Kelishildi docx

13-mavzu. Birinchi guruhning s-elementlari
Vodorod-davriy sistemaning birinchi elementi. Vodorod atomi tuzilishining
o‘ziga xosligi. Tabiatda tarqalishi. Fizikaviy va kimyoviy xossalari. Vodorodning
birikmalari, fizikaviy va kimyoviy xossalari. Ishqoriy metallar. Atomlarining
tuzilishidagi o‘ziga xoslik. Atomning valentligi va oksidlanishi darajalari. Ionlanish
potensiallari. Birinchi guruh s-elementlarining tavsifi. Atomlarning tuzilishi.
Birikmalarda kimyoviy bog‘larining tabiati. Metallarning kimyoviy aktivligi. Litiy-
seziy gidroksidlari qarorida asos kuchining o‘zgarishi.
14- mavzu. Ikkinchi guruhning s-elementlari
Ikkinchi guruh s-elementlarining umumiy tavsifi. Atomlarning tuzilishi.
Birikmalarda kimyoviy bog‘lar tabiati. Gidroksidlar. Ularning strukturasi, kislota-
asoslik xossalari.Beriliy gidroksidining amfoterligi. Magniy. Davriy sistemadagi
o‘rini, tabiatda tarqalishi, Izotoplari. Fizikaviy va kimyoviy xossalari. Oksid va
gidroksidlari, xossalari. Ishqoriy-yer metallari. Kalsiy, sitronsiy, bariy atomlarining
tuzilishi, izotop tarkibi, tabiatda tarqalishi. Fizikaviy va kimyoviy xossalari. Oksid va
gidroksidlari, xossalari. Suvning qattiqligi. Vaqtinchalik va doimiy qattiqlik.
15- mavzu. Kompleks birikmalar
Vernerning koordinatsion nazariyasi. Koordinatsion nazariyaning asosiy
holatlari markaziy atom va addendlar (ligandlar), tashqi va ichki sfera, koordinatsion
son. Kompleks yadrosi va uning asosiy va qo‘shimcha valentliklari. Kompleks
brikmalarda kimyoviy bog‘ning tabiati, markaziy ionning ligandlar bilan elektrostatik
va kovalent ta’sirlashishi. kompleks brikmalarning tuzilishini valent bog‘lanishlar
nuqtai nazaridan tushuntirish. Past spinli va yuqori spinli komplekslar.
Spektrokimyoviy qator.
16- mavzu. d-elementlarining umumiy tavsifi. Uchinchi guruhning
d-elementlari.
Atomlarning tuzilishi. Guruh va davrlarda atomlar radiusi va ionlanish
potensiallarining o‘zgarishi. Atomlarning yuqori oksidlanish darajasidagi brikmalar
turg‘unligining guruhlarga o‘zgarishi. Davr va guruhlarda elementlar kimyoviy
xossalarining o‘xshashligi. Guruhlarda d-elementlar xossalarining p-elementlarga
nisbatan o‘zgarishidagi o‘ziga xoslik. V-VI davrlar d-elementlarining kimyoviy

---

8
xossalardagi o‘ziga xoslik. d-elementlar atomlarining har xil oksidlanishi darajasidagi
oksid va gidroksidlarining kislota-asos xossalari.