Maktabgacha yoshdagi bolalarning intellektual qobilyatlarini
Yüklə 0,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
часть 3 « Научный импульс » апреля , 202 3 1795 Maktabgacha ta'lim tizimida yutuqlarga erishish, islohotlar olib borish, sog‘lom va barkamol shaxsni tarbiyalashda davlat ta'lim dasturiga asoslangan holda ta'lim va tarbiya jarayonini sifatli tashkil lozim. Maktabgacha ta'lim tizimida ta'lim va tarbiya jarayonini sifatli tashkil etish uchun nimalarga e'tibor berish kerak? Avvalo, pedagog o‘zini shakllantirishi va mashg‘ulot jarayoniga puxta tayyorgarlik ko‘rishi kerak. Undan so‘ng esa ta'lim va tarbiya jarayoni uchun qulay va sog‘lom muhit tayyorlash lozim. Shu sababli ham maktabgacha ta'lim tashkilotlarida ta'lim va tarbiya jarayonida zamonaviy va innovatsion texnologiyalardan unumli foydalanish talab qilinmoqda. Hozirgi vaqtda maktabgacha ta'lim tashkilotlarining pedagogik to‘plamlari intensiv ravishda olib borilmoqda va o‘z ishlarida innovatsion texnologiyalarni joriy etmoqdalar. Shu sababli, maktabgacha ta'lim tashkilotlaridagi tarbiyachilarning asosiy vazifasi –bu bolalar bilan ishlashni tashkil etish usuli va shakllarini, shaxsni rivojlantirishning belgilangan maqsadga optimal darajada mos keladigan innovatsion pedagogik texnologiyalarni tanlashdir. Shu maktabgacha ta'limdagi zamonaviy pedagogik texnologiyalar, maktabgacha ta'limning davlat standartlarini amalga oshirish uchun yo‘nalish hisoblanadi. Pedagogik texnologiya o‘zi nima? Pedagogik texnologiya juda keng ma'no kasb etadi. “Pedagogik texnologiya–bu o‘qitishga xos yangicha innovatsion yondashuvdir. U pedagogikadagi ijtimoiy muhandislik, tafakkurning ifodalanishi, texno kratik ilmiy ongning pedagogika sohasiga ko‘chirilgan tasviri, ta'lim jarayonining muayyan standartlashuvi deyiladi”, - deb ta'riflaydi B.L.Farberman. Bolalar bilan muloqot qilishda kattalar pozitsiyasiga rioya qilishadi: “Yonida emas, uning ustida emas, balki birga!” Uning maqsadi bolaning shaxs sifatida rivojlanishiga hissa qo‘shishidir. Yaponiyada maktabgacha ta'lim tizimi texnologiyasini olib qarasak, ular o‘z oldiga avval maqsad qo‘yadi, keyin rejalar tuzishadi. Yaponiya maktabgacha ta'lim tizimida bola shaxsini shakllantirishga qo‘yilgan qoidalar: – tarbiyalanuvchilariningiz bilan ijobiy munosabatda bo‘lishingiz kerak; – qiziqish asosida sinfni tashkil eting; – buni ular uchun qilmang. Ularga o‘zlari buni qilishiga yordam bering; – aniq ko‘rsatma so‘zlar va qalb tilidan foydalaning; – har doim turli vaziyatllarga tayyor bo‘ling. Hozirgi kunga kelib maktabgacha ta'lim tizimida ta'lim va tarbiya jarayonini sifatli tashkil etishda pedagoglar o‘yin texnologiyasidan keng foydalanishmoqda. Ayniqsa, bolaning intellektual salohiyatini, mantiqiy fikrlashini rivojlantirishda didaktik, syujetli-rolli, harakatli o‘yinlarning ahamiyati va o‘rni katta. Zamonaviy va innovatsion ta'lim texnologiyalardan to‘g‘ri va samarali foydalanish har bir pedagogning pedagogik mahoratiga bog‘liq. Didaktik o‘yinlar bolalarda mantiqiy fikrlashni, intellektual salohiyatini, diqqatini, xotirani kuzatishni rivojlantiradi. Quyida o‘yin texnologiyasining bir qancha turlari bilan |