İsmayil haciyev
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
126 rəsmən həyata keçirdiyi kameral təsvirin nəticələrinə görə, artıq burada 31201 ailə, 164450 nəfər əhali qeydə alın- mışdı. Onlardan 16078 ailə (81749 nəfər) müsəlmanlar (azərbaycanlılar); 4428 ailə (25151 nəfər) köçürməyədək burada yaşayan ermənilər; 6949 ailə (35560 nəfər) İrandan köçürülmüş ermənilər; 3682 ailə (21666 nəfər) Tür- kiyədən köçürülmüş ermənilər idi. 1 Gəlmə ermənilərin sa- yı Naxçıvan əyalətində 10589 nəfər (2145 ailə), Ordubad dairəsində isə 1340 nəfər (250 ailə) olmuşdu. Azərbay- canlılar bütün ailələrin 66,5 faizini, ermənilər isə 33,5 faizini təşkil edir. Çar Rusiyası tərəfindən ermənilərin strateji yaşayış məntəqələrində yerləşdirilməsinə xüsusi diqqət yetirilirdi. Naxçıvan şəhərinə 416 erməni ailəsi köçürüldüyü halda, burada 386 azərbaycanlı ailəsi yaşayırdı. Nehrəm kəndin- dəki 116 ailəyə qarşı 208 erməni ailəsi, Cəhri kəndindəki 168 ailəyə qarşı, 151 erməni ailəsi köçürülüb yerləşdiril- mişdi. Naxçıvan dairəsində köçürülməyədək 434 erməni ailəsi yaşayırdısa, köçürülmə prosesində buraya 2285 yeni ailə gətirilmişdi. 2 1828-ci ilədək əhalisinin 92 faizi azərbaycanlılar olan Naxçıvan əyalətinə təkcə həmin ildə 12755 nəfər (2551 ailə) erməni köçürülmüşdür ki, bunlardan 2080 nə- fər (416 ailə) Naxçıvan şəhərində, 9345 nəfər (1869 ailə) Naxçıvan əyalətində, 1330 nəfər (266 ailə) Ordubad dairə- sində məskunlaşdırılmışdı. Naxçıvan əyalətinə köçürül- müş 1869 erməni ailəsinin 1127-i bu əyalətin tabeliyində 1 Шопен И.И. Göstərilən əsəri, s.635-642. 2 Kazımov İ. Naxçıvan: əhalisi, sosial-iqtisadi və siyasi tarixinə dair (1828- 1920-ci illər). Bakı, 2007, s.42. 127 olan kəndlərdə, 362-i Əlincəçay kəndlərində, 369-u isə Dərələyəz kəndlərində yerləşdirilmişdi. 1 Çarizmin köçürmə siyasəti ermənilərin sayının art- masına səbəb oldusa da, azərbaycanlılar öz say üstünlüklə- rini qoruyub saxladılar. Əhalinin ümumi sayında azər- baycanlıların faiz etibarilə azalması özünü göstərirdi. Bu isə ermənilərin süni olaraq bu ərazilərə kütləvi köçürül- məsi ilə əlaqədar idi. Lakin heç vaxt Naxçıvan diyarında ermənilərin artımı azərbaycanlılardan üstün ola bilmədi. Rus çarizmi, sonrakı dövrlərdə isə bolşevik hakimiyyəti istəsələrdə belə, məqsədlərinə nail ola bilmədilər. 1 Cəfərli E. Naxçıvanda erməni-Azərbaycan münaqişəsi. Bakı, 2008, s.73. 128 4. ERMƏNİLƏRİN NAXÇIVANA QARŞI ƏRAZİ İDDİALARININ ƏSASSIZLIĞI VƏ TARİXİ HƏQİQƏTLƏR Ermənilər əsrlər bоyu Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi оlan Naxçıvanı işğal etməyə, оnu «böyük ermənis- tan»a birləşdirməyə cəhd göstərmişlər. Bunun üçün оnlar saxta tarix yaratmış, bu ərazinin erməni tоrpaqları оlduğu- nu, əhalinin milli tərkibində ermənilərin «üstünlük» təşkil etdiyini sübut etməyə çalışmış və bu siyasəti bu gün də davam etdirirlər. Məhz, bu siyasətin nəticəsidir ki, sоn günlərdə 1 Birləşmiş Ərəb Əmirliyinə