qanday usulini o'z ichiga oladi?
Laboratoriya
O'tkir eksperimental
Tahlil
Kuzatuv
2
Hujayra membranasida ion kanallari yopilib qolgan, bu esa tinchlik potentsialining qiymatiga sezilarli
ta'sir ko'rsatmagan, lekin hujayra harakat potentsialini yaratish qobiliyatini yo'qotgan. Siz qaysi
kanallarni blokladingiz?
Natriy
Kaltsiy
Kaliy
Xlor
Qo'zg'aluvchan hujayraning membrana potentsiali (MP) - 70 mV dan - 80 mVgacha o'zgargan. MPning
bunday o'zgarishi shunday nomga ega:
Depolarizatsiya izlari
Giperpolyarizatsiya
Depolarizatsiya
Repolarizatsiya
Tajribada to'qimalarning qo'zg'aluvchanlik darajasini baholash kerak. Buning uchun qaysi qiymatni
aniqlash maqsadga muvofiqdir:
Depolarizatsiya chegarasi
Harakat potentsial amplitudalari
Dam olish imkoniyati
Depolarizatsiyaning kritik darajasi
Qo'zg'aluvchan hujayraning tashqi membranasining ion kanallari faollashishi natijasida uning tinchlik
potentsiali sezilarli darajada oshdi. Qaysi kanallar faollashtirilgan?
Kaliy
Natriy
Kaltsiy
Natriy va kaltsiy
Tajribada hujayrada ATF sintezini bostiruvchi dori ishlatilgan. Qanday transmembranli transport
buziladi?
Faol transport
Diffuziya
Osmos
Filtrlash
Amaliy darsda, o'tkir tajriba davomida, talabalar nerv tolasining elektr stimulyatsiyasini bajarishdi. Shu
bilan birga, ba'zi hollarda ta`sirot xususiyatiga reaksiyasi kuzatilmagan. Buni qanday izohlash mumkin?
stimul kuchining yetarli emasligi (bo`sag`a osti), stimulyatsiyaning qisqa davomiyligi
stimulning haddan tashqari kuchi (bo`sag`a usti), stimulyatsiyaning qisqa davomiyligi
yetarlicha stimul kuchi (bo`sag`a), stimulyatsiyaning qisqa davomiyligi
stimulyatsiya kuchi yetarli emas (bo`sag`a osti)
Tajriba davomida bir guruh hujayralar distillangan suvga joylashtirildi. Shu bilan birga, shish, ya'ni
suvning hujayralarga o'tishi kuzatildi. Bunga qanday suv transporti jalb qilingan?
Osmos
Diffuziya
Filtrlash
Asosiy faol transport
Amaliy darsda, o'tkir tajriba davomida, talabalar qurbaqaning femoral asabini suyuq azot bilan
ishlangan elektr stimulyatsiyasini bajarishdi. Shu bilan birga, ta`sirot xususiyatiga reaktsiyasi
kuzatilmadi. Buni qanday izohlash mumkin?
Nerv tolasining fiziologik yaxlitligi buzilgan
Nerv tolasining ikki tomonlama o'tkazuvchanligi buzilgan
Nerv impulsining izolyatsiya qilingan o'tkazilishi buzilgan
stimulyatsiya kuchi yetarli emas (bo`sag`a osti)
Bosh miya kasalliklarini tashxislash uchun nevrologiyada elektroansefalografiya kabi tekshirish usuli
keng qo'llaniladi, bu bemorning boshi yuzasidan miyaning bioelektrik faolligini qayd etishga
asoslangan. Yozib olingan harakat potentsialining tabiati qanday?
Ikki fazali xarakter
Bir fazali belgi
Plato fazasining etishmasligi
Plato fazasining mavjudligi
Nerv tolasi ustida o'tkazilgan tajriba davomida, nerv impulsiga javoban, hujayra membranasining
elektr zaryadining o'zgarishi qayd etilgan. Bunday hodisaning nomi nima?
Depolarizatsiya
Repolarizatsiya
Polarizatsiya
Salbiy iz potentsiali
3
Himoya refleksi paydo bo'lganda eksperimental hayvonlarda mushak
tonusidan qanday reaktsiya kuzatiladi?
Fleks tonising oshirish;
Ekstensorlarning tonising oshirish;
Fleks tonising kamaytirish;
Mushak tonusi o'zgarmaydi;.
Bemorda tizza refleksining ortishi kuzatiladi. Qaysi retseptorlarni
qo'zg'atganda, bu refleks paydo bo'ladi?
Uttuksimon retseptor
Teri mexanik retseptorlari
Golji aparati
Proprioreseptorlari
Dastlabki holatda, ko'zning ritmik bosimi natijasida bemorning yurak
tezligi (yurak tezligi) 72 dan daqiqada 60 marta kamaydi. Membran
sitoreseptorga tormizlovchi tasir qilgandan so'ng, bosim va yurak urishi
o'zgarmadi. Qaysi retseptorlari bloklangan?
M-xolinoreseptorlar
H-holinoreseptorlar
a-adrenoreseptorlar
b-adrenoreseptorlar
Sportchi N. og'ir atletika bo'yicha musobaqalarda g'olib bo'ldi. Mushak
qisqarishining paydo bo'lishi uchun nima kerak?
Miyoplazmada kaltsiy ionlarining konsentratsiyasini oshirish
Myoplazmada ATF kontsentratsiyasining ortishi
Kaltsiy nasosining faoliyati M
i
yoplazmada ATF kontsentratsiyasining
pasayishi
Miyoplazmada kislorod kuchlanishining o'zgarishi
Eksperimental sharoitda hayvon noradrenalin Mediatorini in'ektsiya
qildi. Shundan so'ng ichakning sekinlashishi va yurak faoliyatini o'zgarish
kuzatildi. Tananing qanday to'qimalari bunday reaktsiya bilan tasirlanadi?
silliq mushaklar va Biriktiruvchi to'qima
Ko'ndalang
-
targ'il mushaklar
Ko'ndalang
-
targ'il va silliq mushaklar
Biriktiruvchi to'qima va silliq mushak
Qon tomirlarining bazal tonus
in
ing o'z-o'zini boshqarishda silliq
mushaklarning funktsional xususiyati qachon o'zgaradi ?
Haddan tashqari mushaklar qisqarishidan
Sinapslarning o'tkazuvchanligi oshganda
Kanallar aro bog'liq mavjudligi
Miyotsitlar biriktiruvchi to'qima bilan bog'langan
Anesteziya uchun jarrohlik manipulyatsiyani amalga oshirish uchun
bemorga lokal anesteziya kiritildi. Ushbu moddaning sinapslarning
ishlashiga qanday ta'siri bor?
Presinaptik membranada qo'zg'alishning paydo bo'lishiga to'sqinlik qiladi;
Presinaptik membranada qo'zg'alish paydo bo'lishini oshiradi;
Bunda summatsiya kuzatiladi;
Stimullar ritmining o'zgarishiga ta'sir qiladi.
Mushak to'qimasini relaksatsiya qilish uchun jarrohlik operatsiyalari
paytida, bemorga farmakologik preparatlar kiritiladi, bu esa o'z navbatida
kurare ta'sirga o'xshaydi. Ushbu dorilar qanday ta'sir qiladi?
Postsinaptik membrananing xolinoreseptorlari bloklanadi
Presinaptik membranada qo'zg'alishning paydo bo'lishini rag'batlantirishi
Summatsiyani keltirib chiqaradi.
Tasirotlar ritmining o'zgarishiga ta'sir qiladi
Orqa miya spinali chaqirilgan baqada orqa miya segmentlaridan birining
oldingi ildizlari kesilgan. oldingi ildizning periferik qismining elektr
tasirashdan keyin qanday reaktsiyaga kuzatiladi?
Mushaklarning mahalliy motor reaktsiyasi
Mushaklar guruhining bo'shashishi
Mushaklarning umumiy motorli javobi
Hech qanday reaktsiyaga olib kelmaydi
Spinali shok chaqirilgan baqada bir oyog'iga kislota eritmasiga botirilgan,
oyoqni kislota eritmasidan tortib olish kuzatildi. Bu refleks yoyining
ketma-ketligini kursating?
Teri retseptorlari - orqa miya - oyoq mushaklari
Oyoq mushaklari - orqa miya - oyoq panjasi
Oyoq mushaklari - orqa miya - teri retseptorlari
Oyoq mushaklari - gluteal asab - oyoq mushaklari
4
Neyron
nazariyasiga
ko'ra,
miya
neyronlarning
funktsional
birlashmasi sifatida qaraladi. Neyronning qaysi tarkibiy elementi
neyron tarmoqning bunday muhim funktsiyasini, xotira va o'qitishni
ta'minlaydi?
Neyron tanasi
tomonidan
Aksonning presinaptik
oxiri
Dendritlar
Aksonlar .
Hayotining birinchi oylaridagi bolalarda asab tizimining funktsional
yetilmaganligi kuzatiladi. Bu umumiy harakat reaktsiyasi bilan
namoyon bo'ladi bir vaqtning o'zida oyoqlar, qo'llar va boshning
harakatlari. Bu holda qo’zgalishning uzatilish printsipi qanday yuzaga
keladi?
Irradiatsiya
Konvergentsiya
Divergensiya
Summatsiya.
Ma'lumki,
MNS
hujayralarini
patologik
ekzotoksinlar
va
mikroorganizmlardan himoya qilish uchun asos qon-miya to'sig'I,
ya’ni gematoensefalik to’sig’i hisoblanadi. Qaysi hujayralar bu
to'siqning asosiy tarkibiy strukturalaridan biri hisoblanadi?
Glial hujayralar
Dermatotsitlar
Osteotsit
Neyronlar .
Tish kasalligida qo’zg'alish uchlamchi asabning anatomik va
fiziologik tugunlari bo'ylab tarqaladi. Bunda, odam og’riyotgan
tishning aniq qayerdaligini ko'rsata olmaydi. Bu misol qo’zg’alishni
tarqatishning qanday tamoyilini ko'rsatadi?
Irradiatsiya
Reverberatsiya
Okklyuziya
Dominanta .
Ba'zi tish kasalliklarida har qanday ta’sirlovchilar ( teginish ,
yorug’lik, baland shovqin) tish og'rig'ini kuchaytiradi. Bunda
qo’zg’alishning tarqalish printsipi qanday?
Dominanta
Okklyuziya
Reverberatsiya
Irradiatsiya .
Oddiy sharoitlarda nerv hujayrasining qaysi qismida
harakat potensiali yuzaga keladi ?
Akson bo’rtig’ida
Nerv hujayrasi tanasining yadrosida
Akso-somatik sinapsda
Nerv hujayrasining dendritlarida.
Nerv tolasining qayta tiklanishini
saqlashning asosiy omili nima?
Neyron bilan aloqalari
Miyelin qobig’i
Ranvye bo’g’ilmasi
Hamma javoblar to’g’ri.
Bosh miyadagi nerv zanjirlarida qo’zg’alish uzatilishining qanday
yo’llarini bilasiz?
Hamma javoblar to’g ’ri.
Irradiatsiya
Konvergentsiya
Reverberatsiya.
Markaziy sinapslarda qo’zg’alish uzatilishining xususiyatlari nimadan
iborat?
Bir tomonlama o’tkazish, sekin o’tkazish, summatsiya
Ikki tomonlama o’tkazish, sekin o’tkazish, summatsiya
Bir
tomonlama
o’tkazish,
sekin
o’tkazish,
konsentratsiya
Transformatsiya ritmi, , sekin o’tkazish, irradiatsiya.
Markaziy nerv sistemasida qo’zg’alishning aktiv tarqalishi qanday
nomlanadi?
