M I k r o I q t I s o d I y o t

o'zgarishining qancha qismi narx bilan bog'liq va qancha qismi daromad bilan bogMiqligini
ko'rib chiqamiz (4.13-rasm). Narxning har qanday pasayishi, birinchidan: real
daromadni oshiradi, natijada befarqlik egri chizigM silji-ydi va iste’molchi sotib olishi
mumkin boMgan ne'matlar tarkibini o'zgartiradi; ik-kinchidan - narxlar nisbatini
o'zgartiradi va bir ne'mat (B) bilan boshqa ne'mat (A) almashtiriladi.
Ne'matlar majmuasiga (A va В n e’matlar) boMgan talab o'zgarishining qancha
qismi real daromad ta'siri va qancha qismi narxning pasayishi bilan bogMiq ekanligini
aniqlamoqchim iz. 4.13-rasmda byudjet chizig'ining boshlangMch holati BA va A
ne’mat narxi pasaygandan keyingi holati BAF keltirilgan. Boshlang'ich byudjet
chizig'ida 
ux
befarqlik egri chizigMga mos keluvchi optimal majmua /;, nuqta bilan
ifodalangan. E, nuqtada iste’m olchi В n e’matdan B, miqdorda, A n e’matdan A,
miqdorda sotib oladi. A ne'matning narxi tushgandan keyin, yangi optimal majmua
BAF byudjet chizigM bilan U
2
 befarqlik egri chiziqlari kesishgan E, nuqtaga o'tadi.
E, nuqtada iste'molchi B, miqdorda В ne'matdan va A, miqdorda A tovardan sotib
oladi.
Demak, A ne'mat narxining pasayishi iste’molchining real daromadini, un-ing
tovar sotib olish imkoniyatini oshiradi, ya’ni uning o'z ehtiyojini qondirish dara­
jasini oshiradi.

---

4.1
3
-rasm. Normal tovariar uchun daromad samarasi.
Bu yerda 
A
ne’matni iste’mol qilish hajmining umumiy o'zgarishi (uning narxi
tushishi hisobidan) rasmda 
AfA,
 bilan belgilangan. Iste'molchi boshida 
0Af