Kelishildi docx

6-mavzu. Yettinchi guruhning p-elementlari
p-elementlarning davriy sistemadagi o‘rni. Atomlarning tuzilishi. Davrda va
guruhlarda atomlar radiusi, ionlanish potensiallari, elektronga moyilligi va
elektromanfiyliklarning o‘zgarishi. Guruh va davrlarda elementlarning xossalarining
o‘zgarishi. Galogenlarning umumiy tavsifi. Atomlarning tuzilishi. Elementlarning
atom radiusi, ionlanish potensiali, elektronga moyilligi va elektromanfiylikning
guruhda
o‘zgarishi. 
Atomlarning 
valentliklari 
va 
oksidlanish 
darajalari.
Galogenvodorodlar, xossalari. Reaksion qobiliyati. Kislotalilik va qaytaruvchilik
xossalari. Galogenvodorodlar olishning umumiy usullari. Ftor, xlor, brom, yod
oksidlari. Galogenlarning kislorodli kislotalari. Oksidlovchilik va kislotalik xossalari.
Umumiy olinish usullari. Galogenlar kislorodli kislotalarining tuzlari. Oksidlovchilik
xossalari. Tuzlar va kislotalarning nisbiy turgunligi. Gipoxloritlar, xloratlar,
perxloratlarning ishlatilishi. Galogenlararo birikmalar.
7-mavzu. Oltinchi guruhning p-elementlari
Elementlarning umumiy tavsifi. Atomlarning tuzulishi. Guruh bo‘yicha atom
radiuslari, ionlanish potensiallari, elementlarning elektronga moyilligi. Valentligi va
oksidlanish darajalari. Oddiy moddalarning kimyoviy xossalari. Oksidlanish –
qaytarilish xossalari. H2E turidagi gidridlar. Ularning fizikaviy va kimyoviy xossalari.
Oltinchi guruh p-elementlarining kislorodli birikmalari. Tuzulishining o‘ziga xosligi.
Oksidlovchilik-qaytaruvchilik xossalari. Olinish usullari. Sulfit, selenit va tellurit
kislotalar. 
Sulfit
–tellurit 
kislotalar 
qatorida 
oksidlovchilik-qaytaruvchilik
xossalarining o‘zgarishi. Sulfat, selenat va tellurat kislotalar. Kislotalik va
oksidlovchilik xossalarining o‘zgarishi.
8-mavzu. Beshinchi guruhning p-elementlari

---

6
Elementlarning umumiy xossalari. Atomlarning tuzulishi. Guruhda atom
radiuslari, ionlanish potensiali, elektronga moyilligi va elektramanfiyliginig
o‘zgarishi, atomlarning valentligi va oksidlanish darajalari. Atomlarning yuqori
oksidlanish darajasidagi birikmalar barqarorligining o‘zgarishi. Birikmalardagi
kimyoviy bog‘lanish tabiati. Azot. Vodorodli birikmalari. Azot (I, II, III, IV, V
)oksidlari. Molekulalarning tuzulishi. Oksilovchilik-qaytaruvchilik xossalari. Nitrit
kislotasi. Oksidlovchilik –qaytaruvchilik xossalari. Nitrat kislotasi, molekulasi va
nitrat ionninig tuzulishi. Konsentrlangan va suyultirilgan nitrat kislotasining
oksidlovchilik xossalari.
Fosfor, mishyak, surma va vismut oksidlari. Ularning o‘ziga xos tuzulishiga ega
ekanligi. Suv, kislota va ishqorlarga munosabati. Olinish usullari. Fosforning
kislorodli kislotalari. Ularning tuzlari. Gipofosfit kislota va gipofosfitlar. Fosfit kislota
va fosfitlar. Mega -, pira- va ortofosfat kislotalari va ularning tuzlari. Mishyak, surma
(III, V) vismut (III) gidroksidlari. Meta-
orto-shakllari. Kislota-asos va
oksidlovchilik-qaytaruvchilik xossalari. elementlarning (III, V) galogenidlari.
Ularning nisbiy barqarorligi. Mishyak, surma va vismut sulfidlari. Mishyak va
surmaning tiotuzlari.