Irradiatsiya
Okklyuziya
Divergentsiya
Konvergentsiya
5
Tormozlovchi neyronlar nafaqat qo'zg'algan hujayraga, balki qo'shni neyronlarga ham ta'sir qiladi,
bunda qo'zg'alish kuchsizroq yoki umuman yo'q. Bu tormozning nomi nima?
lateral
birlashgan
oraliq
o'zaro
Afferentlar faollashganda, fleksor mushaklarining motor neyronlari qo'zg'aladi, lekin shu bilan birga
ekstensor mushaklarining harakatlantiruvchi neyronlari shu bo'g'im ustida harakat qiladi. Qanday
tormoz?
o'zaro
lateral
qaytariladigan
oraliq
Natriy bromidi optimal dozalarda tinchlantiruvchi vosita sifatida keng qo'llaniladi. Bu ta'sirning sababi
nima?
markaziy asab tizimida postsinaptik tormozlanishni kuchaytiradi
motoneyronlarni qo'zg'atadi
neyron membranasining giperpolyarizatsiyasiga yordam beradi
GAMK-ni faollashtiradi
Postinaptik tormozlanishning amplitudasi va qutbliligi neyronning membrana salohiyatining ko'tarilish
darajasiga bog'liq. Bu hodisaning ortida qanday mexanizm bor?
Cl ionlar
Na -ionlari
Mg- ionlari
K ionlari
Klinik amaliyotda atsetilxolinning ta'sir qilish davomiyligini oshirish uchun vositachini yo'q qiladigan
ferment faolligini tormozlovchi dorilar qo'llaniladi. Bu fermentga nom bering.
o'zaro
lateral
qaytariladigan
oraliq
Bemor B., 38 yoshda, umurtqa pog'onasi shikastlangan.Pastki torakal segmentda, shikastlanishdan bir
oy o'tgach, mushaklarning tonusining yo'qligi va ikkala oyog'ining refleks faolligi
aniqlandi.Ta'riflangan o'zgarishlarning sababi nima? Yaralanganidan 2 oy o'tgach, bemorning ahvoli
o'zgaradimi?
Spinal shok. Ahvoli o'zgaradi.
Piramidal yo'llar tizimining zararlanishi. Ahvoli o'zgarmaydi.
Spinal shok. Ahvoli o'zgarmaydi.
Piramidal yo'lning zararlanishi.Ahvoli o'zgaradi.
Bemor Sh., 27 yoshda, umurtqa pog'onasi shikastlangan belning yuqori segmentlarida orqa miyaning
yorilishi.Unda Axill refleksiga aniqlanadimi? 2 oydan s
o'
nggi holatni tariflab bering
?
Axill refleksi aniqlanmaydi, bir muncha vaqt o'tgach u tiklanadi.
Axill refleksi paydo bo'ladi, bir muncha vaqt o'tgach u yo'qoladi.
Axill refleksi yo'q bo'ladi, bir muncha vaqt o'tgach u tiklanmaydi.
Axill refleksi paydo bo'ladi, bir muncha vaqt o'tgach u o'zgarishsiz qoladi.
Bolada 4 yoshli nevrologik tekshiruvda,Babinskiy refleksi kuzatildi bosh barmog'ining orqa tomonga
cho'zilishi va chiziqli stimulyatsiya bilan boshqa barmoqlarning fan shaklidagi farqi tovondan to oyoq
tagida.Kichkina bemorda me'yordan og'ish bor deb taxmin qilish mumkinmi?
Yo'q.
Ha.
Ba'zi hollarda.
To'g'ri javoblar yo'q.
Bemor A.,39 yoshda, mushaklarning kuchsizligi kuchaymoqda nevrologik tekshiruvdan so'ng, orqa
miya old shoxlarining motor neyronlarining progressiv o'lishi bilan tavsiflanadigan kasallik,
amyotrofik lateral sklerozga dastlabki tashxis qo'yildi. Ushbu kasallik
ga
xos qanday xarakterli belgilar
kuzatiladi?
Mushaklar tonusi yo'qoladi, harakat imkonsiz bo'ladi.
Sezuvchanlik kamayadi
Mushaklar tonuslari yo'qoladi va sezuvchanlik azoblanadi.
Sezuvchanlik azoblanadi, harakatlar imkonsiz bo'ladi.
Bemor M., 47 yoshda, kariyes bilan og'rigan, issiq ovqat yeyish paytida tish og'rig'idan va uning
saqlanishidan shikoyat qiladi ,ta’sir etuvchi olib tashlanganidan bir necha soniya o'tgach,qanaqasiga
stimul yo'qligida og'riq hissi kuzatiladi?
Yon ta'siri kuzatiladi.
Patologik ta'sir mavjud.
Bu noto'g'ri manipulyatsiya bilan bog'liq.
To'g'ri javob yo'q.
6
Barani kreslosida aylanish to‘satdan to‘xtatilgach, bemorda nistagm
paydo bo‘ldi. Bu refleksning markazi markaziy asab tizimining qaysi
qismida joylashgan?
Uzunchoq miyada.
Miyachada
Po‘stloqning motor markazida.
Bazal tugunlarda.
I.G.Sechenov 150 yil oldin baqalarda qilingan tajribalarda markaziy
tormozlanish hodisasini kashf qilgan. Tormozlanishning bu turida
markaziy asab tizimining qaysi bo‘limi ishtirok etadi?
O‘rta miya retikulyar formatsiya yadrolari
O‘rta miyaning qizil yadrolari
O‘rta miyaning qora moddasi
Po‘stloq osti yadrolari
Yurish bu - skelet mushaklarining koordinatsiyalashgan faoliyati
natijasidir. Bu jarayonda bazal yadrolar va miyacha qanday rol o‘ynaydi?
Harakatlarni dasturlash orqali;
Harakatni boshqarish orqali;
Qaytar aloqa qilish.
To‘g‘ridan -to‘g‘ri ma’lumotlarni o‘tkazish
Hayot uchun muhim bo‘lgan markazlar (nafas olish, oziq-ovqat, yurak-
qon tomir) bo‘lib, bu markazlar miyaning qaysi qismida joylashgan?
Uzunchoq miya
Miyacha
O‘rta miya
Oraliq miya
Nevropatolog huzuriga borgan bemorda yuz ifodalarining buzilishini
aniqlandi. Bu holatda qaysi kranial nerv yadrolari shikastlangan?
VI - juft kranial nervining motor yadrolari;
VIII - juft kranial nervining yadrosi;
VII - juft kranial nervining motor yadrolari;
V - juft kranial nervining motor yadrolari;
Sportchilarning startoldi holati – o‘ziga xos tayyorgarlik bosqichi bo‘lib –
bunda mushaklar tonusining qayta taqsimlanishi muhim ahamiyatga ega.
Bu holatga o‘rta miyaning qaysi qismi javob beradi?
Qizil yadro
Qora modda
Retikulyar formatsiya
To‘rt tepalik
Xayvonda mo‘ljal olish reflekslari tekshirilganda yorug‘likka tomon
boshi, ko‘z olmasi va tanasini burishi aniqlandi. Bunday refleksni hosil
qilishda o‘rta miyaning qaysi qismi ishtirok etadi.
To‘rt tepalikning oldingi qismi
To‘rt tepalikning orqa qismi
Qizil yadro
Qora modda
Odamda bosh miya ichki bosiminingko‘tarilishi bo‘yin mushaklari
tonusining sezilarli oshishiga olib keladi. Bu holatda - keyingi miyaning
qaysi qismi qo‘zg‘aladi?
Mushak tonusini boshqaruvchi o‘zunchoq miya markazi
Ximoya markazlari
Yurak - qon tomir faoliyatini boshqaruvchi markazlar
Ovqat hazm qilish markazi
Tekshiriluvchi hayvonga ovozli ta’sir ko‘rsatilganda nog‘ora pardasining
taranglanishi va quloq suprasining harakati kuzatildi. Bu reflekslar o‘rta
miya reflektor funksiyalarining qaysi turiga kiradi?
Eshituv - mo‘ljal olish reflekslari
Lift reflekslari
Boshni burish reflekslari
Rostlash reflekslari
Tajribada hayvonning miyachasi olib tashlangach distoniya simtomlari
kuzatildi. Bu simptom haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri?
Gipertonus va gipotonus kombinatsiyasi
Mushak gipotonusi
Mushak tonusining yo‘qolishi
Mushak tonusi o‘zgarmaydi
7
Bemorda ko‘zlari ochiq, uxlamagan, bo‘shashgan holda
elektroensefalogramma o‘tkazildi. Elektroensefalogrammada qanday
ritm to‘lqinlari qayd qilinadi?
Beta ritmi;
Delta ritmi;
Alfa ritmi;
Teta ritmi;
Tajribada, hayvon bosh miya yarim sharlar po‘stlog‘i zararlantirilganda ,
tananing qarama-qarshi tomonida (miya yarim shariga) mushaklarning
falajlanishi kuzatildi. Miya po‘stlog‘idan tananing qarama-qarshi
tomonidagi mushaklarga impulslarning uzatilishini qaysi trakt
ta’minlaydi?
Piramidal;
Rubro-spinal
Talamo-kortikal;
Kortiko-sereblyar
Hayvon miya tuzilmalarini elektr stimullaganda, buning natijasida u
ovqatdan voz kechadi va tana vaznini yo‘qotadi. Qaysi tuzilma
ta’sirlanadi?
Gipotalamusning ventromedial sohasi
Orqa gipotalamus
Lateral tizzasimon tanalar
Adashgan nervning avtonom yadrosi
Bemorda harakat hajmining pasayishi fonida mushaklarda tremor va
mushak tonusining pasayishi kuzatildi. Markaziy asab tizimining qaysi
tuzilmasi shikastlanganda bunday alomatlarga olib keladi?
Oqimtir yadro
Miyacha
Dumli yadro
Qizil yadro
Keksa bemor tekshirilganda motor afaziya aniqlandi. Bosh miyada qaysi
joy shikastlangan ?
Brok markazi
Geshlning egati
Orqa markaziy egat
Oldingi markaziy egat
Uyg‘oq bolada elektroansefalogrammani yozish paytida, kattalarda faqat
uyqu vaqtida kuzatiladigan bioelektrik potentsiallar qayd etildi, Qanday
ritm yozilgan?
Delta ritmi;
Beta ritmi
Alfa ritmi;
Teta ritmi;
Neyroxirurgik jarroxlik amaliyoti paytida miya po‘stlog‘ining birlamchi
motоr zonasining yuqori qismini elektr stimulyatsiyasi amalga oshirildi.
Tananing qaysi qismi va qaysi tomonida muskullar yarim sharlarga
bog‘liq holda qisqaradi?
Qarama -qarshi tomonda tananing pastki mushaklari;
Qarama -qarshi tomondan tananing yuqori mushaklari;
Tananing pastki qismidagi mushaklar shu tomonda;
Tananing yuqori va pastki mushaklari.
Anesteziya qilingan hayvon ustida o'tkazilgan tajribada miya yarim shari
po‘stlog‘ining alohida qismlarini elektr stimulyatsiyasi amalga oshirildi.
Tananing qaysi tomonida (miyaning ta’sirlangan yarim shariga nisbatan)
oyoq -qo'llarining harakatlari kuzatiladi?
Qarama -qarshi tomonda;
Aynan shu tomonda;
Hech qanday harakat yo'q.
Hamma javoblar noto'g'ri
Bemorda harakat hajmining kamayishi fonida qaltirash va mushak
tonusining ortishi kuzatiladi. Markaziy asab tizimining qaysi qismi
shikastlangan bo'lsa, bu alomatlarga olib keladi?
Oqimtir yadro
Miyacha
Dumli yadro
Qizil yadro
Miyada qon quyilishidan so'ng, bemorda ta’m bilish sezuvchanligi
sezilarli darajada pasaydi. Bu vaqtda miyaning qaysi qismi ko‘proq
shikastlangan?
