Maktabgacha yoshdagi bolalar nutqini rivojlantirishda amalga oshirlgan ishlar

Bolalar nutqini rivojlantirishda Ushinskiy tomonidan amalga oshirilgan ilmiy metodik ishlar

Ilg'or pedagogik g'oyalarning davomi atoqli rus o'qituvchisi K. D. Ushinskiy tomonidan ishlab chiqilgan ona tilini o'qitish tizimi edi. Buyuk ustozning materialistik qarashlari til va tafakkurning tarixiy-ijtimoiy rolini, ularning kelib chiqishini tushunishida namoyon bo‘ldi. Til, K. D. Ushinekiyning so'zlariga ko'ra, "insonga tug'ma narsa emas va osmondan tushgan sovg'a ham emas". Bu insoniyatning uzoq mehnati samarasi , xalq ma’naviy hayotining izidir. O‘z ona tilini puxta o‘zlashtirgan bola ulkan boyliklarga ega bo‘ladi va bu eng buyuk xalq ustozining ta’sirini his qiladi. K. D. Ushinskiyning bolani ona tilida o'qitish zarurligi haqidagi bayonoti progressiv edi. K. D. Ushinskiy o'z ona tilini "ajoyib o'qituvchi" deb atagan. “O‘z ona tilini o‘zlashtirib, bola nafaqat so‘zlarni, ularga qo‘shimcha va o‘zgartirishlarni, balki cheksiz miqdordagi tushunchalarni, ob’ektlarga qarashlarni, ko‘plab fikrlarni, his-tuyg‘ularni, badiiy obrazlarni, mantiq va til falsafasini o‘rganadi – oson va tez, ikki-uch yil ichida shunchalik ko'pki, yigirma yil qunt bilan va metodik o'rganishda yarmini ham o'zlashtira olmaydi. Bu buyuk xalq o'qituvchisi - uning ona so'zi! K. D. Ushinskiy bolaning tilni o'zlashtirishida kattalar tomonidan maqsadli rahbarlik qilish zarurligini asoslab berdi. Bu maktabdan oldin boshlanishi kerak, chunki bola ko'pincha o'z fikrlari va his-tuyg'ularini to'g'ri til shaklida ifodalay olmaydi, u o'qituvchining yordamiga muhtoj. Maktabgacha pedagogikaga qimmatli hissa K. D. Ushinekiyning maktabga kirishdan oldin bolalarni "tayyorgarlik" o'qitish zarurligi haqidagi qarashlari hisoblanadi. Ushinskiy ta'limning ikki turini ajratib ko'rsatdi: etti yoshdan boshlab tizimli yoki uslubiy va maktabgacha yoshdagi bola oilada, bolalar bog'chasida yoki "yosh" maktabda olishi mumkin bo'lgan tayyorgarlik. Tayyorgarlik ta'limi, shu jumladan tilni rivojlantirish mumkin (kuniga yarim soatgacha), qulay, qiziqarli va xilma-xil bo'lishi kerak.