Kitab Azərbaycanın kənd təsərrüfatının inkişafında və təşəkkül tapmasında misilsiz
Yüklə 7,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Ərzaq təhlükəsizliyi məsələlərini uğurla həll etmişik. Kənd t əsərrüfatı məhsullarının təxminən 6 faiz səviyyəsində artırılması, əlbəttə ki
12 birl
əşməsində öncədən görən ölkə başçısının tapşırığı ilə dövlət torpaq fondu hesabına Ağcabədi və Beyləqan rayonlarının inzibatı ərazisində müvafiq olaraq 330 hektar v ə 1500 hektar qış otlaq sahəsində və eyni zamanda Şəki rayonunun inzibati ərazisində 5560,1 qış otlaq sahəsinin təyinatının dəyişdirilərək iri özəl taxılçılıq təsərrüfatının yaradılması qərara alınmışdır. Ölk
ədə iri özəl taxılçılıq təsərrüfatlarının yaradılması ən perspektivli məsələ kimi
ərzaq bolluğunun yaradılmasında, əhalinin maddi rifahının yaxşılaşdırılmasında mühüm rol oynayacaq, fermer və ailə təsərrüfatlarının yeni texnologiyalara h əssaslıqlarının daha da gücləndirilməsində dönüş yaradaraq, xırda t əsərrüfatların kiçik torpaq kooperasiya və assosiasiyalarda birləşməsində mühüm amil olacaqdır. Son on ild ə aqrar sahədə məhsul istehsalında ciddi nailiyyətlər əldə edilmiş, k ənd təsərrüfatının ümumi məhsulu 2012-ci ildə 2003-cü ilə nisbətən 3,3 dəfə artaraq t əxminən 4,8 milyard manat təşkil etmiş, 2011-ci ilə nisbətən artım orta hesabla 6 faiz ə yaxın olmuşdur. Nazirl ər Kabinetinin 2012-ci ilin sosial – iqtisadi inkişafının yekunlarına və 2013-cü ild ə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında Ölkə Prezidenti İlham Əliyev demişdir: “Ərzaq təhlükəsizliyi məsələlərini uğurla həll etmişik. Kənd
Aqrar sah ədə həyata keçirilmiş islahatlar və dövlətin göstərdiyi çoxşahəli köm
əkliklər ölkədə kənd təsərrüfatı məhsullarının (xüsusilə bitkiçilik ərzaq m əhsulları) istehsalının dinamik inkişafını təmin etmiş, son illərdə kənd təsərrüfatı bitkil ərinin əkin strukturunda və məhsul istehsalının quruluşunda əhəmiyyətli d əyişikliklər baş verməsinə səbəb olmuşdur. “2008 – 2015-ci ill ərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq m əhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı” və “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı (2009 – 2013- cü ill
ər)”nın müddəalarına uyğun olaraq kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları 2012-ci ild ə məhsul istehsalının artırılması üçün mühüm tədbirlər həyata keçirm
işlər. 2012-ci ilin məhsulu üçün 1647,1 min hektar sahədə (çoxillik əkmələrsiz)əkin aparılmışdır. Onun 1031,4 min hektarını və ya 62,6 faizini payızlıq və yazlıq dənli və dənli paxlalı bitkilər, 172,9 min hektarını və ya 10,5 faizini kartof, t ərəvəz və bostan bitkiləri, 48,5 min hektarını və ya 2,9 faizini texniki (pambıq, tütün, şəkər çuğunduru, dən üçün günəbaxan və s.) bitkilər, 392,7 min hektarını və ya 23,9 faizini yem bitkiləri təşkil etmişdir. 01 yanvar 2012-ci il üçün torpaq balansı üzrə 1684,3 min hektar əkin yerinin 97,8 faizindən istifadə olunmuşdur. Eyni zamanda, 2012-ci ild ə mövcud 133,5 min hektar meyvə bağlarının, 16,3
