570
424
mutfak alet ve gereçleri satın alınması gerektiğini de ifade eder.
192
Bu arada UNICEF
ise özellikle kırsal kesimde sağlık hizmetlerinde cankurtaran amaçlı olarak 10 tanesi
adanın kuzeyinde ve 5 adedi de güneyde kullanılmak üzere 15 Volkswagen araç
bulmanın peşindedir. Öte yandan serbest bırakılan savaş esirlerinin acil ihtiyaçlarının
karşılanması maksadıyla Kıbrıs Kızılhaç Teşkilatı’na toplam 30.000 dolarlık bir
yardım yapılmıştır ve bu para her iki taraf arasında eşit olarak bölünmüştür. John
Kelly ayrıca mahalli kaynaklardan yiyecek temin edilebilmesi maksadıyla son olarak
400.000 dolar ayrıldığını, savaşın başlangıcından itibarense bu maksatla 3.1 milyon
dolarlık bir bütçenin söz konusu olduğunu kaydeder. Aynı günlerde Avrupa
Ekonomik Topluluğu tarafından yapılan ve maddi değeri 1 milyon doların üzerinde
olduğu belirtilen tereyağı, buğday, süt ve süt tozu, bebek maması ve pirinçle ilgili
olarak her türlü bağlantı sağlanmış durumdadır ve bu gıda yardımının da Ekim ayı
başlarında gemiyle Limasol limanına gelmesi beklenmektedir. Bu arada söz alan
ABD büyükelçiliğinden B. Kosheleff ise hedeflenen 22 milyon dolarlık yardım
bütçesi konusunda bazı tereddütlerinin bulunduğunu, kendi hükümetinin ayni ve
nakdi yardım olarak 3 milyon doların üzerinde yardımda bulunduğunu, dolayısıyla bu
hesaplamalarda bir tutarsızlık varmış gibi göründüğünü belirtir. Konuyla ilgili olarak
yapılan açıklamada ise ayni yardımların hedeflenen rakamların içinde olmadığı,
karşıklığın bundan kaynaklandığı söylenir. Toplantının en önemli gündem
maddelerinden birisi ise çadırlarda yaşamakta olan insanların okul çağına gelmiş
çocuklarının eğitim durumlarının ne olacağı konusudur. Ununla birlikte John Kelly
yaptığı açıklamada çocukların okul durumunun BM acil eylem planının dışında
bulunduğunu, önceliklerinin yıl sonuna kadar bu insanlara yardım ve koruma imkânı
sağlamak olduğunu belirtir. Kıbrıs Kızılhaç temsilcisi özellikle evsizler için kışın
yaklaşmasıyla birlikte sıcak giysilere ihtiyaç duyulduğunu, en azından bir kısmının
ada imkânlarından istifade edilerek üretilebileceğini ifade ederken Help Cyprus
organizasyonu temsilcisi ise bu kadar büyük bir sayıya yönelik olarak Kıbrıs adasında
192
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 24 Eylül 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
571
425
giyecek üretilmesinin pek de kolay olmadığını ve kendi organizasyonunun ada
dışından bunların satın alınması veya bulunması yönünde çalışmalar yaptığını belirtir.
BMMYK temsilcisi ve oturum başkanı John Kelly ise kendi bütçelerinde doğrudan
giyecek satın alınması yönünde bir uygulamanın söz konusu olmadığını, bununla
birlikte acil durum nedeniyle Kıbrıs’ta yapılabilecek bir şey varsa mahalli satıcılar ve
üreticilerle işbirliği ve irtibat içinde olmanın da fadalı olacağını belirtir. Toplantıda
öncelikle bebekler için tulum, çocuklar için iç çamaşırı ve çorap ihtiyacı gündeme
gelmiştir.
29 Eylül 1974 tarihi itibarıyla çeşitli yollardan adaya getirilmiş ve ihtiyaç
sahiplerine dağıtılmış toplam 211.141 battaniye, 10.912 aile boyu çadır ve 11.541
kampet bulunmaktadır. Yakın dönemde satın alınan, hibe edilen veya çeşitli
şekillerde gönderileceği taahhüt edilen battaniye sayısı ise 193.500, çadır sayısı
3.404 ve kampet sayısı da 55.000 olarak açıklanır. Öte yandan Kıbrıs’ta bulunan
uluslararası yardım kuruluşlarının temsilcileri aynı şekilde 1 Ekim 1974 Salı günü
saat 16.30’da tarafsız bölge ilan edilen Ledra Palas Oteli’nde altıncı toplantılarını
gerçekleştirirler.