Po‘stloqning somatosensor zonasi
Gippokamp
Gipotalamus
Qora modda
8
Avtonom asab tizimining ma'lum bir qismining qo'zg'alishi qon
bosimining oshishiga, depodan qon chiqishiga, qondagi glyukoza
kontsentratsiyasining oshishiga, to'qima metabolizmining faollashishiga,
ovqat hazm qilish traktining funktsiyalarining susayishiga olib keladi. Bu
tizim qanday nomlanadi?
simpatik asab tizimi
parasimpatik asab tizimi
simpatik va parasimpatik asab tizimlari
metasimpatik asab tizimi
Har qanday ruhiy reaktsiyalarning birlamchi kelib chiqishi-avtonom nerv
sistemasi faolligining faollashishi bilan bog‘liq va bunda birinchi
navbatda …… faollashadi?
simpatik asab tizimi
simpatik va metasimpatik asab tizimlari
parasimpatik asab tizimi
metasimpatik asab tizimi
Stressga nisbatan javob reaksiyasini shakllanishida avtonom reaksiyalar
muhim rol o'ynaydi. Ularni shakllantirish va amalga oshirish ANSning
qaysi bo'limiga yuklatilgan.
simpatik tizim
faqat gipotalamus;
miyacha
limbik tizim
Piramidal yo'llarni kesish qon bosimining pasayishiga, tana haroratining
pasayishiga olib keladi. Bu qaysi markaz avtonom reaktsiyalarni
to'g'ridan -to'g'ri nazorat qilishini tasdiqlaydi:
miya yarim sharlari po‘stlog‘i
orqa miya
gipotalamus
miyacha
Ma'lumki, avtonom asab tizimining strukturaviy komponentlariga juft
paravertebral tugunlari kiradi. Ular avtonom asab tizimining qaysi
qismiga tegishli?
simpatik tizimga
metasimpatik tizimga
parasimpatik tizimga
simpatik va parasimpatik tizimlarga
Haddan tashqari ekstremal ekologik ta’sirlarga javoban avtonom nerv
sistemasining ergotrop reaksiyasi rivojlanadi va u alohida organlarning
aktivlashuvi, biologik faol moddalar (katexolaminlar) ko‘payishi va shu
kabilar bilan xarakterlidir. Avtonom nerv tizimining qaysi qismi bu
o‘zgarishlarni ta’minlaydi?
Simpatik nerv sistemasi
Parasimpatik nerv sistemasi.
Simpatik va parasimpatik nerv sistemalari
Metasimpatik asab tizimi
Ma’lumki, avtonom nerv sistemasi sinapslarida qo‘zg‘alishning
o‘tkazilishi mediatorlar yordamida sodir bo‘ladi. Preganglionar
parasimpatik tolalar tugunlarida qanday mediator chiqadi
Atsetilxolin
Adrenalin
Noradrenalin va adrenalin.
ATF
Avtonom reflekslarning sezuvchi qismi interoreseptorlar bilan
ifodalanadi. Qo‘zg‘atuvchi tabiatiga qarab bu reseptorlar qanday nomga
ega?
Mexanortseptorlar, termoretseptorlar, xemoreseptorlar
Eksteroretseptorlar
Fotoretseptorlar va termoreseptorlar
Vestibuloreseptorlar va xemoreseptorlar
Simpatik asab tizimining faollashuvi yurak faoliyatining kuchayishiga,
shuningdek bronxlar kengayishiga olib keladi. Bu reaksiyalar uchun
mas’ul bo‘lgan simpatik neyronlar qa
y
erda joylashgan?
Orqa miyaning dastlabki beshta ko‘krak segmentida;
Orqa miyani b
o
ʻyin segmentida
Orqa miyaning sakral qismida
Orqa miyaning bel qismida
Avtonom nerv tizimi ta’siri qovuq devorlarining bo‘shashishini
ta’minlaydi va uning sfinkteri tonusini oshirib, siydik bilan to‘lishiga
sharoit yaratadi. Avtonom nerv tizimining qaysi tolalari bu jarayonni
innervatsiya qiladi ?
Simpatik nerv tolalari
Parasimpatik nerv tolalari;
Metasimpatik nerv tolalari;
Simpatik va parasimpatik nerv tolalari;
9
Ma'lumki, spetsifek hujayra immuniteti organizmda muhim rol o'ynaydi.
Ichki sekretsiya bezlarining qaysi biri spetsifek hujayra immuniteti hosil
bo'lishida ishtirok etadi?
Ayrisimon bez(Timus)
Jinsiy bezlar
Buyrak usti bezi poʻstlogʻi
Qalqonsimon bez
Jinsiy gormonlar jinsiy bezlarda ishlab chiqariladi. Ularni boshqa yana
qaysi bezlar ishlab chiqaradi?
Buyrak usti bezlari
Timus
Qalqonsimon bez
Paratiroid bez
Mashg'ulotdan so'ng sportchining yurak urish tezligi 120 marta / min
gacha ko'tarildi. Buyrak usti bezining qaysi gormonlari bu effektni
yuzaga chiqargan?
Katexolaminlar
Glyukokortikoidlar
Mineralokortikoidlar
Oksitasin
Odamlarda reabsorbsiyaning o'zgarishi natijasida sutkalik siydik miqdori
10 litrgacha oshdi. Qaysi gormon sekretsiyasi buzilgan?
antidiuretik gormon sekretsiyasining pasayishi
o'sish gormoni funktsiyasining pasayishi
insulin sekretsiyasini oshiradi
oksitotsin sekretsiyasining oshishi
Tajriba hayvonida aldosteron sekretsiyasini kamaytirish kerak. Buning
uchun quyidagilardan qaysi birini ishlatish mumkin?
АPF ingibitorlari ishlatish
Vazopressin sekretsiyasini rag'batlantirish
Renin sekretsiyasini kuchaytirish
Karboangidrazani bloklashi
Ichki sekretsiya bezlarining birinchi guruhiga adenogipofiz va unga
bog'liq bo'lgan endokrin bezlar kiradi. Aynan qanday ?
qalqonsimon bez, tuxumdonlar, moyaklar, buyrak usti bezi po’stlog’i
gipotalamus, epifiz bezi
timus, buyrak usti bezlari
ichak va oshqozon bezlari
Endokrin bezlarning ikkinchi guruhiga gipofiz beziga bog'liq bo'lmagan
bunday bezlar kiradi. Aynan qanday ?
timus, oshqozon osti bezi, qalqonsimon bez, buyrak usti bezlari
qalqonsimon bez, tuxumdonlar
gipotalamus, buyrak usti korteksi
epifiz bezi, neyroxipofiz
Uchinchi guruh endokrin bezlari neyrogen kelib chiqadigan bezlarni o'z
ichiga oladi. Aynan qanday ?
gipotalamus, ichak va oshqozon hujayralari
pineal bez, oshqozon osti bezi
buyrak usti bezlari
qalqonsimon bez, timus
Endokrin bezlarning to'rtinchi guruhiga neyroglial bezlar kiradi. Aynan
qanday ?
epifiz bezi, neyrogipofiz
tufayli adenogipofiz, oshqozon osti bezi
buyrak usti bezlari va jinsiy bezlar
ichak va oshqozon bezlari
Gipotalamus neyronlari ba'zi gipofiz gormonlarining sekretsiyasini
bloklovchi moddalarni chiqaradi. Ularning nomi nima?
statinlar
liberinlar
peptidlar
estrogenlar
10
Ma'lumki, spetsifek hujayra immuniteti organizmda muhim rol o'ynaydi.
Ichki sekretsiya bezlarining qaysi biri spetsifek hujayra immuniteti hosil
bo'lishida ishtirok etadi?
Ayrisimon bez(Timus)
Jinsiy bezlar
Buyrak usti bezi poʻstlogʻi
Qalqonsimon bez
Jinsiy gormonlar buyrak usti bezlarida ishlab chiqariladi. Ularni boshqa
yana qaysi bezlar ishlab chiqaradi?
Jinsiy bezlar
Buyrak usti bezlari
Timus
Qalqonsimon bez
Mashg'ulotdan so'ng sportchining yurak urish tezligi 120 marta / min
gacha ko'tarildi. Buyrak usti bezining qaysi gormonlari bu effektni
yuzaga chiqargan?
Adrenalin
Glyukokortikoidlar
Mineralokortikoidlar
Aldosteron
Odamlarda reabsorbsiyaning o'zgarishi natijasida sutkalik siydik miqdori
10 litrgacha oshdi. Qaysi gormon sekretsiyasi buzilgan?
ADG sekretsiyasining pasayishi
o'sish gormoni funktsiyasining pasayishi
insulin sekretsiyasini oshiradi
oksitotsin sekretsiyasining oshishi
Tajriba hayvonida aldosteron sekretsiyasini kamaytirish kerak.Buning
uchun quyidagilardan qaysi birini ishlatish mumkin?
Angetenzin peptidaza ingibitorlari ishlatish
Vazopressin sekretsiyasini rag'batlantirish
Renin sekretsiyasini kuchaytirish
Karboangidrazani bloklash
Qalqonsimon bezda operatsiyadan so'ng bemorda tetaniya shaklida asorat
paydo bo'ldi, bu mushaklarning qaltirashi bilan tavsiflanadi. Bu
murakkablikning sababi nima bo'lishi mumkin?
Paratiroid bezlarini noto'g'ri olib tashlash
Buyrak usti korteksining giperfunktsiyasi
Buyrak usti korteksining gipofunktsiyasi
Qondagi tiroidni ogohlantiruvchi gormon kontsentratsiyasining oshishi
Odamlarda jismoniy faollik natijasida qon ivish tezligi oshgan. Buning
sababi qondagi ….konsentratsiyaning oshishi
.
Adrenalinning.
Tiroksin
Trombomodulin.
Plazmalar.
Tish shifokoriga tashrifidan oldin bemorda stressli holat va og'riqli hislar
anuriya bilan kechadi. Bu hodisa qanday oldindan aniqlangan?
ADG va adrenalin sekretsiyasining oshishi
Parasempatik asab tizimi faolligining oshishi.
Simpatik asab tizimining faolligining pasayishi
ADH sekretsiyasining oshishi va adrenalinning kamayishi
40 yoshli bemor tez-tez siyish, chanqoqlikdan shikoyat qiladi. Kuniga 10
litrgacha siydik chiqariladi. Qonda shakar - 5,1 mmol / l. Siydikda shakar
va keton tanalari topilmadi. Qaysi gormon sekretsiyasini buzilishi bu
o'zgarishlarga olib kelishi mumkin?
Vazopressin
Gonadotropin
Oksitotsin
Kalsitonin
Bemor R.da suv reabsorbsiyasi buzilgan. Suvning reabsorbtsiya tezligini
nazorat qiluvchi gormon qaysi?
Antidiuretik gormon
Triiodotironin.
Natriuretik gormon.
Tireokalsitonin.
11
Bemorda talamusning ekspressiv disfunktsiyasi mavjud. Analizatorda qanday
funktsional faollik saqlanadi?
Hid
Ko’rish
Eshitish.
Ta’m
Bemorda ko'tariluvchi yo'llarining to'liq demiyelinizatsiyasi mavjud. Quyidagi sezgi
shakllaridan qaysi biri shu sharoitda saqlanib qoladi?
Ko’rish
Issiqlikni sezuvchanlik
Vibratsiyani sezuvchanlik
Bosimni sezuvchanlik
Bemorda kichik barmoq terisining sezuvchanligi yo'q. Qaysi asab zararlangan?
Tirsak.
Bilak
Mushak - teri
Medial teri bilagi
Og'riq hissi refleksli, reaktsiyalar zanjiri bilan bog’liq. Bu reflekslar nimaga
qaratilgan?
Xavfni bartaraf etishga qaratilgan
Og'riqqa chidamliligini oshirishga qaratilgan
Tananing himoya kuchlarini kamaytirishga qaratilgan
Og'riq vositachilari sonini kamaytirishga qaratilgan
Hasharot chaqqanidan keyin odam qichishishni sezadi va tishlangan joyda og’riq
paydo bo’ladi. Himoya vosita reaktsiyasi ishga tushadigan retseptorlar qayerda
joylashgan?
epidermis ostida
mushak to'qimasida
biriktiruvchi to'qimalarda
mushak va biriktiruvchi to'qimalarda
Og'riqning neyrofiziologik mexanizmlariga ko'ra, afferent nosiseptiv tolalar har xil
turdagi nerv tolalari bilan ifodalanadi. Bu turlarni ko'rsating.
miyelinli tolalar A - delta va miyelinsiz C - tolalar
mielinlanmagan tolalar A - delta va miyelinsiz C - tolalar
miyelinsiz tolalar A - delta va miyelinli C tolalari
miyelinli tolalar C - delta va miyelinsiz A - tolalar
Qaysi po’stloqosti markazga og’riqni sezish markazi joylashgan?
talamus
Kulrang yadro
retikulyar formatsiya
miya katta yarimsharlari
O'tgan asrning 70 -yillarida, miyani o'rganayotganda, moddalar aniqlandi - endorfinlar.
