Italiyaning iqtisodiy rivojlanish tarixi va dunyo texnologiyalar transferida uning axamiyati

Italiyaning iqtisodiy rivojlanish tarixi va dunyo texnologiyalar transferida uning axamiyati

Apennin yarimorolida iqlim iliq bo‘lib, yil bo‘yi o‘rtacha yomg‘ir yog‘ar edi. Yarimorolni to‘liq egallagan Italiyada qurg‘oqchilik ham, qattiq sovuq ham bo‘lmasdi.

Rimliklarning qadimiy
manzilgohi

Ular orasida lotinlar, samniylar va sabinlar ko‘pchilikni tashkil etib, mil. avv. I-mingyilikning boshlaridan Italiyaning turli tumanlarida joylashganlar.

Qadim zamonlardan boshlab Apennin yarimorolida turli xil qabilalar yashagan.

Liqurlar Italiyaning qadimgi qabilalaridan biri bo‘lib, chorvachilik bilan shug‘ullanganlar.

“Italiya” so’zining o’zi esa yunonchadan “buzoqchalar o‘lkasi” tarzida tarjima qilinadi.

Mil. avv. VIII-VI asrlarda Italiya sohillarida koloniyalarga asos solgan yunonlar bu mamlakatda sigirlarni o‘tlatish uchun ajoyib o‘tloqlarni topganlar.

Italiyaning shimoli-g‘arbiy qismida etrusklar yashagan. Ularning asosiy mashg‘uloti dehqonchilik bo‘lgan.

Mil. avv. VIII asrda etrusklar Italiyada 12 ta shahar-davlat tuzishadi.

Mil. avv. VII asrda ular Sharq mamlakatlari bilan erkin savdo-sotiq qilish uchun yunon koloniyalari bilan kurash boshladilar.

Afrikaning shimoliy sohilida joylashgan Finikiya koloniyasi Karfagen shahar davlati ham ularga qo‘shildi.

Rim shahri Tibr daryosi bo‘yidagi dehqonchilik manzilgohlaridan boshlangan. Tibr bo‘ylab joylashgan kichik manzilgohlar birlashib, kata shaharga aylandi.

Rivoyatga qaraganda, miloddan avvalgi 753- yilda Rim shahriga aka-uka Romul va Rem tomonidan asos solingan.

Rem va Romulni topib
olgan Ona bo‘ri tasviri

Dunyoga kelganlaridan so‘ng chaqaloqlarni savatga solib, Tibr daryosi bo‘yiga tashlab ketadilar.

Daryo bo‘yida ularni ona bo’ri topib olib, emizadi va boqadi. Keyin aka-ukalarni bir cho‘pon topib olib tarbiyalaydi.

Miloddan avvalgi VI asrda Rim katta shaharga aylanadi. Kapitoliy tepaligida dushmanlardan himoyalanish uchun qal’a bunyod etiladi.

Miloddan avvalgi 509-yilga qadar shu taxlit davom etdi. Laqabi Mag‘rur Tarkviniy degan kishi mamlakatga saylab qo‘yilgan hukmdorni o‘ldirib, hokimiyatni egallab oldi.

Bundan darg’azab bo’lgan aholi qo’zg’olon ko’tarib, Tarkviniyni shahardan haydab yubordi.

Tarkviniyning
shahardan quvg‘in
qilinishi

Savol va topshiriqlar

1. Xaritadan Italiya hududini ko’rsating va uning geografik xususiyatlarini so’zlab bering.

2. Italiyaning aholisi qanday atalgan?

3. “Italiya” so’zi qay tariqa vujudga kelgan? Bu so’z qanday ma’noni anglatadi?

4. Nima uchun Ona bo’ri Rimning timsoli hisoblanadi?

5. Qadimgi Rimda boshqaruv qay tarzda amalga oshirilgan.