123
munosabatlari
sharoitlarida
korxonalarning
muvaffaqiyatsizlikka
uchrashi
sabablaridan biri hisoblanadi.
Umuman daromad va xarajatlar balansi korxonaning qanchalik samarali
ishlashini tavsiflaydi.
U shuningdek, soliq deklaratsiyalarini to‗ldirish, kredit so‗rab
murojaat qilishda ham katta ahamiyatga ega.
Moliyaviy rejaning ushbu bo‗limida aks ettiriluvchi asosiy ko‗rsatkichlar
qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin:
1.
mazkur tovarni sotishdan kelib tushgan pul tushumi;
2.
mahsulot ishlab chiqarish va sotish bilan bog‗liq ishlab chiqarish
xarajatlari (moddalar bo‗yicha);
3.
umumishlab chiqarish xarajatlari (moddalar bo‗yicha);
4.
soliq va boshqa to‗lovlar;
5.
sof foyda;
6.
korxona tasarrufida qoluvchi foyda.
YUqorida ko‗rsatib o‗tilgan ko‗rsatkichlarni hisoblash mexanizmi ularga xos
bo‗lgan ishlab chiqarishning moliyaviy jihatlarini aks ettirib, xuddi ishlab chiqarishni
rejalashtirish, mahsulotni sotish hajmini bashorat qilish
va biznes-rejaning boshqa
bo‗limlaridagi kabi alohida jadvalda umumlashtiriladi. Yillik daromad va xarajatlar
balansi choraklar bo‗yicha, choraklik balans esa oylar bo‗yicha taqsimlagan holda
ishlab chiqiladi. Keyingi holatda ushbu hujjat tezkor xarakterga ega bo‗lib,
korxonaning moliyaviy faoliyatini tartibga solishga xizmat qiladi.
Daromad va xarajatlar balansi bilan birga korxona yil boshi va oxirida aktiv va
passivlar yig‗ma
balansini turadi
.
Bu hujjatning ahamiyati daromad va xarajatlar
balansi kabi yuqori bo‗lmasada, biznes-rejani usiz tuzish mumkin emas. Ushbu
balans tijorat banki mutaxassislari tomonidan turli shaklda kiritish mo‗ljallanayotgan
aktivlarning maqsadga muvofiqligi va
ularningn summasini baholash, shuningdek,
ushbu
aktivlarni
qaysi
passivlar
hisobiga
moliyalashtirishga
harakat
qilinayotganligini aniqlash nuqtai nazaridan sinchiklab o‗rganiladi. Korxonaning o‗zi
uchun bu hujjat moliyalashtirish manbalarining ishonchliligi va sifatliligini baholash
uchun kerak bo‗ladi.
Dostları ilə paylaş: