86
TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ
....................................................................................
............................................................................................................................................
HA
İZ QADINLARIN NÖVLƏRİ
M
əsələ: 482. Haiz qadınlar altı qismdir:
1-V
əqtiyyə və ədədiyyə adət sahibi olan qadın; o qadındır ki,
ardıcıl olaraq iki ayda, hər ayın müəyyən vaxtlarında heyz görsün,
heyz olduğu günlərin sayı da, hər iki ayda bir-birinə bərabər olsun;
m
əsələn: iki ay ardıcıl olaraq, hər birində, ayın əvvəlindən
yeddisin
ə qədər qan görsün.
2-V
əqtiyyə adət sahibi olan qadın; o qadındır ki, ardıcıl
olaraq, iki ayın müəyyən günlərində heyz qanı görsün. Amma hər
iki ayda heyz gördüyü günl
ərin sayı bir-birinə bərabər olmasın;
m
əsələn: ardıcıl olaraq iki ayda, hər ayın əvvəlindən qan görsün.
amma birinci ayda yeddinci gün, ikinci ayda is
ə səkkizinci gün
qandan paklansın.
3-
Ədədiyyə adət sahibi olan qadın; o qadındır ki, heyz
günl
ərinin sayı, ardıcıl olan iki ayda, bərabər olsun, amma o iki
qanın görünmə vaxtı eyni olmasın; məsələn: birinci ayda, ayın
beşindən onuna qədər, ikinci ayda isə on ikisindən on
yeddisin
ədək qan görsün.
4-Müzt
əribə; o qadındır ki, bir neçə ayda qan görsün, amma
mü
əyyən bir adəti olmasın, yaxud adəti pozulusun və təzə bir adət
d
ə tapmamış olsun.
5-Mübt
ədiə; o qadındır ki, ilk dəfə olaraq qan görsün.
6-Nasiy
ə; o qadındır ki, öz adətini unutmuş olsun.
(Bunların hər birinin özünə məxsus hökmləri vardır ki, gələcək
m
əsələlərdə deyiləcək.)
1
- Vəqtiyyə və ədədiyyə adət sahibləri olan qadınlar
M
əsələ: 483. Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan qadınlar üç
qismdir:
1-
İki ayda ardıcıl olaraq eyni vaxtda heyz qanı görüb, eyni
vaxtda da pak olanlar; m
əsələn: iki ayda, hər ayın birinci günü qan
görüb, yeddinci günü pak olsa, onun heyz ad
əti hər ayın birindən
87
HEYZ
................................
................................
................................
..........
............................................................................................................................................
yeddisin
ə qədərdir.
2-
O qadınlardır ki, qandan pak olmur, amma iki ay ardıcıl
olaraq mü
əyyən günlərdə; məsələn: ayın əvvəlindən səkkizinə
q
ədər gördüyü qanda heyzin əlamətləri vardır. Yəni qəliz, qara və
istidir, t
əziqlə, yandırıcılıqla çölə çıxır. Onun qanının qalanında
is
ə istihazənin əlamətləri vardırsa, adəti ayın əvvəlindən səkkizinə
q
ədərdir.
3-
O qadınlardır ki, iki ay ardıcıl olaraq müəyyən vaxtda heyz
qanı görsün və üç gün, yaxud daha artıq qan görüb, sonra bir və ya
bir neç
ə gün pak olsun və yenidən qan görsün. Bu halda qan
gördüyü günl
ərlə arada pak olduğu günlərin cəmi on gündən
keçm
əsə və iki ayda qan gördüyü günlərlə pak olduğu günlərin
sayı üst-üstə eyni olsa, belə qadının adəti, qan gördüyü günlərlə
arada pak olduğu günlərin cəminə bərabərdir. Arada pak olduğu
günl
ərin hər iki ayda sayı bərabər olması lazım deyil; məsələn:
əgər birinci ayda ayın birindən üçünə kimi qan görüb arada üç gün
pak olsa v
ə yenidən üç gün qan görsə, ikinci ayda da yenə üç gün
qan görüb, sonra üç günd
ən artıq və ya az pak olsa və yenidən qan
görs
ə, üst-üstə doqquz gündən çox olmasa, bütün bu günlərdə
heyzdir v
ə o qadının adəti, doqquz gündür.
