Issn 81-0591 2 9 1 issn 2181-0591

1-rasm. Nimani o'qitish va qanday qilib o'qitish. 
 
Birinchi savolga javob o'quv maqsadlarini shakllantirishni o'z ichiga oladi. Ma'lumki, oliy ta’lim 
muassasalari ijtimoiy buyurtmani bajaradilar. Bu shuni anglatadiki, qishloq va suv xo’jaligida elektr 
ta’minoti fani maqsadlari jamiyat ehtiyojlari bilan belgilanadi. Jamiyatning rivojlanishi ta'lim 
maqsadlarining o'zgarishiga olib keladi. Uning mazmuni (nimani o'rgatish kerak) bevosita ta'lim 
maqsadlariga bog'liq. Masalan, agar maqsad talabalarda ilmiy dunyoqarashni shakllantirish bo'lsa, u 
holda qishloq va suv xo’jaligida elektr ta’minoti fanining mazmuni mafkuraviy xarakterdagi materialni 
o'z ichiga olishi kerak; agar maqsad ilmiy -texnik taraqqiyotning asosiy yo'nalishlari haqida 
talabalarning fikrlarini shakllantirish bo'lsa, u holda tegishli material bu darsga kiritilishi kerak. 
Vaqt o'tishi bilan oliy ta'limning maqsadlari o'zgarishi bilan qishloq va suv xo’jaligida elektr 
ta’minoti fanining mazmuni ham o’zgarmoqda. Bundan tashqari, bu kursning mazmuniga fanning 
rivojlanish darajasi, talabalarning psixologik-pedagogik xususiyatlari, axborot muhitining rivojlanish 
darajasi ta'sir qiladi, bu esa talabalarga norasmiy ta'lim olish imkonini beradi. 
 
Qishloq va suv xo’jaligida elektr ta’minoti fanini qanday o'rgatish kerakligi haqidagi savolga 
javob biz o'quv maqsadlari uchun ham, uning mazmuniga ham bog'liq bo'lgan o'quv metodlari, 
vositalari va tashkiliy shakllarini tanlaymiz. Masalan, agar maqsad o'quvchilarning eksperimental 
ko'nikmalarini shakllantirish bo'lsa, u holda dars mazmuni tegishli eksperimental ishlarni o'z ichiga 
olishi, o'qitishning tadqiqot usuli, muayyan o'quv qurollari (asboblar, bosma nashrlar) va o'quv 
faoliyatini tashkil etishning individual shakli bo'lishi kerak. Ta'lim usullari, vositalari va shakllariga 
psixologik va pedagogik fanlarning, fizika va texnikaning rivojlanish darajasi ham ta'sir ko'rsatadi. 
Shunday qilib, o'qitishning maqsadlari, mazmuni, usullari, shakllari va vositalari pedagogik faoliyat 
strategiyasini belgilab, o'qitish maqsadlari yetakchi rol o'ynaydigan metodik tizimni tashkil qiladi. 
Ta’lim metodlari, vositalari va shakllari o'zaro bog'liqlikda o'qitish texnologiyasini tashkil qiladi. 
Hozirgi vaqtda "pedagogik texnologiya" tushunchasining turli xil ta'riflari mavjud. Akademik 
B.T.Lixachyov pedagogik texnologiya orqali o'qitish shakllari, metodlari, usullari, vositalarining 
maxsus to'plami va tartibini belgilaydigan psixologik va pedagogik munosabatlar majmui deb 
ta’riflagan. Muayyan pedagogik muammolarni hal qilish uchun o'qitishning turli usullari, vositalari va 
shakllarining kombinatsiyasi tegishli pedagogik texnologiyalardir. Qishloq va suv xo’jaligida elektr 
1
Roziqov O. va boshqalar “Didaktika” darsligi –T.: O‘zR F A “Fan”, 1997, 149-bet. 
Nima uchun o'qitish? 
Ta’lim mazmuni 

---