Bu moddalar qanday ta'sir ko'rsatadi?
og'riq qoldiruvchi va tinchlantiruvchi ta'sir ko'rsatadi
og'riqni kuchaytirish
og'riq zonalarini kengaytirish
simpatik ta'sir
Bemorda hidlarni sezish buzilishi mavjud. Asab tizimining qaysi qismi zararlangan?
Prefrontal soha
Frontal soha
Oksipital soha
Chakka soha
Sensor asabni o'rab turgan to'qimalarga mahalliy og’riqsizlantirish qilindi. Bu asab
tomonidan innervatsiya qilingan teri sohasidagi sezuvchanlik va reflekslarning
yo'qolishiga olib keldi, reflekis yoyining qaysi qismi zararlandi?
Afferent o'tkazgich
Retseptor
Efferent o'tkazgich
Asab markazi
12
Alpinist toqqa ko'tarilayotganda, quyoshli havoda quyoshdan saqlaydigan
ko'zoynagini yo'qotib qo'ydi, bu esa vaqtincha ko'rlikka olib keldi. Buning sababi
nimada?
Rodopsinning parchalanishi bilan
Eritrolabning parchalanishi bilan
Xlorolabning parchalanishi bilan
Yodopsin parchalanishi bilan
Bemorga miya o’smasi tashxisi qo'yilgan, u yon qorinchaning orqa shoxida va ensa
soxada joylashgan.Agar o'simta faol rivojlansa, bemorda qanday disfunktsiya paydo
bo'ladi?
Ko’rish buzilishi
Eshitish buzilishi
Xushbo'y hidning buzilishi
Tamning buzilishi
Bemorda o’rta quloq bo'shlig’ining yallig'lanishi (yiringli otit), so’rg’ichsimon
o’siqda yallig’lanish kuchaydi. Yiring timpanik bo'shliqning qaysi devori orqali
kirgan?
Orqa
Old
Medial
Lateral
Bemorda bodomsimon bezlarning yallig'lanishi,o'rta quloqning yallig'lanishi (o'tkir
otit) ga olib keldi. Infeksiya anatomik jihatdan qanday tarqalgan?
Yevstaxiy naychasi orqali
Ichki quloq orqali
Pirogov halqasi orqali
Halqum anomalyasi orqali
Bemorda etmoidal suyagi orqa shilliq qavatining yallig'lanish belgilari bor edi. Burun
bo'shlig'ining qaysi yo’li orqali qolgan bo’shliqlarga infeksiya tarqaladi?
Yuqori burun yo'li orqali
O'rta burun yo'li orqali
Pastki burun yo'li orqali
Umumiy burun yo'li orqali
Mushukda, boshni pastga tushirganda, old oyoq -qo'llari egilgan, orqa oyoq -qo'llari
egilmagan, qaysi retseptorlar zararlanganda bunday holat kuzatiladi?
Otolitik vestibulyar retseptorlar.
Otolitik xemoretseptorlar
Vertibulyar yarim dumaloq kanallarning retseptorlari
Taktil retseptorlari
Tekshiruv davomida dengiz kemasi yo'lovchisi muvozanat buzilganligi, vegetativ
buzilishlar aniqladi: yurak urishishining tezlashgani, teri tomirlarining torayishi,
terlashning ko'payishi, ko'ngil aynishi. Qaysi sezgi tizimining zararlanishi bilan
bog’liq?
Vestibulyar
Visseral.
Eshitish.
Ko’rish
Aylanma test o'tkazilayotganda, Barani kursisiga o’tirgan holda, boshi chap yelkasiga
bukilgan, ko'zlari yumilgan, aylanishlar - 20 soniyada 10 marta .Soat sterelkasiga
qarama –qarshi yo’nalishda. Normada nistagim qaysi yo’nalishda bo’lyabdi?
Vertikal pastga
Gorizontal o'ng
Nistagm yo'q
Gorizontal chap
Bolani tebratgandan so'ng, bosh aylanishi aniqlanadi. Bunday reaksiya qanday
rivojlandi?
Vestibulyar retseptorlarning qo'zg'aluvchanligining oshishi bilan
Proprioretseptorlarning qo’zg’alishi xususiyati bilan
Pulsni qayta ishlash tezligining pasayishi bilan
Termoretseptorlarning qo’zg’alishi xususiyati bilan
Bemorda etmoidal suyagi old va o‘rta xuanalari shilliq qavatining yallig‘lanish
belgilari kuzatildi. Burun bo'shlig'ining qaysi yo’li orqali infektsiya tarqalishi
mumkin ?
O'rta burun yo'li orqali
Pastki burun yo'li orqali
Umumiy burun yo'li orqali
Tog’ri javob yo’q
13
Hayvonlar va odamlarning tizimli shartli reaktsiyalari individual ravishda sotib olinadi, ular markaziy
asab tizimida signal stimuli va har qanday shartsiz refleksli harakat o'rtasida vaqtinchalik bog'liqlikning
shakllanishi asosida paydo bo'ladi. Nima bu?
shartli reflekslar
shartsiz reflekslar
vaqtinchalik ligamentlar
qabul qiluvchilar bilan aloqa
Bemorni tekshirganda miya yarim sharlar
po’stlog’ining chap yarim sharining ustunligi aniqlandi. Aqliy
va asabiy faoliyatning qaysi xususiyatlari bu kishiga xos emas?
Hissiy kayfiyat asosan salbiy
Hissiy kayfiyat ham xuddi shunday
Mavzu bo'yicha mavhum fikrlashning afzalligi
Bashorat qilish qobiliyati
Bemorni tekshirish chog'ida Pavlov uchun kuchli, muvozanatli, inert yuqori asabiy faoliyat turi
o'rnatildi. Bemor Gippokrat uchun qanday temperamentga javob beradi?
Flegmatik
Sangvinik
Xolerik
Melanxolik
Shartli reflekslarning shakllanishining dastlabki bosqichlarida tegishli reaktsiya nafaqat shartli
stimulning harakatlariga, balki shu modallikning boshqa stimullariga ham vujudga keladi. Bu
hodisaning nomi nima?
umumlashtirish
Tarqalish
okklyuziya
reverberatsiya
Shartli refleksning vujudga kelishining sharti -
bu vaqtning tasodifiyligi yoki shartsiz ta’sirotning oldingi
shartli stimulidir. Bu jarayonning nomi nima?
Shartsiz mustahkamlash
Shartsiz tarqatish
Shartli okklyuziya
O'zaro tormozlash
Tajribada it yashil chiroqni yoqilishiga javoban so’lak
ajratdi. Refleks yoyi markaziy asab tizimining
qaysi tuzilmalari darajasida yopiladi?
Miya yarim sharlarining po’stlog’i
Korteks va retikulyar shakllanish
Korteks va gipotalamus
Limbik-retikulyar kompleks.
Shaxsning shartli refleks faolligini o'rganishda shartli reflekslarning rivojlanish tezligi va kuchining
pasayishi aniqlandi. Yuqoridagilardan qaysi biri bunga sabab bo'lishi mumkin?
Qo'zg'alish jarayonining kuchini kamaytirish
Tashqi tormoz kuchini oshirish
Ichki tormoz kuchini oshirish
Asosiy jarayonlarning harakatchanligini pasayishi
Sportchining musobaqa oldidan startda qon bosimi va yurak urish tezligi oshadi. Bunga markaziy asab
tizimining qaysi bo’limi javob beradi?
Miya yarim sharlarining po’stlog’i
O'rta miya
Uzunchoq miya
Bazal yadrolar
Itda sha
rtli so’lak ajratish refleksini hosil qilindi. Shartli ogohlantiruvchi
- bu qo'ng'iroq ovozi, shartsiz -
go'sht kukuni. Shartli refleksning paydo bo'lishining belgisi shundaki, so’lak paydo bo'ladi:
Qo'ng'iroq ovoziga
Go'sht kukunini iste'mol qilganda
Qo'ng'iroqsiz
Hech qanday stimul yo'q
Odamlarda ba'zi yemaydigan moddalar yoki buzilgan ovqatlarni ko'rish qusishni keltirib chiqarishi
mumkin. Quyidagi mexanizmlardan qaysi biri qusishning boshlanishini aniqlaydi?
Shartli refleks
Oshqozonning mahalliy reflekslari
Ichakning mahalliy reflekslari
Idiopatik
14
Bolalar bogʼchasida oʼqituvchi ingliz tilidan dars olib boradi. Bu oʼqituvchi bogʼchada qanday mehnat
turini olib boradi?
Ruhiy ish
Samarali ish
Jismoniy mehnat
Аralash mehnat
Konda odamlar 6 soat davomida 100 metr chuqurlikda ishlaydi. Bu odamlar qanday mehnat turi bilan
shugʼillanishadi?
Ogʼir jismoniy mehnat
Yengil jismoniy mehnat
Mexanizatsiyalashgan mehnat
Аralash mehnat
Majburiy mehnat.Odamlar ogʼir mehnat sharoitida 8 soat ishlagan va charchagan. Bu vaqtda ularda
buziladi:
Ish harakatlarini muvofiqlashtirish;
ish operatsiyalari vaqtini qisqartirish;
ish surʼatini oshirish;
mehnat unumdorligi oshishi
Odamlar 6 soat davomida statik mehnat bilan ishlashgan. Bu yerda statik mehnat oʼzini namoyon qiladi:
Ishlash jarayonida tanani holatini saqlashni;
jismni ogʼirlik yoʼnalishida harakatlantirishdi;
gravitatsiyaga qarshi yuklarni koʼchirishdi;
yukni turgʼun holatda saqlashdi.
Lift-qurilish zavodida odamlar lift ehtiyot qismlar qadoqlash bilan shugʼullanishgan bunda extiyot
qimlarni pastdan yuqoriga joylashtrishgan bu yerda ular shugʼullangan:
dinamik ijobiy ish bilan
dinamik salbiy ish bilan
statik ishbilan.
Аqlan statik ish bilan
Uzoq muddatli faoliyati bilan oʼqituvchilar koʼpincha sinfda uxlab va yoʼnalishini yoʼqotadi. Bu holda
qanday jarayon kuzatiladi?
Surunkali charchoq
Zaiflik
Nevroz Kasimov
Oʼtkir charchoq
Аyollar har kuni yoʼllarni tozalash uchun koʼchada yoʼl ishchisi boʼlib ishlaydi. Shu bilan birga, bu
ayollarning energiya ehtiyojlari
3000-3500 k kal
1500-2000 k kal
2700-4000 k kal
300-1700 k kal
Zavodda qadoqlovchi sifatida ishlaydigan odamlar oʼrtacha jismoniy mehnatni egallaydi. Shu bilan
birga, bu odamlarning energiya ehtiyojlari
3500-4500 k kal
1500-2000
k kal
2700-4000 k kal
300-1700 k kal
Konda 8 soat ishlagan odamlar yetarlicha mehnat batafsil harakat qilmoqda. Shu bilan birga, energiya
talab hisoblanadi
4500-5500 k kal
1500-2000 k kal
3700-4000
k kal
300-1700 k kal
Kolxozda traktorchi sabzavot tashish bilan shugʼullanadi. Shu bilan birga traktorchi shugʼullanadi
Mexanizatsiyalashgan mehnat
Аralash mehnat
Traktorchi shugʼullanadi:
Yakka mexnat
15
Tekshirilayotgan L isimli bemor 21 yosda, qon zardob oqsili 88 g/l, fibrinogen - 3 g/l,
eritrositlar - 4,0*10
12
/l, gemoglobin - 145 g/l, leykotsitlar - 5 *10
9
/l. qaysi ko'rsatkich
fiziologik me'yorga javob bermaydi?
Umumiy oqsil
Qizil qon hujayralari.
Gemoglobin.
Leykotsitlar
Tekshirilayotgan R. ismli bemor 19 yshda, qonda eritrotsitlar-4,0 *10
12
/ l. u sog'lom.
Qaysi gormon eritropoezni tormozlaydi?
