Karimova shoira mikrobiologiya va immunologiya, virusologiya

Profilaktikasida:

1. 
   Tozalangan, adsobsiyalangan stafilokokk anatoksini. Nativ anatoksindan trixloruksus kislota bilan cho‘ktirib alyuminiy gidrooksidiga adsorbsiyalangan. Stafilokokk kasalliklari aktiv immunizatsiyasida ishlatiladi.
   
2. 
   Stafilokokk vaksinasi (surunkali stafilokokk infeksiyasi bilan og‘rigan bemorlarga davolash maqsadida).
   
3. 
   Stafilokokk antifagini (stafilokokk infeksiyasi bilan og‘rigan bemorlarga maxsus immunoterapiya maqsadida).
   
4. 
   Stafilokokkga qarshi odam immunoglobulini.
   
5. 
   Stafilokokk bakteriofagi (stafilokokk infeksiyasi bilan og‘rigan bemorlarga davolash va profilaktika maqsadida).
   
6. 
   Stafilokokk bakteriofagi stafilokokklarni fagotiplashda infeksiya manbaini aniqlashda ishlatiladi.
   
7. 
   Dik toksini (gemolitik streptokokk eritrogen toksinidan tayyorlangan bo‘lib, antitoksik immunitetni aniqlashda ishlatiladi).
   
8. 
   Streptokokk bakteriofagi (streptokokk infeksiyasi bilan og‘rigan bemorlarga davolash va profilaktika maqsadida).
   

Jarohat infeksiyalarini keltirib chiqaruvchi anaerob bakteriyalar. Clostridum avlodiga kiruvchi jarohat anaerob infeksiyalari yirik, Gr +
tayoqchalar shaklida bo‘lib, bir-biridan tayoqchalar hajmi, sporasining joylashishi, hivchin va kapsula hosil qilish – qilmasligi, antigen xususiyatlari bilan farq qiladi. Qoqshol qo‘zg‘atuvchisining o‘ziga xos belgilari quyidagicha: Gr+ tayoqcha, peritrix xivchini bor, sporasi terminal joylashgan, baraban tayoqchasiga o‘xshash, kapsula hosil qilmaydi. Kultural xususiyatlari boshqa anaeroblardan farq qilmaydi. Biokimyoviy xususiyatlari sust rivojlangan. Kuchli ekzotoksin ishlab chiqaradi. Toksini kasallikning asosiy patogenezini namoyon qiladi. Ta’sir mexanizmiga qarab 2 ga bo‘linadi:
1. Tetanolizin – eritrotsitlarni lizis qiladi. 2.Tetanospazmin – nerv to‘qimasini shikastlaydi va ko‘ndalang targ‘il musqullarni qisqarishi kuzatiladi. Kasallik odamlarga bemor odam va hayvonlardan ifloslangan tuproq, teri orqali yuqadi. Kasallik asosiy belgilari bakteriya va uning toksini qonga o‘tib butun organizmga tarqalishidan namoyon bo‘ladi. Dastlab chaynash va mimika musqullari qisqarishi kuzatiladi. Keyin periferik nerv tolalari orqali orqa miya oldingi shoxlarini shikastlab harakat markaziga boradi. Natijada ensa, orqa, qo‘l, oyoq musqullari qisqarib bemor tanasi egilgan yoy shaklida egilib qoladi, ammo esi joyida qoladi. O‘lim asfiksiyadan kelib chiqadi.

Qoqshol	Botulizm	Gazli gangrena

54.