min hektar çay plantasiyalarının becərilməsi həyata keçirilmişdir. Meyvə bağlarının 108,8 min hektarı, üzümlüklərin 12,4 min hektarı, çay sahələrinin isə 0,54 min hektarı bar verən sahələrin payına düşür. Əsas bitkiçilik məhsullarının istehsalında artım əldə edilmiş, vahid sahənin m əhsuldarlığı yüksəlmişdir. 13 2012-ci ild ə 1030.7 min hektar taxıl bitkilərinin məhsulu yığılmış, hər hektardan 27,2 sentner olmaqla 2802,2 min ton d ənli və dənli paxlalı bitkilər m əhsulu istehsal edilmişdir. Eyni zamanda, 11,0 min hektar dən üçün günəbaxan sah əsindən 20,0 min ton və ya hər hektardan 18,2 sentner, 29,2 min hektar pambıq sah əsindən 56,9 min ton və ya hər hektardan 19,5 sentner, 66,0 min hektar kartof sah əsindən 968,5 min ton və ya hər hektardan 146,7 sentner, 76,8 min hektar t ərəvəz sahəsindən örtülü və təkrar əkinlərin məhsulu da daxil olmaqla 1216,2 min ton v ə ya hər hektardan 150,3 sentner, 30,0 min hektar ərzaq üçün bostan bitkiləri sah əsindən 428,0 min ton və ya hər hektardan 142,7 sentner, 1,53 min hektar tütün sah əsindən 4,3 min ton və ya hər hektardan 27,9 sentner məhsul yığılmışdır. Bundan əlavə, meyvə bağlarından 150,9 min ton üzüm, çay plantasiyalarından 567,9 ton yaşıl çay yarpağı istehsal olunmuşdur. 2011-ci ill ə müqayisədə 2012-ci ildə 343,8 min ton taxıl, o cümlədən 206,4 min ton buğda, 1,4 min ton tərəvəz məhsulları, 30,0 min ton kartof, 44,2 min ton meyv ə məhsulları, 13,9 min ton üzüm, 691 ton tütün yarpağı və 33,8 ton yaşıl çay yarpağı artıq istehsal edilmişdir. Daxili istehsal hesabına adambaşına orta hesabla toxum, yem və təbii itki daxil edilm ədən 146,7 kq ərzaq buğdası, 76,4 kq kartof, 167,9 kq tərəvəz və bostan, 82,7 kq meyv ə və giləmeyvə məhsulları istehsal edilmişdir ki, bu da Az ərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2005-ci il 23 iyun tarixli 118 nömr əli Qərarı ilə təsdiq olunmuş Azərbaycan Respublikasında minimum istehlak s əbətinin tərkibində qeyd olduğundan buğda üzrə 18,5 faiz az, kartof, tərəvəz- bostan v ə meyvə-giləmeyvələrin hər biri üzrə isə 1,7 dəfə çoxdur. Ərzaq buğdası istisna olmaqla, əhalinin digər bitkiçilik məhsullarına olan illik istehlak tələbatının yerli istehsal hesabına ödənilməsi tam təmin edilmişdir. Əhalinin ərzaq buğdasına olan t
ələbatının tam ödənilməsində isə hələlik idxaldan asılılıq mövcud olsa da, Az ərbaycanda taxıl həmişə xalqımızın milli sərvəti sayılmışdır. Taxıl istehsalının ölkə üçün sosial-iqtisadi və strateji əhəmiyyəti nöqteyi- n əzərindən əhalinin çörək və çörək məmulatları ilə etibarlı təminatının, gündəlik istehlak m əhsullarında əvəzolunmayan əhəmiyyət kəsb etməsi onun vacibliyini bir daha ön plana ç əkir. Taxıl və onun emal məhsulları mənşə etibarı ilə əhalinin həyat f əaliyyətinin əsasını təşkil edir. Taxıl istehsalı bütün dövrlərdə diqqət mərkəzində olmuş və dövlətimizin iqtisadi siyasətinin ana xəttini təşkil etmişdir. 2012-ci ild ə kənd təsərrüfatı bitkilərinin əkinində toxum və tinglərin əsasən yerli sortlarından istifadə edilmiş, mineral gübrələrdən və pestisidlərdən istifadəyə diqq ət artırılmışdır. K ənd Təsərrüfatı Nazirliyinin tabeliyində 3 Layihə Axtarış Kimyalaşdırma Stansiyası və 42 rayon Aqrokimya laboratoriyası fəaliyyət göstərir. Onlar 4534,9 min hektar k ənd təsərrüfatına yararlı torpaq sahəsinə, o cüml
ədən, 1684,3 min hektar əkin sahəsinə və 147 min hektara qədər çoxillik əkmələr sahəsinə aqrokimyəvi xidmət göstərirlər. 2012-ci ildə 6718 nəfər torpaq mülkiyy ətçisinə məxsus əkin sahələrindən götürülmüş 10416 torpaq nümunəsində aqrokimy əvi analizlər aparılmaqla torpaqlarda qıda maddələrinin miqdarı öyr ənilmiş, onun əsasında proqnozlaşdırılan məhsuldarlığa görə gübrə norması hesablanmış və torpaq mülkiyyətçilərinə müvafiq tövsiyyələr verilmişdir. Yüklə 7,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|