www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
563
və qınaq doğurduğu Əfqanıstan və Pakistan kimi ölkələrdən,
həmçinin bəzi Afrika dövlətlərindən gedir.
―Human Rights Watch‖un mövqeyi
Digər nüfuzlu beynəlxalq hüquq müdafiə təĢkilatı ―Human Rights
Watch‖ da Almaniyadakı qanun pozuntularını diqqətdən kənarda
saxlamadı və bu ölkənin hakimiyyət orqanlarını məsuliyyətli
olmağa çağırdı. Belə ki, təĢkilat 2012-ci il üzrə insan haqlarının
vəziyyətinə dair hesabatında xüsusi olaraq vurğuladı ki, Reynland-
Pfalts federal torpağı siyasi sığınacaq istəyən Ģəxslərə sərbəst
hərəkət etmək, bir yerdən digərinə getmək azadlığı vermiĢ federal
torpaqlar arasında 2012-ci ilin avqustunda sayca 6-cısı olub: ―Lakin
digər 10 federal torpaqda siyasi sığınacaq istəmiĢ Ģəxslər məhdud
coğrafi zonanın hüdudları çərçivəsində qalmalıdırlar. Bu qaydanı
pozan Ģəxslər ya cərimə edilir, ya da həbsxanaya salınır‖.
―Human Rights Watch‖un verdiyi xəbərə görə, Almaniya 2012-ci
ilin noyabrında BMT-nin ĠĢgəncələr Əleyhinə Komitəsinin (ĠƏK)
diplomatik zəmanətlər və miqrant uĢaqlarının böyüklərin müĢayiəti
olmadan deportasiyası məsələlərinə dair sualları ilə qarĢılaĢmalı
oldu. Bütövlükdə isə Almaniyadakı miqrantların və milli azlıqların
vəziyyəti bu təĢkilatda xüsusilə də multikulturalizmin böhranı
fonunda ciddi narahatlıq doğurur.
BMT-nin mövqeyi
BMT-nin Ġqtisadi, Sosial və Mədəni Hüquqlar üzrə Komitəsi
(ĠSMHK) 2012-ci ilin iyulunda siyasi sığınacaq istəmiĢ Ģəxslərin
sosial həyat tərzinin, maddi və məĢğulluq təminatının, onlara
göstərilən tibbi xidmətin lazımi səviyyədə olmamasından
narahatlığını ifadə etdi.
Almaniya parlamenti sentyabrda qanun qəbul edərək təhsil
müəssisələrinin kollektivini hakimiyyət orqanlarını qeydiyyata
düĢməyən miqrantlar barədə məlumatlandırmaq öhdəliyindən azad
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
564
etdi. Müxalifət partiyalarının bu qanunun səhiyyə və məhkəmə
orqanları əməkdaĢlarına da Ģamil edilməsinə nail olmaq yönündəki
səyləri isə uğursuzluqla nəticələndi. ĠSMHK iyulda Almaniyaya
tövsiyə etdi ki, bu ölkə miqrantların təhsil almasına və
məĢğulluğuna mane olan əngəllərin aradan qaldırılması
istiqamətindəki səylərini gücləndirsin.
Oktyabrda parlament terrorizmə müqavimət haqqında qanunun
müddətini daha 4 il uzatdı, həmçinin müstəqil monitorinq
komissiyası təsis etdi. Qanuna görə, əldə edilmiĢ məlumatların
nəzarətdə saxlanmasına və analizinə icazə verilir. 2010-cu ilin
dekabrında Köln Ģəhərinin məhkəməsi Xalid əl-Məsrinin onu 2004-
cü ildə Əfqanıstana verməkdə günahkar olan 13 ABġ vətəndaĢını
ekstradisiya etməkdən boyun qaçıran alman hökumətinə qarĢı
iddiasını rədd etmiĢdi. Oktyabrda BMT-nin ĠĢçi qrupu təhlükəli elan
olunmuĢ Ģəxslərin preventiv qaydada saxlanması qaydaları ilə bağlı
baĢ verən özbaĢına saxlanma hallarından narahatlığını bildirdi.
Mayda isə Almaniyanın Konstitusiya Məhkəməsi bu aksiyanı qeyri-
konstitusion adlandırdı.
Almaniya hökumətinin mövqeyi
Kansler Angela Merkel 2010-cu ilin oktyabrında ölkəsindəki
multikulturalizm
siyasətinin nəticələrini təhlil edərək öz
hökumətinin Almaniyada xalqların gələcəkdə yanaĢı yaĢaması
məsələsinə dair mövqe və baxıĢlarını açıq bəyan elədi: ―1960-cı
illərin əvvəllərində bizim ölkə əcnəbi iĢçiləri Almaniyaya dəvət etdi
və onlar indi burada yaĢayır... Müəyyən müddət ərzində biz
özümüz-özümüzü aldatmıĢıq və öz-özümüzə ―onlar bizdə
qalmazlar, haçansa çıxıb gedərlər‖ demiĢik. Lakin bu, baĢ vermədi.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
565
Əlbəttə, bizim bu məsləyə yanaĢmamızın kökləri multikulturalizmə
gedib çıxırdı. Ona əsaslanırdıq ki, biz yanaĢı yaĢayacaq və bir-
birimizə dəyər verəcəyik. Bu yanaĢma tərzi iflasa uğradı. Tam iflasa
uğradı‖.
KeçmiĢ müstəmləkəçi dövlətlər Böyük Britaniya və Fransadan
fərqli olaraq Almaniya xalqların gələcəkdə öz mədəni
baĢlanğıclarını qoruyub saxlamaq hüququna malik olmaları Ģərti ilə
dinc yanaĢı yaĢaması ideyasını açıq-açığına rədd edirdi. Almaniya
indiki təhlükəli vəziyyətdən çıxmaqla bağlı yeganə həll yolunu belə
qəbul edirdi: milli azlıqların yalnız bir çıxıĢ yolu var - ya
assimilyasiya ilə barıĢmaq, ya da əksər immiqrantların uĢaqlarının
tarixi vətəninə çevrilmiĢ Almaniyanı tərk etmək.
Alman hakimiyyət orqanlarının rəsmi mövqeyi bundan ibarətdir ki,
milli azlıqların nümayəndələri, immiqrantlar, əsasən də türk
icmasının təmsilçiləri özlərindən ötrü yeni inkiĢaf mərhələsi olan
postindustrial toplumda bir növ anklav mövcudluğunu üstün tutaraq
alman cəmiyyətinə inteqrasiya olunmaqdan imtina edirlər. Yəni
əhalinin bu kütləsi bir tərəfdən, inkiĢaf etmiĢ alman cəmiyyətinin
siyasi və sosial nailiyyətlərinə Ģərik çıxaraq təminatlı və təhlükəsiz
həyat imkanlarından zövq alır, digər tərəfdən isə özlərinə yad olan
dəyərləri və yeni mühitin sosial əxlaqını rədd edirlər. Nəticədə öz
milli və mədəni identikliyini qoruyub saxlamaq cəhdləri
mədəniyyətlərarası ziddiyyətlərin güclənməsinə və dərinləĢməsinə
gətirib çıxarır. Bu da öz növbəsində millətçilik meyllərinin
artmasına səbəb olur, alman xalqının tarixi özünəməxsusluğunun
hakim rolunu sarsıdan yad mədəniyyətlərlə yanaĢı yaĢamaq
ideyasının əksəriyyət tərəfindən inkar edilməsini gücləndirir.
Dostları ilə paylaş: |