Karbondioksit asimilasyonu ile yeşil bitkilerde fotosentez sonucu oluşurlar. Karbondioksit asimilasyonu ile yeşil bitkilerde fotosentez sonucu oluşurlar

Doğada yeşil bitkiler ve algler tarafından fotosentez sonucu oluşurlar. Bu olay, güneş ışığı enerjisinin yardımıyla oluşan karbondioksit asimilasyonudur. Karbondioksit ile su, güneş ışığının yardımıyla birleşmesi sonucunda glukoz ve oksijene dönüşür. Özel enzimler etkisi ile glukoz moleküllerinden yüksek polimer nişasta oluşur. Üretilen glukoz genelde sakkaroz olarak taşınır. Fakat nişasta olarak depolanır.

Basit şekerler monosakkaritlerdir. Karbon atomları zinciri dallanmamıştır. Hidrolizle daha basit şekerlere parçalanmazlar. Monosakkaritlerin her birisi moleküldeki C atomu sayısıyla birbirlerinden ayırt edilir. Dolayısıyla moleküler büyüklük, başka bir ifade ile karbon zincirinin uzunluğuna göre trioz, tetroz, pentoz, heksoz, heptoz, oktoz olarak gruplandırılır. Bunların içerisinde en önemli grup heksozlardır (molekülde 6 oksijen ve 6 karbon atomu bulunmaktadır).

• Basit şekerler monosakkaritlerdir. Karbon atomları zinciri dallanmamıştır. Hidrolizle daha basit şekerlere parçalanmazlar. Monosakkaritlerin her birisi moleküldeki C atomu sayısıyla birbirlerinden ayırt edilir. Dolayısıyla moleküler büyüklük, başka bir ifade ile karbon zincirinin uzunluğuna göre trioz, tetroz, pentoz, heksoz, heptoz, oktoz olarak gruplandırılır. Bunların içerisinde en önemli grup heksozlardır (molekülde 6 oksijen ve 6 karbon atomu bulunmaktadır).

Monosakkaritler poli alkollerin oksidasyonu yoluyla meydana gelir. Alkollerin değerliği moleküldeki hidroksil gruplarının sayısına bağlıdır. Oksidasyon iki değişik şekilde meydana gelir. Sonuçta farklı reaksiyon ürünleri ortaya çıkar. Eğer oksidasyon uçlardan birinde meydana gelirse, o takdirde molekülde bir aldehit grubu oluşur. Bu monosakkarit bir aldehittir. Reaksiyon ürünü aldoz olarak isimlendirilir.

• Monosakkaritler poli alkollerin oksidasyonu yoluyla meydana gelir. Alkollerin değerliği moleküldeki hidroksil gruplarının sayısına bağlıdır. Oksidasyon iki değişik şekilde meydana gelir. Sonuçta farklı reaksiyon ürünleri ortaya çıkar. Eğer oksidasyon uçlardan birinde meydana gelirse, o takdirde molekülde bir aldehit grubu oluşur. Bu monosakkarit bir aldehittir. Reaksiyon ürünü aldoz olarak isimlendirilir.

Aldozlarda 1. karbon aldehit grubu ve sonuncu karbon primer alkol grubu, bu ikisi arasında da sekonder alkol grupları yerleşir. Eğer 6 değerli bir alkol bu şekilde oksidasyona uğrarsa, o takdirde bir aldoheksoz meydana gelir. Oksidasyon aradaki ikinci karbon atomunda olursa o zaman keto grubu oluşur. Bu monosakkarit bir ketondur.

• Aldozlarda 1. karbon aldehit grubu ve sonuncu karbon primer alkol grubu, bu ikisi arasında da sekonder alkol grupları yerleşir. Eğer 6 değerli bir alkol bu şekilde oksidasyona uğrarsa, o takdirde bir aldoheksoz meydana gelir. Oksidasyon aradaki ikinci karbon atomunda olursa o zaman keto grubu oluşur. Bu monosakkarit bir ketondur.

Ketozlarda 2. karbon keto grubu, 1. ve sonuncu karbonlar ise primer alkol grubudur. 2. ve sonuncu karbonlar arasında sekonder alkol gruplarının karbonları dizilir. Eğer 6 değerli bir alkol bu şekilde oksidasyona uğrarsa, o takdirde bir ketoheksoz meydana gelir. Dolayısıyla monosakkaritler reaktif gruplarına göre aldoz ve ketoz şeklinde ikiye ayrılırlar. Monosakkaritlerin aldehit veya keton gruplarına (karbonil grubu) reaktif şeker grupları denilir.

• Ketozlarda 2. karbon keto grubu, 1. ve sonuncu karbonlar ise primer alkol grubudur. 2. ve sonuncu karbonlar arasında sekonder alkol gruplarının karbonları dizilir. Eğer 6 değerli bir alkol bu şekilde oksidasyona uğrarsa, o takdirde bir ketoheksoz meydana gelir. Dolayısıyla monosakkaritler reaktif gruplarına göre aldoz ve ketoz şeklinde ikiye ayrılırlar. Monosakkaritlerin aldehit veya keton gruplarına (karbonil grubu) reaktif şeker grupları denilir.

Aldoz ve ketozların kimyasal özellikleri birbirinden farklıdır. Heksoz grubu içinde aldozlardan (aldoheksozlar) en tanınmış olanları glukoz, galaktoz ve mannozdur. Ketoheksozlardan ise fruktoz ve sorboz en önemlileridir. Aldozlar ve ketozlar diye adlandırılan monosakkaritlerin temel örnekleri, gliseraldehit ve dihidroksi asetondur. Her iki dizinin daha yüksek monosakkaritleri karbonil (C=O) ve primer alkol grupları arasında bir veya birden çok H-C-OH gruplarının girmesiyle meydana gelmektedir.

• Aldoz ve ketozların kimyasal özellikleri birbirinden farklıdır. Heksoz grubu içinde aldozlardan (aldoheksozlar) en tanınmış olanları glukoz, galaktoz ve mannozdur. Ketoheksozlardan ise fruktoz ve sorboz en önemlileridir. Aldozlar ve ketozlar diye adlandırılan monosakkaritlerin temel örnekleri, gliseraldehit ve dihidroksi asetondur. Her iki dizinin daha yüksek monosakkaritleri karbonil (C=O) ve primer alkol grupları arasında bir veya birden çok H-C-OH gruplarının girmesiyle meydana gelmektedir.

Monosakkarit moleküllerinin yapısında iki konfigürasyon (biçimlenme) bulunmaktadır. Konfigürasyon izomerliğinde, moleküller birbirlerinden üç boyutlu boşlukta atom veya grupların dizilişleri ile farklılaşmaktadır. Bu izomer molekülleri resim ve aynadaki görüntüsünün resmi şeklindedir. Bundan dolayı stereoizomerler olarak da adlandırılırlar.

• Monosakkarit moleküllerinin yapısında iki konfigürasyon (biçimlenme) bulunmaktadır. Konfigürasyon izomerliğinde, moleküller birbirlerinden üç boyutlu boşlukta atom veya grupların dizilişleri ile farklılaşmaktadır. Bu izomer molekülleri resim ve aynadaki görüntüsünün resmi şeklindedir. Bundan dolayı stereoizomerler olarak da adlandırılırlar.