193
Toplantıya katılanlar ise Türkiye Kızılay Derneği adına Dr. Fikret
Pamir ve S. Karahasan, ayrıca UNFICYP, WHO, BMMYK, Uluslararası Kızılhaç
Komitesi, Avutralya, Almanya Federal Cumhuriyeti, Yunanistan, İtalya, İngiltere,
ABD, SSCB, UNDP, Kıbrıs Kızılhaç Teşkilatı, Caritas Internationalist temsilcileridir.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Kurulu adına John Kelly’nin başkanlık
ettiği bu toplantıda John Kelly öncelikle katılımcılara adada yaşanılanlar konusunda
bilgi verir ve ardından yapılan uluslararası yardımlar konusunda ayrıntılı bilgi
aktarımında bulunur. Verilen bilgiye göre ihtiyacı olan herkese bir battaniye esasına
göre bütün evsizlere ve muhtaçlara battaniye dağıtımı yapılmış durumdadır. Bütün
adada asıl hedef daha önce toplam 400.000 battaniye dağıtılmasını sağlamak olmakla
birlikte bu hedef daha sonra 500.000 battaniye çıkarılmış; ancak yapılan
incelemelerde bu sayının da yetersiz olduğu görüldüğünden en az 650.000 battaniye
193
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 1 Ekim 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
572
426
temin edilmesi ve muhtaç insanlara verilmesi planlanmıştır.
194
Bu durumda adaya
BMMYK tarafından satın alınarak getirilen 150.000 battaniye de dâhil olmak üzere
eldeki toplam 405.000 battaniyeye ilaveten 250.000 battaniye daha demektir ve
bunun için acilen alınacak tedbirler de Cenevre merkezden sorulmuştur. Aynı
toplantıda görüşülen bir başka konu ise kampet sorunudur ve gelecek olanlar da dâhil
olmak üzere toplam 65.000 kampet bulunmaktadır ve bu sayının 100.000 çıkarılması
yerine getirilebilecek bir hedef olarak düşünülür. Bu kampetlerden 6.700’lük bir
kısmı BMMYK tarafından havayoluyla 30 Eylül 1974 tarihinde getirilmiş ve 500
tanesi de adanın kuzeyinde dağıtılmıştır. Ayrıca adanın kendi iç dinamikleri
kullanılmak suretiyle üretilmesi planlanan 15.000 kampetle ilgili planlamanın
25.000’e çıkartılması ve derhal dağıtılması da kararlaştırılır.
195
Aynı tarihte gelen 250
çadırla birlikte yaklaşık 50.000 evsize sığınma imkânı verilirken çadır sayısının
arttırılmasıyla yaklaşık 75.000 kişi açıkta kalmaktan kurtulacaktır. 11 Ekim 1974
tarihi itibarıyla Limasol’dan ve deniz yoluyla 800 çadırın daha gelmesi
beklenmektedir. Adanın güneyinde yaklaşık 25.000 kişiyi barındıracak kamp
alanlarının bulunduğu 21 yer tespit edilmiş durumdadır. Söz konusu 21 çadırlar
bölgesinde altyapı eksikliklerinin tamamlanabilmesi için de maliyet hesaplamaları
başlatılmış ve ilgili yerlere müracaatlar da yapılmıştır. Burada ortaya çıkan bir başka
ihtiyaç ise bu insanlara yönelik olarak sağlık hizmeti verebilmektedir ve Larnaka’da
acilen bir hastane açılması planlanırken aynı zamanda yukarıda değinilen 21 çadır
alanının da kapasiteleri, altyapıları, buralarda barındırılan insanların durumları,
maliyet ve yapılacak tesislerin durumu da değerlendirmeye alınır.
196
Bu arada Dünya
Sağlık Örgütü (WHO) de sağlık harcamalarıyla ilgili bütçeyi 22 milyon dolardan 40
milyon dolara çıkartır. Aynı şekilde 30 Eylül 1974 günü çadır, battaniye ve
kampetlerle birlikte yaklaşık 1 ton ağırlığında sağlık malzemesi de adaya getirilmiş ve
194
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 1 Ekim 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
195
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 1 Ekim 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
196
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 1 Ekim 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
Dostları ilə paylaş: |