135
Məsafə
Ġstənilən formalı Ģifahi kommuni-
kasiya aktı danıĢanın və dinləyənin
müəyyən aralıq məsafəni (xüsusilə
ayaqüstü söhbət əsnasında və s.)
gözləməsi
olduqca
əhəmiyyətlidir.
Müxtəlif mədəniyyətlərin daĢıyıcılar ilə
ünsiyyətdə isə məsafə əsl problem mənbəyidir. Çünki prok-
semik kommunikasiya (ünsiyyət) vasitəsi müxtəlif ölkələrdə
(mədəniyyətlərdə) fərqlidir. Hər bir kəs peĢəsindən,
və fəaliyyət formasından asılı olmayaraq vərdiĢləri sıra-
sında, xüsusilə ünsiyyət (dinləmə və danıĢmaq) vərdiĢlərinə
etinasız yanaĢmamalıdır. Bu diplomatlar üçün daha vacibdir.
Hələ ötən əsrin 60-cı illərində amerikalı antropoloq
Eduard Holl
bu incəliyə diqqət yetirərək
«proksemika»
, yəni «yaxınlıq»,
terminini dövriyyəyə buraxmıĢdır. Müəllif aralıq məsafənin
«məkan psixologiyası»
ilə bağlı olmasını qeyd etməklə, onu
kommunikasıyanın uğur faktoru kimi dəyərləndirmiĢdir.
Cins fərqi gözlənilməklə tərəfdaĢın boyunun ucalığı da
diqqətdən yayınmamalıdır. Misal üçün, ABġ-da kiĢi-kiĢi ilə
danıĢarkən aralarındakı məsafə təqribən
18-20
düyüm
olmalıdır.
32
KiĢi qadınla danıĢarkən isə bu məsafə
24
düyüm
nəzərdə tutulur. Latın Amerikası ölkələrində və Fransada isə bu
məsafə daha az,
13
düyüm həddindədir. Bunun nəticəsidir ki,
fransız amerikalı qadınla danıĢarkən yaxın durmağa cəhd edir,
qadın isə bu ədəbsizlikdən can qurtarmaq üçün geri çəkilmək
məcburiyyətində olur. Nəticədə fransız özünü təhqir olunmuĢ
sanır.
Orta və ġimali avropalılar ünsiyyətdə təqribən bir metrə
qədər olan məsafəni məqbul sayırlar. Cənublular, xüsusilə
italyanlar, yaxın məsafədə ünsiyyət bağlamağa üstünlük
verirlər. Ünsiyyətinə görə biz azərbaycanlılara yaxınlıqları
Dostları ilə paylaş: 
