Laboratoriya ishi №1 radiorele aloqa liniyasining antenna-fider trakti elementlarini o‘rganish ishdan maqsad

4.8. Nisbatli (kasrli) chastota detektori

Nisbitli (kasrli) chastota detektori sxemasi 4.7.1-rasmda keltirilgan. Bu sxema 4.7.1-rasmdagi sxemadan diod va yuk qarshiligining ulanishi bilan farq qiladi.

OCHK

4.7.1-rasm
kuchlanishlar yig‘indisi katta sig‘imli S_o ga uzatiladi shuning uchun u o‘zgarmaydi. Ammo ular nisbati o‘zgaradi va nisbatli (kasrli) chastota detektori deb ataladi.
Diodlarning har biriga berilayotgan kuchlanishlar
; ga teng (4.23)
Diodlardagi sinusoidal signal impuls ko‘rinishdagi tokni o‘zgaruvchan va o‘zgarmas traktdan tarkib topni deb hisoblashi mumkin. Birinchi dioddagi o‘zgaruvchan tok S₁ va S₂ larda. Ikkinchi diodagi S₂ va S₁ sig‘imlarda tutashadi.
Diodlardagi toklarning doimiy tashkil etuvchilari teng.
(4.24)
Chunki ular D1 va R1 , D2 va ikkinchi kontur induktivligi zanjiri orqali oqib o‘tadi.
Bog‘langan konturli chastota detektorlardagidek bo‘lganda
bo‘ladi (4.25)
(19) va (20) formulalardagi tenglik diodlardagi toklarni kesish burchagining tengligi 01=02 ya’ni (K_D1=K_D2) va natijada chiqish kuchlanishi nolga teng U_chik=0.
Toklar doimiy tarkibi tengligini saqlash uchun ikkala detektorlarda kesish burchagini o‘zgartirish kerak.
Agar unda ;
Agar unda ;
(4.26)
(4.27)
bunda,
; ; sig‘imlar S1; S₂;S3 dagi kuchlanishlar. (22) ni (21)
qo‘yib olamiz.
Bundan ko‘rinib turibdiki nisbatli (kasrli) detektorlarda diskreminatorli detektorlarga nisbatan ikki barobar kam kuchlanish bo‘lar ekan.
Shunday qilib , chastotasining markaziy sozlangan chastota dan og‘ishi chastota detektori chiqishidan kuchlanish paydo bo‘lishiga sababchi bo‘ladi.
Bog‘langan konturli diskriminatorning chiqish kuchlanishi kirish kuchlanishi bilan bog‘liq ravishda o‘zgaradi.
Nisbatli detektorda bunday holat ikkita sababga ko‘ra bo‘lmaydi.
Kirish kuchlanish amplitudaning oshishi D₁ va D₂ diodlarida kuchlanishni oshishiga olib keladi va 0₁ va 0₂ oshsa K va K ₂ lar kamayadi va yelkalardagi kuchlanishlar yig‘indisi S kattaligi tufayli o‘zgarmaydi.
Bir vaqtda diodlardagi kuchlanishning oshishi uzatish koeffitsientining pasayishiga olib keladi va chiqish kuchlanishi
ga
teng bo‘lib biroz oshadi.
Chiqish kuchlanishining biroz oshishiga sabab, V va V oshganda 0 ; 0₂ oshadi va diodlarning kirish qarshiligi kamayadi. Kirish qarshiligining kamayishi ikkinchi konturni shuntlaydi OChK kaskadining kuchaytirish koeffitsienti pasayadi, bu ning pasayishi bilan teng, shunday qilib nisbatli detektorda keraksiz amplituda mudulyatsiya natijasida kirish amplitudasini o‘zgarishi oldingi ko‘rsatgichni (40- 60 barobar) kamayishiga olib keladi. Shuning uchun nisbatli detektorlardan foydalanilganda amplituda chegaralagichlar qo‘llanilmaydi.
Yuqorida keltirilgan kasrli chastota detektorlari televizion qabul qilgichlar tovush kanalida va O‘QT (UKV) diapazonida ChM signallarni detektorlashda ishlatiladi.