Karbonsuvlar almashinuvi. Karbonsuvlar hazmlanishi

Trioza, tetroza, peptozalar asosan, glyukozaning to‘qimada parchalanishidan hosil bo‘ladilar. Monosaxaridlardan glyukoza, tabiatda keng tarqalgan aldegidospirt bo‘lib, disaxarid va polisaxaridlarning asosiy komponentidir.

Monosaxaridlar

Gekso’zalar
D-glyukofuranoza
D-glyukoza
D-glyukopiranoza
D-mannoza
D-galaktoza

Oligosaxaridlar

Disaxaridlarga: saxaroza (glyukoza va fruktozadan tashkil topgan);
laktoza (glyukoza va galaktozadan); maltoza
(ikki molekula glyukozadan) kiradi.
Глюкоза
Фруктоза
Сахароза
Лактоза
Глюкоза
Галактоза

Polisaxaridlar

Polisaharidlar –uzin zanjirdan iborat,zanjirni bir biri bilan kovalent bog’langan monasaharidlar tahkil qiladi.

• Gomopolisaxaridlar
• Geteropolisaxaridlarda
• Polisaxaridlarning asosiy vazifasi – struktur va rezerv

Muhum polisaharidlar:

• Cellyuloza (o’simliklar)
• Krahmal (o’simliklar)
• Glikogen (hayvonlar)
• Hitin

Uglevodlarning hazmlanishi va so‘rilishi

• So’lak: α-amilaza→dektrinlar
• Pankreatik amilaza→disahariglar
• Ichak:saharaza, laktaza,mal’taza,izomal’taza →monosaharidlar
• 1,4-glikozid bog’larni parchalaydilar
• 1,6-glikozid bog’larni–amilo1,6-glikozidaza

Uglevodlar hazimlanishi

• Mannoza,ksiloza,arabinoza,diffuziya yo’li bilan so’riladi,boshqa uglevodlar so’rilishi aktiv transport yo’li bilan amalga oshiriladi. Atriy ionlari ahamiyatga ega.
• Monosaharidlarning so’rilish tezligi:
• d-galaktoza – 110
• d-glyukoza - 100
• d-fruktoza - 43
• d-mannoza - 19
• d-ksiloza - 15
• L- arabinoza- 9