M I k r o I q t I s o d I y o t

&QS
Fs =
____
0 L = J1_
* c £
bu yerda Qs - tovar taklifi; 
P
- tovar narxi.
Statistik ma’lumotlarga ko'ra taklif elastikligi quyidagicha hisoblanadi:
Fs _ Q l - Q *
Bu yerda ham, taklif elastikligi ishlab chiqarishga ta'sir qiluvchi omillar bo‘yicha qaralishi 
mumkin: foiz stavkasi; ish haqi; xom ashyo, yarimfabrikatlar narxi. Masalan, ko'pgina 
sanoat mahsulotlari uchun xom ashyo, yarim fabrikatlar narxiga nisbatan taklif elastikligi 
manfiydir. Xom ashyo narxining oshishi tirmalaming xarajat oshganligini bildiradi, shu 
sababli boshqa shart-sharoitlar o'zga rmaganda taklif qilinadigan mahsulot miqdori kamayadi.
Taklif chizig'i holatini siljishiga olib keladigan determinantlar quyidagilar: resurslar 
narxi; ishlab chiqarish texnologiyasi; soliq va dotatsiyalar; boshqa tovariar narxi; narx 
o'zgarishini kutish; bozordagi sotuvchilar soni.
3.3. Bozor sharoiti o'zgarishlarining oqibatlarini baholash va prognoz qilish
Bu yerda chiziqli taklif va talab chiziqlari yordamida oddiy hisob-kitoblar qilinishini 
qarab chiqamiz. Buning uchun, bozor ma'lumotlariga muvofiq talab va taklifning chiziqli 
grafiklarini chizishini qarab chiqishimiz kerak. (Biz hozir, statistik usullar orqali quriladigan 
chiziqli regressiya, tenglamalami hisoblashni qaramaymiz.) Faraz qilaylik, biror tovar 
uchun ikkita miqdor berilgan bo'lsin: tovar narxi va uning miqdori, bu ko'rsatkichlar 
bozorda muhim ko'rsatkichlar hisoblanadi (bu ko'rsatkichlar bozorda o'rtacha ko'rsatkich 
bo'lib, bozordagi muvozanatlik holatida aniqlangan, yoki bozordagi shart-sharoitlar

---

turg'unlashgan davrdagi ko‘rsatkichlar bo'lsin). Bu ko4rsatkichlam i muvozanat 
ko'rsatkichlar deb qaraymiz va quyidagicha belgilaymiz: muvozanat narx />•, muvozanat 
tovar miqdori