Loyihani texnik-iqtisodiy asoslash

LOYIHANI TEXNIK-IQTISODIY ASOSLASH

Tayyorladi: AZIZBEK SAFARBOYEV

REJA:

• Loyihalarni amalga oshirish jarayonining qisqacha tavsifi
• Loyihalarni dastlabki texnik-iqtisodiy asoslash
• Loyihalarni yakuniy texnik-iqtisodiy asoslash

Loyihalarni amalga oshirish jarayonining qisqacha tavsifi

Ishlab chiqarish yo’nalishidagi investitsiya loyihasini tayyorlash va hayotga tadbiq etish uzoq vaqt davomida amalga oshiriladi. Bunda investitsiya loyihasi g’oyadan, to moddiy yuzaga chiqishgacha bo’lgan jarayonni bosib o’tishi kerak. Har qanday loyiha agar u amalga oshirilmasa, unchalik ahamiyatga ega bo’lmay qoladi.

Rejali iqtisodiyot davrida kapital qo’yilmalar ob’ekti qurilib, ishga tushirilsa, u tugallangan hisoblanar edi. Lekin bozor munosabatlari sharoitida loyihani amalga oshirish bilan bog’liq bo’lgan umumiy xarajatlar va loyiha amalga oshirilishidan keladigan daromadga katta e’tibor beriladi.

Loyihani amalga oshirish bir qancha tadbirlarni amalga oshirishni taqazo etadi. Masalan: loyihani texnik-iqtisodiy asoslash va ishchi loyihani ishlab chiqish, shartnomalar tuzish, loyihani moliyalashtirishni tashkil etish, resurslar ta’minoti, ob’ektni qurish va uni ekspluatatsiyaga topshirish va boshqalar.

Loyihani amalga oshirish bir qancha tadbirlarni amalga oshirishni taqazo etadi. Masalan: loyihani texnik-iqtisodiy asoslash va ishchi loyihani ishlab chiqish, shartnomalar tuzish, loyihani moliyalashtirishni tashkil etish, resurslar ta’minoti, ob’ektni qurish va uni ekspluatatsiyaga topshirish va boshqalar.

Loyihani amalga oshirish darayonida unga tuzatishlar kiritish birmuncha qiyinroqdir. Biroq, TIA (Texnik-iqtisodiy asoslash)ni ishlab chiqishda buning imkoni mavjud. Masalan, tanlangan joy, qurilgan bino, olingan texnologiya, etarlicha o’rganilmagan holda bozorga chiqish kabilar. TIA loyihaning umumiy sxemasini aks etiradi va ifodalaydi. Umuman olganda, loyihani amalga oshirish va uni tugatish oralig’idagi davr investitsiya jarayoni deb ataladi.