M
əsələ: 484. Vəqtiyyə adəti olan qadın (istər adəti-ədədiyyəsi
d
ə olsun, istərsə olmasın) əgər adət vaxtında bir gün və ya iki gün
yaxud da çox qabaqcadan qan görs
ə «adəti qabaqa düşübdür»
deyil
əcək şəkildə bir neçə gün vaxtından qabaq qan görərsə o
qanda heyz
əlamətləri olmasa belə, heyzli qadınlar üçün deyilən
hökml
ərə əsasən əməl etməlidir. Əgər sonradan heyzli olmadığını
başa düşərsə, məsələn; üç gündən qabaq pak olarsa, yerinə
yetirm
ədiyi ibadətlərin qəzasını yerinə yetirməlidir.
M
əsələ: 485. Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan bir qadın, əgər
ad
ətindən bir neçə gün qabaq başlayıb, bütün adət günlərində və
ad
ət günlərindən bir neçə gün sonraya qədər qan görərsə, bu
müdd
ət birlikdə on gündən artıq olmasa, hamısı heyzdir. Əgər on
günd
ən artıq olarsa, yalnız öz adət günlərində gördüyü qan
88
TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ
....................................................................................
............................................................................................................................................
heyzdir. Ondan qabaq v
ə sonrakı günlərdə gördüyü qan isə
istihaz
ədir. Belə ki, adətindən qabaq və sonrakı günlərdə yerinə
yetirm
ədiyi ibadətləri qəza etməlidir. Əgər bütün adət günləri ilə
birlikd
ə bir neçə gün də adətindən qabaq qan görsə və hamısı
birlikd
ə on gündən artıq olmasa, hamısı heyzdir. Əgər on gündən
artıq olarsa, yalnız adət günləri heyz nişanələrini daşımasa belə
heyzdir. Ondan qabaq gördüyü qanlarda heyzin
əlamətləri olsa
bel
ə istihazədir. Belə ki, əgər o günlərdə ibadətlərini yerinə
yetirm
əyibsə, gərək onları qəza etsin. Əgər bütün adət günləri ilə
birlikd
ə bir neçə gün adətindən sonra qan görsə və hamısı birlikdə
on günd
ən artıq olmasa, hamısı heyzdir. Amma əgər on gündən
artıq olarsa, adət günləri heyz, qalanı isə istihazədir.
M
əsələ: 486. Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan qadın, əgər bir
miqdar ad
ət günlərində və ondan əvvəl bir neçə gün qan görsə və
üst-üst
ə on gündən artıq olmasa, hamısı heyzdir. Əgər on gündən
artıq olsa, adət günlərində gördüyü qan, adətindən bir neçə gün
qabaq gördüyü qanın adəti miqdarına çatanı heyz, əvvəlki günləri
is
ə istihazə hesab edilməlidir. Əgər adət günlərindən bir miqdarını
v
ə adətindən bir neçə gün sonra qan görsə və üst-üstə on gündən
çox olmasa, hamısı heyzdir; əgər on gündən artıq olsa, adəti
günl
ərində gördüyü qan ilə, sonrakı bir neçə gün gördüyü qanın
ad
ət günlərinə çatdığı qədərini, gərək heyz hesab etsin, qalanlarını
is
ə istihazə hesab etməlidir.
M
əsələ: 487. Adəti olan qadın üç gün, yaxud üç gündən daha
artıq qan görüb paklansa və yenidən qan görsə, bu iki qan
arasındakı zaman fasiləsi on gündən az olsa və qan gördüyü
günl
ərin hamısı, arada pak olduğu günlərlə birlikdə on gündən
artıq olsa; məsələn, beş gün qan görüb sonra beş gün pak olsa və
yenid
ən beş gün qan görsə, bu halda bunun bir neçə şəkli vardır:
1-Birinci d
əfə gördüyü qanın hamısı, yaxud bir miqdarı adət
günl
ərində olsa və paklandıqdan sonra gördüyü ikinci qan adət
günl
ərində olmasa, gərək birinci dəfədəki qanın hamısını heyz,
ikinci d
əfədəkini isə istihazə hesab etsin.
Dostları ilə paylaş: |