Kızılkaya / Fıkıh Usulünde Sahabe Fetvasının Kaynaklık Değeri Cilt / Volume: • Sayı /Issue: • 2012
Yüklə 7,06 Mb. Pdf görüntüsü
|
108 İnsan ve Toplum vurgulayan bazı katılımcılar olsa da bu tespitlerin bir temenniden öteye geçemediği, farklı bir dilin, yeni anlamların üretilemediğini söylenebilir. Bunun nedeni olarak hâkim bilgi anlayışının hem teorik/kuramsal hem de uygulamalı olarak kuşatıcı bir şekilde varlığını sürdürmesi ve kendini dayatması görülebilir. Bununla birlikte bu eksikliğin nedenlerini, bu kültüre/anlam dünyasına/düşünce geleneğine ait bilgilerin üretilme- si gerektiğini vurgulayan akademisyenlerin, bilim adamlarının, mensubu oldukları düşünce sisteminin/paradigmanın bilgi anlayışına, insan tasavvuruna vâkıf olup, bunu psikoloji bilimi içerisinde yeni bir dille üretecek yetkinliğe sahip olamayışlarında da aramak mümkündür. Zira, bir kişiyi veya onun mensubu olduğu kültürü anlayabilmek için o kültürün geçmiş/tarihî birikimine, bugününe, geleceğe yönelik beklentilerine dair bilgilerine bütüncül bir şekilde vâkıf olmak gerekmektedir (Kim ve Park 2006, s. 36). Ancak, Ratner’in (2003) da belirttiği gibi psikologlar/terapistler eğitimleri süre- since-psikolojinin ideolojik olarak bireysel süreçlere yönelmesinden dolayı- mensubu bulundukları kültürün tarihî, felsefi geleneği ve sosyolojisi hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olamadıkları için, her halükârda mensup olunan kültüre ait bilgi üretme noktasındaki çabalar da yetersiz kalmaktadır. Katılımcıların aile problemleri çerçevesindeki değerlendirmelerinde ergenliğin ken- disinin bile aileler tarafından bir problem kaynağı olarak algılandığına dair tespitleri oldukça manidardır. Çünkü ailelerin bu durumu, bu döneme dair üretilen bilgilerin toplumsal olarak ne tür yansımalarının olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Zira önceki kısımlarda da belirtildiği gibi, ergenliğe dair literatür büyük oranda bu yaştaki insanları birçok noktada sorunlu, patolojiye yatkın olarak tarif etmektedir. Ergenliği tanımlamak için ortaya konulan bu özellikler, bugün toplumumuzdaki ergenlerin çoğunda gözlemlendiği ve bu durumun ergenliğe dair üretilen bilgileri desteklediği iddia edilebilir. Ancak üretilen bu bilgilerin, gençlerin doğal/fıtrî özellikleri olmaktan ziyade, hâkim Batılı psikoloji bilgisinin Batı dışı toplumlara aktarılması ile bireysel ve toplumsal olarak içselleştirilmesi neticesinde ortaya çıktığı söylenebilir. Zira ergenlik tarihsel kökenleri itibarıyla 19. yüzyılın sonlarında, Batı’da aile ve toplumdaki deği- şimler neticesinde ortaya çıkan toplumsal kategoriyi tarif etmek üzere kullanılmaya başlanan bir kavramdır (Demos & Demos, 1969). G. Stanley Hall’ın 1904’te yayınla- dığı Adolescence kitabıyla da ilk defa bilimsel olarak ele alınmış ve insanın hayatının evrensel bir gelişim aşaması olarak görülmeye başlanmıştır (Steinberg ve Lerner, 2004, Arnett, 2006). Tarihsel olarak ortaya çıkışından günümüze kadar, insan hayatının doğal ve evrensel bir parçası olarak anlamlandırılan ergenliği, Lesko (2001) Batı kültürü tarafından inşa edilen, sosyal etkileşimleri görmezden gelip biyolojik özelliklere indir- generek Batı dışı toplumlara aktarılan bir kavram ve anlama biçimi olarak değerlendir- mektedir. Benzer şekilde Lüküslü (2009) de bu dönemi modernite tarafından üretilen bir sosyal kategori olarak telakki etmektedir. Dolayısıyla ergenliğe dair üretilen/inşa edilen ve özellikle medya, popüler kültür vb aygıtlar vasıtasıyla topluma aktarılan bu bilgiler, küresel olarak ortak bir “ergen kültürü”nün (Schlegel, 2000, s. 74) ortaya çıkma- sına neden olmuştur. Dolayısıyla aileler, bu yaş grubundaki gençler ve toplumun diğer 109 Karagöz / Teori ya da Realite: Hâkim Terapi Kuram ve Uygulamaları Karşısında Konumlanış ve Arayışlar mensupları da kaçınılmaz olarak bu “kültürün”/anlam dünyasının içinde, ona uygun davranış örüntüleri sergilemektedirler. Buna mukabil Robert Epstein, eğer bu yaş grubundaki gençler “ergen” olarak tanım- lanmamış olsaydı, durumun şu an olduğundan daha farklı olabileceğini belirtmektedir (akt., Moshman, 2009). Bu tespitler, bu yaş grubuna dair farklı bir kavramsallaştırma ve anlam üretmenin gerekliliğini de ortaya koymaktadır. Ancak, yapılan görüşmelerde, ergenliğe dair mevcut bilgileri üreten psikoloji bilimi içerisinde mesleklerini icra eden terapistlerin çoğunun, uygulamalarının temelini oluşturan bu bilgi anlayışının mahiye- tini sorgulamayışları oldukça manidar bir durumdur. Katılımcıların, kendilerine gelen aile problemlerini ve bu problemlerin nedenlerini değerlendirirken bazı noktalarda daha geleneksel/kültürel referanslarla hareket ettik- leri görülmektedir. Özellikle aile-çocuk ilişkilerindeki problemleri değerlendirirken, anne baba otoritesinin zayıflaması, çocuklar üzerinde kontrol sağlayamama, kuşaklar arası farkın çok hızlı bir şekilde artması, medyanın aile içi ilişkiler üzerinde menfi etkisi olduğu yönündeki tespitler, ortaya çıkan bu toplumsal değişimden memnun olunmadığını gösteren geleneksel/kültürel reflekslerdir. Ancak, burada dikkat çekici olan husus, katılımcıların kendilerine gelen ailevi problemleri, bunları ortaya çıkaran sebepleri değerlendirirken sahip oldukları bu muhafazakâr/geleneksel bakış açısının, bu problemlere çözüm üretirken, yerini alandaki hâkim Batılı kuram ve tekniklere bırakmasıdır. Bu durum, geleneksel referanslarla değerlendirilen problemlere çözüm üretirken, “Batılı bilgiye bağımlılığın” (Tuna, 2011) devam etiğini, bu bilgi anlayışının hâkimiyetini sürdürdüğünü göstermektedir. Sonuç olarak psikolojide bu bağımlığı ortadan kaldırmak ve daha özgün bilgi ürete- bilmek için, meseleleri farklı bir paradigmanın/anlam dünyasının bilgi anlayışı/varlık tasavvuru çerçevesinde ele alan, daha sistematik ve bütüncül çalışmaların yapılması zaruri bir durum olarak karşımızda durmaktadır. Yüklə 7,06 Mb. Dostları ilə paylaş:
|