Kadrlar tayyorlash milliy dasturi

14. YaMR spektri bilan molekulaning tuzilishi orasidagi bog’lanish 
“Shiferlik tom” effekti (hodisasi). Ikkita dubletning singletga aynishi (o’tishi). AVS 
sistemada “shiferlik tom” effektining turli xil ko’rinishlari. Spektr namunalari. Alifatik va 
aromatik protonlar. Signallarning bir-birini qoplashi (ustma-ust tushishi). Signal 
shaklining, yuzasining va “shiferlik tom” effektining “normal” bo’lmagan holatlari. Bir 
o’lchamli proton spektrlarini spektr chiziqning shakli va SSTD ning qiymatini o’lchashga 
asoslanib talqin qilish. Otneseniye odnomernыx protonnыx spektrov na osnovanii formы 
linii i izmereniya KSSV. SSTD ning molekula tuzilishiga bog’liqligi. Geminal SSTD ning 
valent bog’lar orasidagi burchakka, π-elektronlarga va o’rinbosarga bog’liqligi. Torsion 
burchak va bog’lar uzunligining visinal SSTD ning qiymatiga ta’siri. Karplus egrisi. 
Yuqori tartibli spektrlar. Kuchli bog’langan sistemalarning hisoblangan va tajribada 
olingan 
spektrlari. 
YaMR spektrlarining 
namuna 
temperaturasiga bog’liqligi. 
Molekulalararo va ichki molekulyar almashish. Molekulyar almashishning signalning 
joyiga va spin-spin ajralishga ta’siri. O’tish baryerining kattaligi. Harakatlanuvchi 
protonlarning signallari. Keng tarqalgan almashinuv va konformasion jarayonlarning 
xarakteristik baryerlari. YaMR spektroskopiyaning xarakteristik vaqti. YaMR spektrlarini 
oldindan bashorat qilish. Empirik, yarimempirik va kvantmexanik yondoshishlar.
15. Turli xil YaMR tajribalari 
Ikki o’lchamli korrelyasion spektroskopiya. Kogerentlikni ko’chirish. COSY tajribasi 
va uning impuls diagrammasi. Ikki o’lchamli Furye almashtirish. Gomo- va geteroyadroli 
COSY spektrlari bo’yicha misollar. Molekulaning tuzilishini aniqlashda bu tajribalardan 
olinadigan ma’lumotlar. COSY ma’lumotlariga ko’ra proton spektrini taxlil qilish. Spin-
spin ta’sirni selektiv so’ndirish. Qo’sh rezonansning bir o’lchamli spektrlari. Spin-spin 
ta’sirni qisman so’ndirish. Blox-Zigert siljishi. Bir nechta qo’sh rezonans tajribalari 
yordamida molekula tuzilishini tadqiq qilishga doir misollar. Kross-relaksasiya va 
Overxauzerning yadro effekti. NOE ishorasini va kattaligini molekula tuzilishiga 
bog’liqligi. Protonlarning fazo orqali aloqasini aniqlash uchun Overxauzer yadro effekti 
spektroskopiyasini qo’llash. NOESY va ROESY tajribalari. Ikki o’lchamli spektrlarda 
OYaE kuzatish uchun signallarning fazasi. Spektrometrning ishchi chastotasiga 
bog’liqligi. Intensivliklarning farqini o’lchaydigan tajribalar. NOE intensivliklarning 
farqini o’lchaydigan spektroskopiya yordamida o’rinbosarlarning joyini aniqlash va 
proton spektrini talqin qilish. Korrelyasiya bo’lmagan YaMR tajribalari va ular orqali 
olinadigan ma’lumotlar. YaMR spektroskopiyasi yordamida bajariladigan struktur 
tadqiqotlarning sxemasi. Atomlarning harakatchanligini analiz qilish (DOSY), J-
spektrlari. APT, INEPT, DEPT tajribalarining imkoniyatlari. Qutblanishni ko’chirish va 
sezgirlik. Uglerod spektrlarini taxrir qilish. Gomoyadroli korrelyasiya. COSY 
tajribalarining turlari: birinchi impuls uzunligini (davom etish vaqtini) o’zgartib borish, 
kogerentlikni ko’chirish, ikki kvantli filtr. TOCSY tajribasi (uslubi). Fazo orqali 
muvofiqlik (korrelyasiya) va undan olinadigan ma’lumotlar. Geteroyadroli korrelyasiya. 
HNQC, HMBC, HMQC Relay, HMQC-TOCSY tajribalarining bir va ikki o’lchamli 
variantlari hamda ulardan olinadigan ma’lumotlar. Ikki o’lchamli COSY, TOCSY, HSQC, 
HMBC spektrlar to’plamidan struktur analiz uchun ma’lumotlar olish. COSY, HSQC, 
NOESY spektrlardan olingan ma’lumotlar asosida struktur masalalarni yechishga doir 
misollar.