Koroğlu dastani "Alı kişi" qolu
Yüklə 2,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
düşüb yuxuda əl-ayağını ağaca sarımaq namərdlikdi. Kişisən işi mərdimərdanə gör.
Koroğlu baxdı ki, yox, bu qanıb-qandırmır. Ortalığa meydan söhbəti salır. Öz-özünə dedi: – Gəl bunu sına. Uşaq olasan, pəsinməyib diri-diri danışasan. Dedi:
– Ayə Bəbir! Gör bu ağzı qatıqlı nə deyir. Bəli, Bəbir Alı girdi meydana. Qara Pələng bir göz qırpımında Bəbir Alını basmarlayıb saldı dizinin altına. Əlqərəz, Şərxata Mədədi, Yağıqıranı, Şir Vəlini, Sanlı Səmədi qalaqladı yan-yana. Koroğlu baxdı ki, iş şuluqdu, özünü sındırmadı, dedi:
– Oğlum! Sinəmə bir-iki yarpaq söz gəldi. Deyim bəlkə karına gəldi.
Aldı Koroğlu: Sədd afərin, oğul, sənə, Bu boyda zor olmaz-olmaz. Verrəm müjdə dəlilərə, Bu boyda zor olmaz-olmaz. Aldı Qara Pələng: Rişxənd eyləmə babacan, İgiddə zor olar-olar. Vermə müjdə dəlilərə, İgiddə zor olar-olar. Aldı Koroğlu: Poladdan möhkəmdi canın, Bilinməyir adın-sanın, Züryətisən hansı xanın, Bu boyda zor olmaz-olmaz. Aldı Qara Pələng: Mərdlərə qurbandı canım, Bəl-bəllidi adım-sanım, Düşməniyəm hər bir xanın İgiddə zor olar-olar. Aldı Koroğlu: Gəl girmə nərilə cəngə, Çəkərəm səni məhəngə, Güc çatmaz qoca nəhəngə, Bu boyda zor olmaz-olmaz. Aldı Qara Pələng: Qara Pələng girər cəngə, Çəkər sən nəri məhəngə. Bir sırtdır qoca nəhəngə, İgiddə zor olar-olar. Söz tamama yetişdi. Koroğlu gördü ki, bu uşağın boynu qoltuq görməyib. İnsafı, kişinin oğlundan yaxşı dəli olar. Uşağı sındırmamaq üçün əl verdi. Qara Pələng elə bildi ki, rəqibi onunla sınanmaq istəyir. Bayaqdı yapışdı Koroğlunun əlindən, elə sıxdı ki, barmaqlar girdi bir-birinin içinə. Koroğlu gördü bu xına o xınadan deyil. Uşağın əlləri dəmirçi məngənəsi kimidi. Bayaqdı bir dəli nərə çəkdi. Qara Pələngin qulaqları güyüldədi. Qolları boşaldı, düşdü üzü üstə yerə. Bu ilmi ölübsən, bildirmi. Dəlilər qamarladılar Qara Pələngi. Üzünə su səpən kim, sinəsini, kürəyini ovan kim. Əlqərəz, nə handan, nə hana Qara Pələng gəldi özünə. Qara Pələng indi anladı ki, bu, Koroğlunun dəli nərəsidi. Dedi: – Baba Koroğlu! Bağışla günahımı, səni anşırammamışam. Sonra da papağının astarında gizlətdiyi Hinir Vəlinin naməsini verdi Koroğluya. Bəli, Koroğlu namənin məzmunu ilə tanış olub dedi: – Oğlum, bəs sən kimsən? Qara Pələng dedi: – Baba Koroğlu! Əsil adım Pənahdı. Tay-tuşlarım adımı zarafatla Qara Pələng çağırırlar. Təbrizli Xoca Yaqubun oğluyam. Koroğlu Xoca Yaqubun adını eşidər-eşitməz basdı Qara Pələngi bağrına, dedi: – Halal olsun qardaşım Xocanın çörəyi sənə! Oğul, bəs belə haradan gəlib, hara gedirsən? Qara Pələng başına gələnləri Koroğluya nağıl etdi. Koroğlu mindi cin atına dedi: – Ayə Dəli Mehdər! Çək Ayqırı meydana. Əlqərəz, Şir Vəli, Bəbir Alı, Şərxata Mədəd, Yağıqıran, Sanlı Səməd, Qara Pələng də Koroğlu kimi oldular atlarına suvar. Üz qoydular Dardaş səmtindən Ağrı keçidinə. İki ötər, üçüncü gün özlərini yetirdilər Ağrı kəndinə. Gördülər ki, leş bir tərəfdə, baş bir tərəfdə. Əsil ərəsət meydanıdı. Alosman