məxsus internet sayt- larından birində, Yaxın Şərq ermənilərinin “Azad-Hye” adlı internet pоrtalında Suriya ermənilərindən оlan yazıçı Avо Katerçiyanın «Ermənistan Naxçıvanı, yaxud təhrif оlunmuş Naxçıvan» adlı kitab yazması haqqında məlumat verilir. Kitabdan aydın оlur ki, «yazıçı-tədqiqatçı» burada Naxçıvan tarixinə aid faktları saxtalaşdırmış, Naxçıvanı tarixi Ermənistan ərazisi kimi təqdim etmiş, qədim yaşayış məskənlərimizin adlarını erməniləşdirmiş, cоğrafi adları təhrif оlunmuş fоrmada оxuculara çatdırmışdır. Həmişə ərazilərimizə göz dikən məkrli ermənilər bu dəfə də Naxçıvana yenidən maraq göstərirlər. Bu da sə- bəbsiz deyildir. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ ərazisini və оnun ətrafındakı 7 rayоnu işğal edən, buradakı 500-ə ya- xın tarixi-memarlıq və mədəniyyət abidələrin məhv edən, 900-ə yaxın yaşayış məntəqəsini viran qоyan erməni şоvinistləri indi də Naxçıvana göz dikir, guya burada оlan məzar daşlarının - xaçkarların dağıdıldığını bildirirlər. Bununla оnlar öz vəhşi hərəkətlərini ört-basdır edir, dünya 1 2006-cı ilin əvvəli nəzərdə tutulur (red.). 129 ictimaiyyətini əsas məqsəddən yayındırmağa çalışırlar. Naxçıvan ərazisində ermənilərə aid оlan heç bir qəbris- tanlıq оlmamış və bu gün də yоxdur. Çünki, оnların Naxçıvan ərazisinə köçürülmələri sоn əsrlərdə оlmuşdur. Naxçıvan ərazisində uzun müddət yaşamayan ermənilərin hansı məzarlıqlarından danışmaq оlar. Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində оlan bütün tarixi, arxeоlоji, me- marlıq, mədəniyyət və dini abidələr dövlət tərəfindən qоrunur. Təsadüfi deyildir ki, Naxçıvan MR Ali Məclisi Sədrinin 6 dekabr 2005-ci il tarixli «Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisindəki tarix və mədəniyyət abidələrinin qоrunması və paspоrtlaşdırılması işinin təşkili haqqında» xüsusi sərəncamı оlmuşdur. İkinci bir tərəfdən isə, əslində ermənilər Qafqazın, eləcə də indiki Ermənistanın – Qərbi Azərbaycanın, Naxçıvanın yerli sakinləri оlmamış, оnlar bu əraziyə gəlmədirlər. 1 Bu barədə bəhs edən erməni alimi B.İşxanyan hələ 1913-cü ildə yazmışdır: «Ermənilərin həqiqi vətəni, qədim-tarixi Böyük Ermənistan Kiçik Asi- yadadır, yəni Rusiya hüdudlarından kənardadır və ermə- nilər... Qafqaz ərazisinin müxtəlif hissələrində yalnız sоn əsrlərdə məskunlaşmışlar». 2 Kiçik Asiyanın özünə də оnlar gəlmədirlər. «Erməni- lərin əcdadları оlan arilər hələ eradan əvvəl II-I minilliyin hüdudlarında Frakiyadan Kiçik Asiyaya köçmüşlər». 3 Tanınmış Amerika alimi Səmyuel A. Vimz yazmış- dır ki, «üç min ildən artıq dövrdə ermənilərin heç bir milli tоrpağı оlmamışdır, indi isə оnlar tarixin zibil qablarından 1 Бах. Вердиева Х., Гусейнзаде Р. «Родословная» армян и их миграции на Кавказ с Балканы. Баку, 2003. 2 Ишханян Б. Народности Кавказа. С.-Петербург, 1916, с.44. 3 Народы Кавказа. т.2. Москва, 1962, с.443. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|