Estrogen
AKTG
Glyukokortikoidlar
Katexolaminlar
Tanadagi gaz almashinuvi jarayonlarini baholashda qonda karbonat angidrid va
kislorod miqdorini aniqlanadi. Karbon dioksidning asosiy qismi qon bilan qanday
holatda toshiladi?
Kislotali karbonat kislota tuzlari shaklida
Karbhemoglobin shaklida
Erigan holatida
Plazma oqsillari bilan bog'liq
Tog'larda odamning dengiz sathidan 1000 m balandlikda uzoq vaqt turishi natijasida
qonning kislorod hajmi oshdi. Buning bevosita sababining ostida nimaning hosil
bo’lisi yotadi ?
Eritropoetinni
Karboksihemoglobinni
Karbhemoglobinni.
Katekolaminlarni
Kasalxonada yo'l-transport hodisasi oqibqtida K/ ismli 18 yoshli bemor yotqizildi.
Una umumiy qon tahlili o’tkazilganda qon yo'qotishining yo'qligi va u sog'lom
ekanligi ma'lum bo'ldi. Normada du bemorda qizil qon hujayralarining miqdori
qanday bo'lishi mumkin?
4,3 *10
12
/ l
2,3 *10
12
/ l
3,2 *10
12
/ l
5,7 *10
12
/ l
2 / 3 oshqozonini olib tashlagach, qizil qon hujayralari va gemoglobin miqdori
kamaydi. bunday o'zgarishlar qanaqa vitamin etishmasligiga olib keladi?
В12.
С.
Р
В6
Tekshirilayotgan J. eritrotsitlar soni 5,95 T/ l, gemoglobin-198 g / l, leykotsitlar soni-
16,8 g / l. bu haqida nima deya olasiz?
Bu yangi tug'ilgan chaqaloq.
tekshiriluvchi 2 oylik.
tekshiriluvchining yoshi 1 yil.
Tekshirilayotgan bemor.
Inson uzoq vaqt davomida baland tog'larda yashagan. Qon tizimidagi o'zgarishlar
qanday bo'ladi?
Gemoglobin miqdorini oshishi
Qon tomirlarining diametrini oshishi
Leykotsitlar sonining ko'payishi
Leykotsitlar sonini kamayishi
Eritrotsitlarning cho'kish tezligini aniqlashda qon va natriy sitrat eritmasi olinadi.
Ishni bajarish uchun ularning nisbati qanday bo'lishi kerak?
4:1
1:1
2:1
3:1
Qon tahlilida gemoglobin miqdorini kamayganligi aniqlandi. Bu erda qanday qon
funktsiyasi buziladi?
Gaz tashish
Gormonlarni tashish
Immunitetni ta'minlash
Qon ivishi
16
Bemorda monoklonal test reagentlari yordamida qon guruhlarini aniqlashda faqat
anti-A va B-ga qarshi reagentlar bilan ijobiy aglutinatsiya reaktsiyasi aniqlandi. Bu
bemor qaysi turdagi qon?
AB (IV) Rh -.
OO (I) Rh +.
A (II) Rh -.
A (II) Rh +.
Bemorda monoklonal test reagentlari yordamida qon guruhlarini aniqlashda faqat
Anti-A reagenti bilan ijobiy aglutinatsiya reaktsiyasi aniqlandi. Bu bemor qaysi
turdagi qon?
A (II) Rh -.
OO (I) Rh +.
A (II) Rh +.
B (III) Rh +.
Bemorda test reagentlari yordamida qon guruhlarini aniqlashda faqat Anti-B reagenti
bilan ijobiy aglutinatsiya reaktsiyasi aniqlandi. Bu bemor
da
qaysi
turdagi
qon?
B (III) Rh -.
O (I) Rh +.
A (II) Rh +.
A B(IV) Rh+
Bemorda test reagentlari yordamida qon guruhlarini aniqlashda hech qanday test
reagenti bilan ijobiy aglutinatsiya reaktsiyalari aniqlanmadi. Bu bemor
da
qaysi
turdagi qon?
O (I) Rh -.
A (II) Rh +.
A (II) Rh -.
B (III) Rh -.
Bemorning Anti-A, Anti-B, D-anti-dagi test reagentlari yordamida qon guruhlarini
aniqlashda Anti-A va Anti-B test reagentlari bilan ijobiy aglutinatsiya reaktsiyalari
aniqlandi. Bu bemorda
qaysi
turdagi
qon guruhi?
AB (IV) -
O (I) Rh -.
A (II) Rh +.
A (II) Rh -.
Bemorni tekshirganda immunoglobulinlar miqdori
y
etarli emasligi aniqlandi.
Quyidagi hujayralardan qaysi biri immunoglobulin ishlab chiqaradi?
Plazmasitlar.
Limfotsitlar.
Monotsitlar.
Neytrofillar
Oxirgi 3 oy ichida eshitish qobiliyati buzilganidan shikoyat qilgan odamni
tekshirganda, leykotsitoz aniqlandi. Buning sababi bo'lishi mumkin
?
Jiddiy jismoniy faoliyat
Hamma javoblar noto`g`ri
Spirtli ichimliklarni iste'mol qilish
Miya ishi
Sog'ligidan shikoyati bo'lmagan odamni tekshirganda leykotsitoz aniqlangan. Buning
sababi
?
Ovqatdan so'ng darhol
Dam olish maskanida dam olgan
Ko`p miqdorda suv istemol qilish
Spirtli ichimliklarni iste'mol qilish
Sog'ligidan shikoyati bo'lmagan odamni tekshirganda leykotsitoz aniqlandi. Buning
sababi
?
Kuchli hissiy stress
Dam olish maskanida dam olgan
Spirtli ichimliklarni iste'mol qilish
Aqliy mehnat
Yurak transplantatsiyasidan so'ng, bemor organizmi transplantatsiyani rad qila
boshladi. Immun tizimining qaysi hujayralari birinchi navbatda bu hodisaga sabab
bo'ladi?
Makrofaglar.
Neytrofillar
Eozinofillar.
Bazofillar.
17
Jgut bog’langandan keyin bilakning yuzasida nuqtali qon quyilishi
kuzatiladi (15 ta). Qaysi qon hujayralari bilan bog'liq bo'lgan
buzilishlardan?
Trombotsitlar.
Makrofaglar.
Neytrofillar
Bazofillar
6 yoshli bola pichoq bilan barmog'ini kesdi. Qon ketish qancha davom
etadi?
3 daqiqagacha
8 daqiqagacha
5 daqiqagacha.
10 daqiqagacha
Tekshiriluvchida trombotsitlar sonining ko'payishi. Qon plazmasida
qancha trombotsitlar mavjud?
180-320 g / l.
100-240 g / l.
140-280 g / l.
200-360 g / l.
Fibrinoliz fermentli va fermentsiz turlariga bo'linadi. Qanday sharoitlarda
ferment bo'lmagan fibrinoliz ayniqsa muhimdir?
stress.
asidoz.
homiladorlik
qon yo'qotish.
Qon tomir-trombotsitlar gomestazining oxirgi bosqichida laxta kamayadi
va siqiladi. Bunda qanday omil ishtirok etadi?
Trombostenin.
Aktomiyozin.
Fibrinogen
Tromboksan.
Qonni saqlab qolish uchun turli antikoagulyantlar, jumladan, tabiiy
polisaxaridlar qo'llaniladi:
Geparin.
Gyaluronik kislota
Dekstran
Dermatansulfat
Gemofiliya eng kichik kesiklar oqibatida qon ketish bilan birga keladi.
Qon plazmasida qanday omil bo'lmasa, bu patologiya kuzatiladi?
VIII Omil
II Omil
IV Omil
VI. Omil
Tekshirilayotgan O., 18 yoshda Una plazma tromboplastin vaqtini Kvik
( bemorning qon ketishi) usuli bo’yicha aniqlandi. Bu normaga javob
bermaydi. Uning qiymatini ko'rsating?
16 soniya
12 soniya.
9 soniya
14 soniya
Tekshiriluvchi Sh., 22 yosh, plazmani qayta tiklash vaqtini aniqlandi. Bu
ko’rsatkich normada qancha?
60-120 soniya.
80-120 soniya
50-60 soniya
12-15 soniya
Koagulogrammani o'rganishda qonning ivish vaqti aniqlandi. – normada
Li-Uayt bo’yicha qon ivish vaqti qancha?
5-10 daqiqa
3-5 daqiqa
8-10 daqiqa
10-12 daqiqa
18
53-yoshli ayolda sinusli taxikardiya aniqlangan, ya’ni yurak urishlar
chastotasi minutiga 110. Yurakning qaysi xususiyati buzilgan?
Avtomatizm
O’tkazuvchanlik
Qo’zg’aluvchanlik
Refrakterlik.
Dars vaqtida talabalar baqaning yuragida Stannius tajribasini o’tkazdilar.
1-ligatura qo’yilganda qorinchalar qisqarishi to’xtadi. Bunda yuakning
qaysi xususiyati buzilgan?
O’tkazuvchanlik
Qo’zg’aluvchanlik
Refrakterlik.
Avtomatizm.
Dars davomida talabalar izolyatsiya qilingan baqa yuragining
elektrstimulyatsiyasini bajarib, doimiy chastotada stimullarning kuchini
asta –sekin oshirdilar. Bunday sharoitda yurakning ishi qanday o'zgaradi?
Yurak qisqarishlar kuchi o'zgarmaydi
qisqarishlar kuchi ortadi
qisqarishlar chastotasi va kuchi ortadi
qisqarishlar kuchi pasayadi.
26-yoshli erkakda sinusli bradikardiya aniqlangan, ya’ni yurak urishlar
chastotasi minutiga 52. Yurakning qaysi xususiyati buzilgan?
Avtomatizm
O’tkazuvchanlik
Qo’zg’aluvchanlik
Refrakterlik.
Stanniusning II-ligaturasi qo’yilgandan keyin, talabalar bo’lmalarda
qisqarishlar chastotasi 1 min.da 55, qorinchalarda esa- 40 ekanligini
aniqladilar. Bu turli yurak boshqaruvlchilarining avtomatik gradienti
bilan bog'liq. Bu nima bilan bog’liq?
Na + uchun har xil membrana o'tkazuvchanligi
K + uchun har xil membrana o'tkazuvchanligi
Ca 2 + ning har xil tarkibi bilan
Yuqoridagi barcha omillar bilan bog’liq
Yurakning ba’zi bir qismlari yaxlatildi. Bunda yurak avva
l
to’xtadi, keyin
avvalgidan 2 marta kam chastota bilan qisqardi. Qaysi qismi yaxlatildi?
Sinus tuguni
Atrioventrikulyar tugun
Giss tutami
Baxman tutami.
Tajribada yurakning har hil bo’limlariga issiq va sovuq bilan ta’sir
ettirildi. Bunda ba’zilari yurak urishlari chastotasining o’zgarishiga ta’sir
ko’rsatdi, ba’zilari esa yo’q. Qaysi bir struktura ta’sir ko’rsatmadi?
Venoz sinusi
Yurak cho’qqisi
Hamma javoblar to’g’ri
Purkinye tolalari.
Bemor EKG sida P tishchasi QRS kompleksiga qaraganda ko’proq
kuzatilgan. Bunga sabab nima?
Atrioventrikulyar kechikish
Atrioventrikulyar tugunda o’tkazishning buzilishi
Giss tutamida o’tkazishning buzilishi
Miokard bo’ylab o’tkazishning buzilishi.
30 yoshli odamda hayajon vaqtida Yurak urishlar soni minutiga 112 ga
yetdi. Bunga yurakning qaysi o’tkazuvchi bo’limi
s
abab bo’ladi?
Sinus tuguni
Atrioventrikulyar tugun
Giss tutami
Purkinye tolalari.
Bronxial astma bilan kasallangan 48 yoshli bemorda II-standart o’lchovda
P tishchasining davomiyligi 0,14
s
. Normada bu tishchaning davomiyligi
nechchiga teng?
0,1 s gacha
0,03 s gacha
0,12 s gacha
0,24 s gacha.
19
30 yoshli erkakning exokardiografik tekshiruvi vaqtidagi zarba hajmi 75
ml ni tashkil etdi. Normada bu qiymat qanday bo'lishi kerak?
