Islomiy moliyada soliqqa tortish va soliq shakllari

Jizya atamasi Tavba surasining 29-oyatida keltirilgan . 

• Аlloh taolo marhamat qiladi:
• “Аllohga va oxirat kuniga iymon keltirmaydiganlarga, Аlloh va uning Rasuli harom qilgan narsalarni harom deb bilmaydigan va haq dinga yurmaydigan kitob berilganlarga qarshi, to ular boʼyinsungan hollarida oʼz qoʼllari bilan “jizya” bermagunicha jang qiling” (“Tavba” surasi, 29-oyat).

Xalqaro soliqqa tortish

• – turli mamlakatlar soliq qonunchiligida tadbirkorlik faoliyati subʼekti yoki jismoniy shaxsga soliq tayinlash yoxud alohida mamlakatlar soliqlarining xalqaro jihatlaridir. Transfert baholarning shakllanishi1, kapitalning oshishi2ga doir soliqlar, doimiy vakolatxonalarni soliqqa tortish, toʼlov manbasidan undiriladigan soliqlar – bu amaliyotchilar eng koʼp toʼqnashadigan asosiy muammolarning ayrimlari hisoblanadi.

Quyida mana shunday masalalar batafsil roʼyxati va ularning islomiy moliyaviy vositalarga taʼsiri keltirilgan:

• a) transfert baholarning shakllanishi. Unga mulklardan foydalanish (nomoddiy aktivlarni ham qoʼshganda) yoki xizmatlar, tovarlar uchun oʼzaro bogʼliq tomonlar oʼrtasida xarajatlarni tahrir etish va hujjatlarni tahlil qilish kiradi.
• b) kapitalning oshishiga doir soliqlar. Аgar aktiv egasi tomonidan moliyalashtirish mablagʼlarini jalb etish maqsadida sotilsa va keyinchalik aktiv qayta sotib olinsa, bunday harakatlar kapitalning oshishi sifatida baholanishi mumkin, bu esa soliqqa tortish obʼekti hisoblanadi.
• d) doimiy vakolatxonalar. Xalqaro shartnomalarga koʼra, korxonaning tadbirkorlik faoliyati toʼliq yoki qisman amalga oshiriladigan doimiy faoliyat joyi doimiy vakolatxona hisoblanadi.
• e) toʼlov manbasidan undiriladigan soliqlar. Аksariyat mamlakatlarda toʼlov manbasidan undiriladigan soliqlar toʼlovni amalga oshiruvchi chet elllik shaxsdan undiriladi.