qoşunlarının sağ cinahında Dəmirçioğlu əl eyləyib yeddi boyun kəl zəncirinə. Hər hərləyəndə on-on beşini lehrə vurur. Şamlı bəy, Eyvaz xan özünü vurub qoşunun ortasına, göz istəyir tamaşasına. Həsən bəylə, Cinli Mehdi dəstələyib qoşunun sol cinahını. Şir Vəli, Sanlı Səməd özlərini yetirdi Dəmirçioğluna. Bəbir Alı, Yağıqıran, Dəli Mehdər özlərini yetirdilər Şamlı bəylə, Eyvaz xana, Şərxata Mədədlə Qara Pələng də vurdular özlərini sol cinaha. Başladılar Aolsman qoşunlarını pencər kimi biçməyə. Koroğlu baxdı ki, gün yaxır, amma Osmanlı qoşunu bir ucadan hey sel kimi axır. Özünü saxlaya bilmədi. Bayaqdı bir dəli nərə çəkdi. Vurdu özünü qoşuna. Koroğlunun dəli nərəsindən Ağrı dağında Nuh əyyamından qalmış qar uçqunu yeridi üzü aşağı. Bir tərəfdən qar uçqununun uğultusu, bir tərəfdən qoç Koroğlunun nərəsinin küyültüsü Alosman qoşununu saldı pərən-pərən. Əldən çıxan yer axtardı başını daldalamağa. Əlqərəz, Koroğlu dəliləri ilə Ağrı keçidində Alosman qoşunlarını pərən-pərən salıb qovmaqda olsunlar. İndi də alın xəbəri Ayqır keçidində Dəli Həsən, Sırt Yusif, İsabalı, Dəli Çovdardan. Dəli Həsən dürbünü götürüb süzdü dağları, dərələri, keçidləri. Gördü ki, Alosman qoşunları Ayqır keçidinə sel kimi axışır. Ürəyi qubar elədi, hərlədi sazı sineyi-sandığa: Çox gəzmişəm oylaqların, Var ol səni, Maymaq dağı. Vüqarımı sən veribsən, Var ol səni, Maymaq dağı. Qoyun-quzu mələr səndə, Çox gəzmişəm çiskin, çəndə, Evladınam sənə mən də, Var ol səni, Maymaq dağı. Qoşun gəlib bağrın əzir, Oğul-qızın necə dözür, Düşmən baxıb ağzın büzür, Var ol səni, Maymaq dağı. Çox qalmışam səndə qonaq, Gəl eyləmə məni qınaq, Ağır dedim sənə bayaq – Var ol səni, Maymaq dağı. Dağlar mənim damanımdı, Hər gədiyin amanımdı. İndi savaş zamanımdı, Var ol səni, Maymaq dağı. Dəli Çovdar, İsabalı, Sırt Yusifin qeylü-qalı. Çəkib başın çox zavalı, Var ol səni, Maymaq dağı. Dəli Həsən nərə çəkər, Düşmən indi zəhər içər, Çoxları başından keçər, Var ol səni, Maymaq dağı. Bəli, söz tamama yetişdi, Dəli Həsən bayaqdı bir nərə çəkdi. Əkssədası dağlardan gəldi. Sırt Yusif kəsdi qoşunun sol cinahını. Dəli Çovdar, Dəli Həsən dəlilərilə dayandılar. Alosman qoşunları ilə üzüzə, İsabalı dəliləriylə tutdu sol cinahı Ərəsət meydanı başladı, nə başladı. Yağı görsə, yazığı gələrdi. Çox belə döyüşlərdə İsabalı fənd işlətmişdi. Bu dəfə də fürsəti fövtə vermədi. Dəlilərin bir qismini qoydu sağ cinahda. Bir qismini götürüb keçdi düşmənin arxasına. Obaoymağın əli yaba, dəhrə, balta tutanı qoşuldu İsabalıya. Dəli Həsən, Dəli Çovdar, Sırt Yusif qoşunun önündən, İsabalı camaatla qoşunun arxasından düşdülər qoşunun canına. Dar ilkindidə Dəli Həsənin qılıncı dayandı İsabalının qılıncına. Alosman qoşununun öləni öldü, qalanı keçdi Dəli Həsənin qılıncının altından. Baxdı ki, Bolu bəy çömələn dəymiş toyuq kimi bürüşüb, Sırt Yusif dedi: – Can Dəli Həsən! Bu namərdi tapşır mənə. O, mənim atama nə dağı çəkibsə, mən də ona o dağı çəkəcəm. – Dəli Həsən dedi: – İzindədi. Yüklə 2,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|