70-90 ml
60-80 ml.
60-90 ml
80-120 ml
Ma'lumki, sistolda chap qorincha bosimining qiymati taxminan 110 mm
simob ustuniga teng. Normada diastolada chap qorinchada qanday bosim
bo'lishi kerak?
0 mm Hg ustuni
10 mm Hg ustuni
15 mm Hg ustuni
3-8 mm Hg ustuni
Ma'lumki, sistola paytida o'ng qorinchadagi bosim qiymati taxminan 20
mm Hg ustuniga teng.Normada diastolada o'ng qorinchada qanday bosim
bo'lishi kerak?
0 mm Hg ust.
10 mm Hg ust.
20 mm Hg ust.
3-8 mm Hg ust.
Ma'lumki, diastolada chap boʻlmachadagi bosim qiymati taxminan 0 mm
Hg ustunigaga teng. Sistolada chap boʻlmachada qanday bosim bo'lishi
kerak?
3-8 mm Hg ust.
8-10 mm Hg ust.
10-15 mm Hg ust.
0 mm Hg ust.
Bemorni yurak operatsiyasiga tayyorlash chog'ida yurak kameralaridagi
bosim o'lchandi. Ulardan birida bosim 120 mm simob ustuni edi(16.0kPa).
Bu yurak kamerasiga nom bering.
Chap qorincha
O'ng qorincha.
O'ng boʻlmacha
Chap boʻlmacha
Bemor L., 39 yoshda, arterial gipertenziya bilan 27 mm amplitudali I
standart ulanishda R tishcha yuqori. Standart ulanishda bu tishchaning
normal amplitudasi qanday bo'lishi kerak?
20 mm gacha
15 mm gacha
5 mm gacha
25 mm gacha
30 yoshli erkakning exokardiyografik tekshiruvi paytida insult hajmi 75
ml ni tashkil etdi. Va erkaklar uchun qaysi biri normal bo'lishi kerak?
70-90 ml
60-90 ml.
80-120 ml
50-70 ml
Bemor D., 32 yoshda, chap atrioventrikulyar klapanning stenozi bilan
o'pka arteriyasida 30 mm simob ustuni gipertenziyasi va sistola bosimi
aniqlangan. Normada nechchi bo'lishi kerak?
20-25 mm Hg
10-15 mm Hg
15-20 mm Hg
25-30 mm Hg
Tekshiruv paytida D. 68 yoshli bemorda endististolik sig'im 65 ml. Bu
indikatorning normal qiymati qanday bo'lishi kerak?
38-50 ml.
38-50 ml
70-90 ml.
60-90 ml
Ma'lumki, sistol paytida chap qorincha bosimining qiymati taxminan 110
mm Hg ni tashkil qiladi. Diastolada chap qorinchada qanday bosim
bo'lishi kerak?
0 mm Hg
10 mm Hg
15 mm Hg
3-8 mm Hg
20
750 ml qon yo'qotilgach, bemorda aylanma qon miqdori kamaygan.
Uning yangilanishida qanday moddalar ishtirok etadi?
Aldosteron
Asetilxolin
Oksitotsin
Adrenalin
Kapillyar orqali qonning harakatlanishi paytida suvning bir qismi qon
tomir devoridan chiqib ketadi. postkapillyar tekislikda qanday
o'zgarishlar kuzatiladi?
gidrostatik bosimning pasayishi
gidrostatik bosimning oshishi
onkotik bosimning pasayishi
onkotik bosimning oshishi
Katta qon yo'qotishdan so'ng, bemorda aylanma qonning miqdori
kamaygan.Qon o'rnini bosuvchi biologik faol moddalar yuborildi,
bundan tashqari yana nima yuboriladi:
Natriuretik peptid
Aldosteron
Adrenalin
Vazopressin
Tomirlarda qonning harakatlanishi diafragmaning qisqarishi bilan
ta'minlanadi. Bu holda qonning qayta taqsimlanishi qanday?
qon vena tomiridan, so'ng bo'shliqqa kiradi
qon kapillyar tarmoqqa qayta taqsimlanadi
qon o'pka qon aylanishiga kiradi
o'pka tomirlari qondan bo'shatiladi
Yurak faoliyati bilan bog'liq katta tomirlar devorlarining tebranishi,
qanday nomlanadi?
venoz puls
flebotonometriya
arteriya bosim
venoz bosim
Katta qon yo'qotishdan so'ng, bemorda aylanma qon miqdori kamaygan.
Biologik faol moddalar uning yangilanishini ta'minlaydi, bundan tashqari:
Natriuretik peptid
Aldosteron
Adrenalin
Vazopressin
Ma'lumki, tomirlardagi qon bosim gradienti mavjudligi tufayli
harakatlanadi: mayda venalar va venulalarda kovak vena va venoz
tizimda qon oqimining chiziqli tezligi qanday o'zgaradi?
Venulalarda tezlik eng past, kovak venada esa eng yuqori
Kovak venada tezlik eng past, venulalarda esa eng yuqori
eng yuqori tezlik venulalarda bo'ladi va o'rta kalibrli tomirlarda
kamayadi
vena tizimining turli qismlarida tezlik bir xil bo'ladi, chunki u bosim
farqiga bog'liq emas
Keksa odamlarda qon tomir devorining elastikligi pasayadi. Natijada
qaysi ko'rsatkichlar o'zgaradi?
periferik tomirlar qarshiligining oshishi
periferik tomirlar qarshiligining pasayishi
sistolik qon bosimini pasayishi
diastolik qon bosimining pasayishi
Qandli diabet insipidusli bemorda antidiuretik gormonning hosil bo'lishi
va chiqarilishida sezilarli pasayish kuzatiladi. Bu bemorda qon tomir
tonusi qanday o'zgaradi?
rezistiv tomirlarning tonusi pasayadi
arteriolalarning tonusi sezilarli darajada oshadi
sig'imli tomirlarning tonusi oshadi
almashinuv tomirlarining tonusi oshadi
Ma'lumki, asosan aralash qon homila tomirlarida aylanadi. Xomila yurak
-qon tomir tizimining qaysi qismida arterial qon oqadi?
kindik venasida
kindik arteriyada
aortada
pastki vena kavasida
21
O’pka kasalligi bilan og’rigan 72 yoshli bemorni tekshirish vaqtida arterial qonda
CO
2
ning bosimi 48 mmHg ,pH qiymati 7.3 ekanligi aniqlandi. Bunday o’zgarishlar
tananing ichki muhitini qanday o’zgarganligini bildiradi ?
Atsidoz
Gipokapniya
Alkaloz
Gipoksiemiya
Travma natijasida o’ng plevra butunligi buzildi. Natijda plevra bo’shligi’dagi bosim
qanday o’zgaradi ?
Bosim oshadi
Bosim kamayadi
Atmosfera bosimidan oshadi
O’zgarmaydi
Shifokor ko’rsatmasiga binoan bemor chuqur nafas chiqardi, bu jarayonda quyidagi
muskullardan qaysi biri ishtirok etdi ?
Qorin muskullari
Diafragma
Trapetsiyasimon muskul
To’sh-o’mrov–so’rg’ichsimon muskuli
Ko’pincha odam issiq xonadan sovuq havoga chiqqanda yo’tal tutadi. Bu jarayon
qaysi retseptorlar ta’sirlanganda yuz beradi?
Iritant retseptorlar
Markaziy xemoretseptorlar
J-retseptorlar
Mexanoretseptorlar
Bemorda uzoq vaqt nafas olgandan so’ng arterial qonda O
2
ning tarangligi 60 mmHg
(8,0 kPa) ga o’zgardi. Nafas olish tizimi gomeostazning bunday o’zgarishiga qanday
javob qaytaradi?
Giperventilyatsiya
Gipoventilyatsiya
Giperkapniya
To’qimalar giperoksigenatsiyasi
Jismoniy faollik natijasida inson qonining kislorod sig'imi 180 dan 200 ml / l gacha
oshdi. Buning asosiy sababi shundaki, jismoniy faollik bilan u ortadi:
Qon hajmining birligiga gemoglobin miqdori.
O'pkaning diffuziya qobiliyati.
Alveolalarda kislorod miqdori.
Gemoglobinning kislorod bilan aloqasi.
Oxirgi ekspeditsiyalarda Iv Kusto har doim bosim o'tkazadigan kameraga ega bo'lgan,
bu esa suv osti akvalanglariga kesson kasalligida yordam bergan. Bosim kamerasida
jabrlanuvchi bilan nima qilishadi?
Birinchidan, bosim tezda ko'tariladi, so'ngra asta -sekin kamayadi.
Ortiqcha kislorod bilan bosimni oshiri
ng.
Birinchidan, bosim pasayadi, keyin asta -sekin ko'tariladi.
Bosimni oshiring.
25 yoshli kishida nafas olish koeffitsienti (DC) 1,0 dan katta. Qaysi shartlar,
ishonchliroq, DC qiymatiga sabab bo'ldi?
Mushaklarning sezilarli ish bajarishi.
Ko'p uglevodlarni iste'mol qilish.
Protein iste'molini kamaytirish.
Yog'li ovqatlarni ortiqcha iste'mol qilish.
Bemorda 2,3-difosfogliseratning ko'payishi kuzatiladi. PH o'zgarishi natijasida
oksigemoglobinning ajralish egri chizig'i qaysi tomonga siljiydi?
To'g'ri.
Chapga.
Yuqoriga.
Pastga.
O'pka kasalligi bilan og'rigan 72 yoshli bemorni tekshirish vaqtida arterial qonda CO2
bosimi 48 mm simob ustuni, pH qiymati 7,3 ekanligi aniqlandi. Tana ichki muhitining
qanday holatining paydo bo'lishi bunday o'zgarishlarga olib kelishi mumkin?
Asidoz.
Gipokapniya.
Gipoksiya.
Alkaloz.
22
Issiq xonadan sovuq xonaga o’tgan odamda yo'tal tez -tez uchraydi.
Qaysi retseptorlarning sovuq havoda qo’zg’alish xususiyati yo'tal
refleksini qo'zg'atadi?
Irritant retseptorlar
Markaziy xemoretseptorlar.
Aorta yoyining xemoretseptorlari.
J -alveolalarning retseptorlari.
Tajribada bronxning silliq mushaklarini bo'shatish uchun turli
medikomentozlar qo’llanildi. Quyidagilardan qaysi biri eng samarali
bo'ldi?
Qon katexolaminlarining ta'siri.
Bir juft korroziv moddalarning ta'siri.
Paras
i
mpatik asab tizimini rag'batlantirish.
Asetilxolinning ta'siri.
Bir nechta kuchli ixtiyoriy nafas olish harakatlaridan so'ng
(giperventilyatsiya), sportchi bir muddat "nafas olishni xohlamaydi". Bu
holatning sababi nima?
Nafas olish markazining qo'zg'aluvchanligini pasaytiradi.
Nafas olish markazining qo'zg'aluvchanligi oshadi.
CO2 ning qisman bosimi ko'tariladi.
O2 ning qisman bosimi pasayadi.
O2 ning konsentratsiyasi past,CO2 konsent
ra
tsiyasi normada bo’lgan gaz
aralashmasi:nafas havosiga olinganda ,gipoksiyaga nisbatan reaksiya
aniqlandi:
PO2 ning pasayishiga sezuvchanlik PCO2 ga nisbatan past
PO2 pasayishiga sezuvchanlik PCO2 ga nisbatan yuqori
PO2 ortishiga sezuvchanlik PCO2 pasayishidan yuqori
PO2 ortishiga sezuvchanlik PCO2 pasayishidan past
Dam olish paytida dengiz sathidan 6000 metr balandlikdagi alpinist nafas
olish tartibini o'zgartirgani kuzatilgan: nafasni ushlab turganda chuqur
nafas olish to'xtatilgan. Buning sababi quyidagicha edi:
Atmosferadagi O2ning qisman bosimini pasaytirish.
Atmosferada parsial bosimning oshishi.
Atmosferadagi O2 qisman bosimining oshishi.
KEKning oshishi.
