Işmaqdansa

“kontrastıv ritorika” 
ist
ıqamətinə imza atmıĢdır. 

---

97 
Bildirm
əliyik kı,akademik mətnlər 
mikro-v
ə makro-
s
əviy-
y
ədə tədqiq olunduqda əsas aĢağıdakı Ģərtlər ğözlənilməlidir. 
-Makro
s
əviyyədə akademik mətnlər üçpilləli ardıcıllıqda (giriĢ-
m
ülahizə-nəticə) elmi-püblisıstik kommünikasiyaya zəmanət
yarad
ır. 
- Mikro
s
əviyyədə akademik mətnlər isə məntiqı-systemlı abzas-
lardan, m
üvafiq leksik və sintaktik vahidlərdən, durğu iĢarələrin-
d
ən bacarıqla istifadə olunmasını tələb edir. 
Akademik yaz
ıĢmaların mətni giriĢ, mülahizə və nəti-
c
ədən ibarətdir. 
Giri
ş 
hiss
əsində tədqiq olunacaq problem və onunla
ba
ğli suallar,tə
dqi
qat
ın metodu açıqlanır. Bu zaman problemin
aktuall
ığı, problemlə bağlı boĢluqlar və həllini gözləyən istiqa-
m
ətlərə nəzər tuĢlanır. Problemin iĢlənmə səviyyəsi və müəllifin 
yan
Ģmasındaki yeniliklər açıqlanmalıdır.Müəllifin mövzuya mara-
ğını Ģərtləndırən amillər oxucuya aydın çatdırılmalıdır.Mövcud 
ədəbiyyatdakı yanaĢmalar,çatıĢmazlıqlar və nöqsanlar qısa
Ģərh olunmalıdır. 
Əsas mətn
öz həcmınə görə mmüxtəlif janrlarda fərqli
ola bil
ər. Müxtəlif janrlar üçün təxmini ölçülər tətbiq olunması 
da m
üĢahidə olunur.Misal üçün,jurnallar elmi məqalənin
10 
s
əhifə olması tələbini qoyur, mağist dissertasıyası üçün bu
t
ələb 
65-70
s
əhifə,namizədlık dissertasıyası 
135-140
s
əhifə
n
əzərdə tutulur və. s.
 
H
ər bir akademik sənəd yaradıcılıq iĢidir. Müəllıf qarĢıya
qoydu
ğu məqsədə qovuĢmaq ücün mətni fəsillərə, yarım-
f
əsillərə,paraqraflara və abzaslara bölür.Hər bir abzas özü-
özlüyündə bitkin bir fikir parçası kimi təsəvvür olunmalıdır.Bü 
o dekdir ki, abzas
ın sərhədləri ixtiyarı deyildir. Düzğün qurul-
mu
Ģ mətndə abzasların ardıcıllığı məntiqi ardıcıllığı pozma-
mal
ıdır.Hər bir abzas özühdən əvvəlki və özündən sonrakı
abzas aras
ında körpü kimi təsəvvür olunmalıdır.Mənasız ab-
zaslar 
əslində məntiqi ardıcıllığı pozür və adresat bünü dərhal
hiss edir.Bir qayda olaraq abzas
ın 8 cümləyə qədər, (yəni 5-
6-7) olmas
ı daha məqsədəuyğundur.Bu say az da ola bılər. 

---

98 
Ancaq 2-d
ən az ola bılməz.Bunu müasir diskürs nəzəriyyə-
l
əri də təsdiq edir ki, mətn 2 cümlədən az olmamalıdır. Dilçilər
is
ə cümlənı əsas vahid kimi qəbul edirlər.