Ikki kishi tekshirildi, ulardan biri o'pkaning giperventilyatsiyasini,
ikkinchisi esa nafasini ushlab turdi. Birinchisida nafas olish tezligi
pasaygan, chunki:
RCO2 ning kamayishi nafas olish markazining qo'zg'aluvchanligining
oshishiga olib keladi.
PO2 ning oshishi nafas olish markazining qo'zg'aluvchanligining
pasayishiga olib keladi.
RCO2 ning ko'payishi nafas olish markazining qo'zg'aluvchanligining
pasayishiga olib keladi.
PO2 ning pasayishi nafas olish markazining qo'zg'aluvchanligining
oshishiga olib keladi.
Bemorda uzoq vaqt nafas olgandan so'ng, arterial qonda O2 tarangligi
60 mm Hg ga tushdi. (8,0 kPa). Nafas olish tizimi gomeostazning bunday
o'zgarishiga qanday munosabatda bo'ladi?
Giperventiliya.
Gipoventilyatsiya.
To'qimalarning giperoksigenatsiyasi.
Giperkapniya.
Itga qilingan tajribada nafas olish markazining stimulyatsiyasiga turli
gumoral omillarning ta'siri o'rganildi. Qaysi qon parametrlariga nafas
markazining sezuvchanligi eng yuqori?
H + kontsentratsiyasiga
CO2 kuchlanishiga.
O2 kuchlanishiga.
CO konsentratsiyasiga.
O’pkaning ventilyatsiyasini kuchaytiruvchi karotis sinusining
xemoretseptorlarini ta’sirlanish xususiyatini beruvchi:
Qondagi O2 darajasining pastligi.
Qondagi O2 kuchlanishining oshishi.
Qonda CO2 darajasining pastligi.
Qonda laktat to'planishi.
It ustida o'tkazilgan tajribada nafas olish markazining stimulyatsiyasiga
turli gumoral omillarning ta'siri o'rganildi. Qaysi qon parametrlariga
uning retseptorlari sezuvchanligi eng yuqori?
H + miya omurilik suyuqligining konsentratsiyasi
CO2 kuchlanishi.
O2 kuchlanish.
N2 konsentratsiyasi.
23
Hayvonlarni past muhit haroratiga ko`niktirish vaqtida organizmda issiqlik hosil bo`lishining ortishi
kuzatiladi. Issiqlik ishlab chiqarishning ortishi bilan qanday jarayonlar bog’liq
Q
alt
i
rashli va
q
alt
i
rashsiz termogenez
Oqsil va uglevodli termogenez
Jigarda anaerob termogenez
Kimiyoviy termogenez.
Insultdan keyin 58 yoshli bemorda termoregulyatsiyaning buzilishi (yuqori isitma, titroq) kuzatildi. Bu
va
q
tda MNT qaysi qismi ta`sirlangan
Gipotalamus .
Varolev ko`prik.
qizil yadro.
Talamus .
Itda o`tkazilgan tajribada termoregulyatsiya markazlarining qo`zg’aluvchanligi tekshirildi. Sovuq
itning tanasiga ta`sir qilganda ularning faoliyati qanday o`zgaradi
Issiqlik ishlab chiqarish markazi qo`zg’aladi.
Issiqlik uzatish markaziga oshadi
qalt
i
rashli termogenez kamayadi.
qon oqimi tezligi kamayadi.
Gemorragik insultdan so`ng 36 yoshli bemorda termoregulyatsiyaning buzilishi (tana haroratining
ko`tarilishi) kuzatilgan. Miyaning qaysi tuzilmalari bu vaqtda qo`zqalgan
Oraliq miya .
Varolev ko`prik.
qizil yadro.
Talamus .
Itda o`tkazilgan tajribada termoregulyatsiya markazlarining qo`zqaluvchanligi tekshirildi. Itning
tanasiga normal harorat ta`sir qilganda ularning faoliyati qanday o`zgaradi?
Issiqlik markazi muvozonatda bo`ladi.
Retseptorlarning sezuvchanligi ortadi
Issiqlik uzatilishi ortadi.
Issiqlik uzatish kamayadi.
6 oylik bola og’ir gipotermiyani boshdan
kechirdi.Qanday
jarayonlar birinchi navbatda bola organizmi
haroratining doimiyligini ta`minlaydi?
qo`n
g
ʻir yo
g
ʻning oksidlanishi.
Terida
q
ontomirlarning kengayishi.
Skelet muskullarining qisqarishi.
Fizik
a
viy termogenez.
Itda o`tkazilgan tajribada termoregulyatsiya markazlarining qo`zqaluvchanligi tekshirildi. Issiqlik
itning tanasiga ta`sir qilganda ularning faoliyati qanday o`zgaradi?
Issiqlik ishlab chiqarish markazi aktivligi pasayadi.
Issiqlik uzatish ortadi
Issiqlik uzatilishi muvozonatlashadi.
Issiqlik uzatish kamayadi.
3 yoshli bola sovuqdan keyin tana haroratining keskin ko`tarilishini boshdan kechirdi. Birinchi
navbatda qaysi jarayonlar bola tanasi haroratining doimiyligini ta`minlaydi?
Fizikoviy termoregulyatsiya
Skelet muskullarining qisqarishi.
qo`n
g
ʻir yog’ning oksidlanishi.
Terdagi
q
ontomirlarning torayishi.
Bolani cho`miltirgandan keyin organizmda tovuq badan kuzatildi, qanday nerv sistemasi bunday
reaksiyani ta`minlaydi
Simpatik
Parasimpatik
Somati
k
Metasimpatik
Inson organizmiga past atrof-muqit ta`sir etganda mushaklarning qalt
i
rashi kuzatildi. Bu vaqtda
muskullarda issiqlikning necha foizi qosil bo`ladi?
60%
30%
10%
5%
24
Inson tanasining funksional holati metabolizm va atrof -muhit bilan
energiya orqali saqlanadi. Inson energiya sarfini to'ldirish uchun qanday
oziq moddalarni iste'mol qilishi kerak?
Uglevodlar, yog'lar va oqsillar
Uglevodlar, yog'lar va minerallar
Glikogen, kraxmal va yog'lar
Oqsillar , kraxmal va yog'lar
Bemorda quruq shilliq pardalar va xira ko'rish buzilishi mavjud. Qaysi
vitamin yetishmasligi quyidagi alomatlarga olib keladi:
A vitamini
E vitamini
C vitamini
B vitamin
Tekshiruvchi umumiy zaiflik va tish milkidan qon ketishidan shikoyat
qiladi. Bu holatga qanday vitamin yetishmasligi sabab bo'lishi mumkin?
C vitamini
D vitamini
F vitamini
E vitamin
Bemorning tanasida kollagen sintezi va suyaklarning kalssifikatsiyasi
jarayonlarining pasayishi kuzatildi. Gialuron kislotasi ko'payadi va
kondroitin sulfat kamayadi. Qaysi vitamin yetishmasligi bu o'zgarishlarga
olib keladi?
С vitamini
B1 vitamini
Vitamin P
Vitamin A
Bemor umumiy zaiflik, tez charchash va og'iz bo'shlig'ida bezovtalik
shikoyatlari bilan shifokorga murojaat qildi. Og'iz bo'shlig'ini
tekshirganda: tili silliq, qip -qizil, shilliq pardalari oqargan. Qon testida:
Er - 2.3 · 1012 / l, HB - 80g / l, CP - 1.2. Megaloblastlar, megalotsitlar.
Eritropoezning bunday buzilishi qanday vitamin etishmasligidan iborat?
B12
C
A
B1
55 yoshli bemor oftalmologga murojaat qildi, kechasi mashinani
haydashda qiyinchiliklar, yomon yoritishda to'satdan ko'rish buzilishi
haqida shikoyat qildi. Shu bilan birga, kunduzgi ko'rish normal bo'lib
qoladi. Noto'g'ri ovqatlanish, va аnamnezida - pankreatit. Ta'riflangan
alomatlarning sababi nima?
Gemeralopiya. Bu A vitaminining yetishmasligiga asoslanadi
Gemeralopiya. Bu B1 vitaminining yetishmasligiga asoslanadi
Gemeralopiya - S vitamini yetishmasligi tufayli
Gemeralopiya D vitamini yetishmasligidan kelib chiqadi
O't yo'llari va oshqozon osti bezi patologiyasi bo'lgan bemor shifokorga
murojaat qilgan. Bu holatda qanday vitaminlar avitaminozini kutish
mumkin?
Yog'da eriydigan vitaminlarning avitaminozi
Suvda eriydigan vitaminlarning avitaminozi
Barcha vitaminlarning avitaminozi
To'g'ri javob yo'q
Kichkina tomirlardan , tish milkidan qon ketishi, soch to'kilishi
shikoyatlari bilan bemor terapevtga murojaat qildi. Shifokor namatakni
uzoq vaqt iste'mol qilishni tavsiya qildi. Shifokor tavsiyasini asoslang.
С vitamini gipovitaminozi
С vitamini gipervitaminozi
А vitamini gipovitaminozi
Vitamin PP gipervitaminozi
Bemorda kon'yunktivit, og'iz burchaklarida uzoq vaqt shifo bermaydigan
yoriqlar, burun-lab burma dermatiti, soch to'kilishi kuzatiladi.
Ovqatlanish turi vegetarian. Taxminiy tashxis nima?
B2 vitamini yetishmasligi
Vitamin B12 gipovitaminozi
Vitamin B2 gipervitaminozi
B1 vitamini yetishmasligi
Bemorga A vitamini yetishmasligi tashxisi qo'yilgan. Nima uchun
shifokor bemorga ko'proq qizil sabzavotlar (sabzi, pomidor, qalampir)
iste'mol qilishni tavsiya qildi, lekin ular tarkibida vitamin yo'q?
Chunki ularda provitaminlar (karotin) bor.
Chunki ular tarkibida previtaminlar mavjud
Chunki ular tarkibida pro- va pre- vitaminlar mavjud
To'g'ri javob yo'q
25
Odamlarda yosh kattalashgani sayin ozuqa moddalarning surilishi
buziladi.Qaysi moddalarning surilishi eng kam darajada buziladi.
Uglevodlar.
Proteinlar.
Yoglar.
Vitaminlar.
Tajriba jarayonida tajriba o‘tkazilayotgan hayvon uchun sun'iy porto-
koval anastomoz yasalgan. 3 kundan keyin hayvon o'ldi. Uning o'limiga
nima sabab bo'lgan?
Protein gidroliz mahsulotlarining toksik ta'siri
Yog' gidroliz mahsulotlarining toksik ta'siri.
Pechene glikogen sintezining sezilarli darajada oshishi.
Uglevod gidroliz mahsulotlarining toksik ta'siri.
Ichakda triglitseridlar enterotsitning bazolateral membranalari orqali
limfaga xilomikron shaklida kiradi. Qanday transport turi bu jarayonni
ta'minlaydi?
Pinotsitoz.
Asosiy faol transport.
Ikkilamchi faol transport Na + bilan bog'liq.
Diffuziya.
Keksa yoshda ta'm bilish piyozchalari kamayadi, shuning uchun ta'm
sezuvchanligi pasayadi. Qaysi ovqat ta’mini sezish eng ko‘p darajada
uzgaradi?
Shirin ovqatlarni
Sho‘r ovqatlarni
Achchiq ovqatlarni
Nordon ovqatlarni
Amaliy dars davomida talabalar yangi tug'ilgan chaqaloqning me'da
shirasi bilan probirkaga tuxum oqini qo'ydilar. Suv hammomida 15
daqiqadan so'ng, oqsillarning parchalanishi sodir bo'lmadi. Qaysi
moddaning yetishmasligi natijasida bunday holat kuzatiladi.
Xlorid kislotasi.
Pepsin.
Gastriksin.
Tripsin.
Oshqozon -ichak traktining hazm qilish funksiyasi ovqat tarkibiga bog'liq.
Qanday tarkibli ovqat ximusning oshqozondan 12-barmoqli ichakka
tushishini tormozlaydi.
Yog'li.
Proteinli.
Sabzavotli.
Uglevodli
Bemor najasida ko‘p miqdorda xazm bo‘lmagan oqsil qoldiqlarining
ajralishi kuzatildi. Normada ichak tizimida qaysi fyerment oqsilni
parchalashda ishtirok etadi?
Pepsin
Lipaza
Karboangidraza
Nukleaza
20 yoshli bemor oshqozon shirasini tekshirganda ining kislotaligi
ortganligi kuzatildi va rN 0,5 tashkil etdi.Normada bu ko‘rsatlich tashkil
qiladi:
rN 1,5-2,0
rN 5,0-7,0
rN 1,5-4,0
rN 2,5-3,0
Tajriba jarayonida baqaning ichagi kesib olindi va ringyer aralashmasiga
solib kuzatildi. Bu vaqtda ichakning pristaltik xarakatining saqlanganligi
kuzatildi. Bunday jarayon ichakning qanday tizimi orqali amalga oshadi?
Metasimpatik tizimi
Mushak tizimi
Adashgan nerv tolasi
Samatik nerv tizimi
Chaqaloqlarda ko‘pincha istemol qilgan sutining qizil o‘ngachka qarab
refleksi kuzatiladi. Katta yoshdagi insonlarda bu xolat kuzatilmaydi.
Katta yoshdagi insonlarda nima uchun normada refleks kuzatilmaydi?
Chunki kardial sfinktr yaxshi rivojlangan
Chunki pillorik sfinktr yaxshi rivojlangan
Chunki kardial sfinktr yaxshi rivojlanmagan
Chunki pillorik sfinktr yaxshi rivojlanmagan
26
Ovqat hazm qilish tizimi o'rganilganida K vitamini sintezi
buziladi.Ichakning qaysi qismida buzilish kuzatiladi?
Yo’g’on ichak.
O'n ikki barmoqli ichak.
Ingichka ichak
Yon ichak.
Koprologik tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, biriktiruvchi to'qima tolalari
hazm bo’lmagan. Bunga ichak shirasining tarkibida nimaning
yetishmovchiligi bo'lishi mumkin?
Enterokinaza.
Amilaza.
Disaxaridazlar.
Suv va ionlar.
Tajribada ichak shirasining proteolitik faolligi tekshirildi.
Quyidagilardan qaysi birini substrat sifatida ishlatish maqsadga muvofiq?
Kazein eritmasi.
Polipeptid eritmasi.
Kraxmal pastasi.
Maltoza, saxaroza.
Erkak ich qotishidan shikoyat qiladi. Quyidagilardan qaysi birini bu
odamning ratsioniga kiritish maqsadga muvofiq?
Kepakli non.
Oq non.
Zaif spirtli eritma.
Ovqat pyuresi.
Tajribada Tiri-Vela bo'yicha ingichka ichakning ajratilgan maydoniga
qattiq zarralarni kiritish orqali hayvondan ichak shirasi olindi. Bunday
sharoitda qanday tartibga solish mexanizmi sekretsiyani rag'batlantirishga
olib keladi?
Paras
i
mpatik va metas
i
mpatik shartsiz reflekslar.
Metas
i
mpatik reflekslar.
Paras
i
mpatik shartsiz reflekslar.
Simpatik shartsiz reflekslar.
Ma'lumki, triglitseridlar enterotsitning bazolateral membranalari orqali
xilomikron shaklida limfaga kiradi. Qanday transport bu jarayonni
ta'minlaydi?
Pinotsitoz.
Ikkilamchi faol transport Na +bilan bog'liq.
Diffuziya.
Yengillashtirilgan diffuziya.
Odamlarda natriy ionlarining so’rilishi buziladi. Quyidagi moddalarning
qaysi absorbsiyasi o'zgarishsiz qoladi?
Yog' kislotasi.
Aminokislotalar.
Monosaxaridlar.
Aminokislotalar va monosaxaridlar.
Ingichka ichakning tonik qisqarishi bilan kimyoning gidrostatik bosimi
15 sm H2O ga oshdi. Bu, birinchi navbatda,………..ko'paytirishga
yordam beradi:
Suvni so’rilishini
Ichak shirasi sekretsiyasini
Parietal hazm qilish intensivligini.
Ozuqa moddalarining so'rilishini.
50 yoshli ayolning laboratoriya tekshiruvida uning klirensi 115 ml / min.
Tozalanish tezligini quyidagilar ko'rsatadi:
Glomerulyar filtratsiya tezligi.
Naychali sekretsiya tezligi.
Quvurli filtrlash tezligi.
Glomerulyar reabsorbtsiya tezligi.
Sog’lom odamda uzoq davom etadigan och qolish natijasida glomerulyar
filtratsiya tezligi 20%ga oshdi. Belgilangan sharoitlarda filtratsiyaning
o'zgarishiga eng ko'p sabablar:
Qon plazmasida onkotik bosimni pasaytirish.
Buyrak filtrining o'tkazuvchanligi oshadi.
Filtrlanish koeffitsientini oshirish.
Glomerulyar plazma oqimining pasayishi.
27
54 yoshli odamning laboratoriya tekshiruvida uning klirensi120 ml / min
bo'lganligi aniqlandi. Bu ko’rsatkich nima?
Glomerulyar filtratsiya tezligi.
Kanal reabsorbsiyasi tezligi.
Kanal sekretsiyasining tezligi.
Kanal filtrlash tezligi.
Uzoq muddatli ochlik natijasida odamda glomerular filtratsiya tezligi
20 % ga oshdi. Belgilangan sharoitlarda filtrlash o'zgarishining eng katta
sababi:
Qon plazmasining onkotik bosimini kamayishi.
Tizimli qon bosimini oshirishi.
Buyrak filtrasiyasining oshishi.
Filtrlash tezligini pasayishi
Birlamchi siydik hosil bo'lish tezligi 125 ml / min. - ultrafiltrat kunida
qancha hosil bo'ladi:
180 l.;
180 ml.;
1,5 l.;
125 l.
Tadqiqot davomida bemorda siydikda proteinuriya aniqlandi (5 g/l) past
molekulyar og'irlikdagi oqsillar, eritrotsitlar bilan gematuriya tufayli
aniqlandi. Buzilishlar, bu ko'rsatkichlarning buyrak funktsiyasi qanday?
Kanalchalarda reabsorbsiyani buzish.
Glomerullar o'tkazuvchanligini buzish.
Glomerullar chiqarilishining buzilishi.
Kanalchalarda sekretsiyasini buzish.
M. kasalligida suvning reabsorbsiyasi buziladi. Suvning reabsorbsiyasi
intensivligini nazorat qiluvchi asosiy gormon nima?
Antidiyuritik gormon (vazopressin).
Gastrin.
Tirokalsitonin.
Paratgormon.
Tekshirilgan A. umumiy siydik tahlilini o'tkazdi. Olingan natijalar
normaga to'g'ri keldi.
Miqdori - 50 ml, nisbiy zichligi - 1,020 g / sm3, oqsil - 0,02 g / kun.
Miqdori - 50 ml, nisbiy zichligi - 1,015 g / sm3, oqsil - 0,01 g / kun.
Miqdori - 50 ml, nisbiy zichligi - 1,018 g / sm3, oqsil - 0,13 g / kun.
Miqdori - 350 ml, nisbiy zichligi - 1,010 g / sm3, oqsil - 0,12 g / kun
Tadqiqot davomida bemorda siydik proteinuriya (5 g/l) past molekulyar
og'irlikdagi oqsillar, eritrotsitlar bilan gematuriya tufayli aniqlandi.
Buyrak funktsiyasining buzilishi bu ko'rsatkichlarni aks ettiradimi?
Tubulalarning reabsorbsiyasini buzish.
Filtrlash buzilishi.
Glomerullar o'tkazuvchanligini buzish.
Glomerullar chiqarilishining buzilishi.
Bemor uzoq muddat davomida diuretiklar qabul qildi va natijada bemor
yurak sohasida og’riqlar paydo bo’la boshladi sabab nima?
Diuretik dori vositalar K ni xam chiqarib yuborgan
Diuretik dori vositalar glyukozani chiqarib yuborgan
Diuretik dori vositalar K chiqarishga yo’l qo’ymagan
Yurakni o’zida patologik jarayon mustaqil rivojlangan
Bemorda vazopressin sintezining pasayishi aniqlandi, bu esa
organizmning aniq suvsizlanishi bilan poliuriyaga olib keldi.
Yuqoridagilardan qaysi biri poliuriyaning eng katta mexanizmi?
Suv kanallarining reabsorbsiyasini kamaytirish.
Na ionlarining tubulali reabsorbsiyasini buzish.
Proteinning tubulali reabsorbsiyasini kamaytirish.
Gidrostatik bosimni oshirish.
Bemorda T. poli uriya bor. Suvning reabsorbsiyasi intensivligini nazorat
qiluvchi asosiy gormon nima?
Antidiyuritik gormon (vazopressin).
Gastrin.
Tirokalsitonin.
Paratgormon.
28
Bemorda qandli diabet kuzatildi ,va diurez ortdi.Bu bemorda filtiratsiya
effektivligi nima xisobida osh
a
di?
Gidrostatik bosimni ortishi
Onkotik bosimni pasayishi
Onkotik bosimni ortishi
Gidrostatik bosimni pasayishi
Bemorninig siydik chiqarish yuli yuqori toraymasida tosh tiqilishi
kuzatildi Buning o
q
ibatidi diurez kamaydi. Sabab nima ?
Kanalchalarda gidrostatik bosimni ortishi
Qondagi gidrostatik bosimni pasayishi
Qondagi gidrostatik bosimni ortishi
Qonning onkotik bosimini ortish.
64 yoshli odamning laboratoriya tekshiruvida u buyrak
etishmovchiligining asidozi yo'nalishi bo'yicha pH ni oshirganligi
aniqlandi. Odatda pH qiymati nima?
7,34-7,42
7,3-7,4
6,8-7,45
6,34-7,34
Odamlarda siydikda glomerular filtratsiya buzilishi natijasida protein
miqdori 0,99 g/l ga oshdi.
0,33 g/l ga qadar
0,66 g/l ga qadar
0,33 g/l dan ortiq
0,99 g/l ga qadar
Bemorda vazopressin sintezining pasayishi aniqlandi, bu esa
organizmning aniq suvsizlanishi bilan poliuriyaga olib keldi.
Yuqoridagilardan qaysi biri poliuriyaning eng katta mexanizmi?
Suv kanallarining reabsorbsiyasini kamaytirish.
Na ionlarining tubulali reabsorbsiyasini buzish.
Proteinning tubulali reabsorbsiyasini kamaytirish.
Glyukoza reabsorbsiyasining buzilishi.
Tadqiqot davomida bemorda siydik proteinuriya (4.8 g/l) past molekulyar
og'irlikdagi oqsillar, eritrotsitlar bilan gematuriya tufayli aniqlandi.
Buzilishlar, bu ko'rsatkichlarning buyrak funktsiyasi qanday?
Kanalchalarda reabsorbsiyani buzish.
Glomerullar o'tkazuvchanligini buzish.
Glomerullar chiqarilishining buzilishi.
Kanalchalarda sekretsiyasini buzish.
Bemorga Laziks tayinlanganidan keyin poliuriya va qonda natriy ionining
kontsentratsiyasining pasayishi kuzatildi.Odatda, qanday gormon natriy
ionining metabolizmasida katta rol o'ynaydi?
Aldosteron
Vazopressin
Glukokortikoid
Angiotensin
Tadqiqot davomida bemorda oliguriya aniqlandi. Buyrakning qaysi
funktsiyasining buzilishi kuzatiladi?
Filtrlash buzilishi.
Glomerullar o'tkazuvchanligini buzish.
Tubulalarning reabsorbsiyasini buzish.
Glomerullar chiqarilishining buzilishi.
Bemor siydikda ammoniy tuzlarning ko'payishini aniqladi. Bunday
o'zgarish nimani anglatadi?
Monogenez haqida
Acedogenez haqida
Acedo va amonogenez
Alkoloese
Bemorda T. poliuriya bor. Suvning reabsorbsiyasi intensivligini nazorat
qiluvchi asosiy gormon nima?
Antidiyuritik gormon (vazopressin).
Gastrin.
Tirokalsitonin.
Paratgormon.
Dostları ilə paylaş: |