Ma’lumotlar bazasining maqsad va vazifalari


) Relyatsion model tarixi



Yüklə 0,54 Mb.
səhifə20/45
tarix07.05.2023
ölçüsü0,54 Mb.
#108905
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   45
MBBT 5 SEMISTIR SAVOL JAVOBI

54) Relyatsion model tarixi
Relyatsion modelni birinchi bo'lib E. F. Kodd 1970-yilda o'zining "Katta umumiy ma'lumotlar bazalari uchun ma'lumotlarning relyatsion modeli" nomli ilmiy maqolasida taklif qilgan.
55) Relyatsion modelni yaratish maqsadlari

  • Ma'lumotlarning yuqori darajadagi mustaqilligini ta'minlash. Ilovalar fayllarni tashkil qilish, yozuvlarni qayta tartiblash va kirish yo'llarining o'zgarishi kabi ma'lumotlarning ichki vakolatxonasidagi o'zgarishlardan mustaqil bo'lishi kerak;

  • Ma'lumotlarning izchilligi va ortiqcha bo'lishi muammolarini hal qilish uchun mustahkam asos yaratish. Xususan, Kodd maqolasida normallashtirilgan munosabatlar tushunchasi, ya'ni guruhlarni takrorlamasdan munosabatlar o’rnatish tushunchasini kiritdi. (Normallashtirish jarayoni keyingi ma’ruzalarda qarab chiqiladi);

• To'plamlarga operatsiyalarni kiritish orqali ma'lumotlarni boshqarish tillarini kengaytirish.
Relyatsion modelga bo'lgan qiziqish bir necha xil sabablarga bog'liq bo'lsa-da, eng muhim tadqiqotlar turli xil kelib chiqadigan uchta loyihadan kelib chiqqan. Ulardan birinchisi 1970-yillarning oxirlarida Kaliforniya shtatidagi San-Xose shahridagi IBM tadqiqot laboratoriyasida Astraxan (Astrahan) boshchiligida ishlab chiqilgan bo'lib, natijada "System R" deb nomlangan tizim yaratildi, bu prototip haqiqiy relyatsion ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi [9].
57) Relatsion modelda munosabat, atribut, domen tushunchalari
Munosabat. Ustunlar va satrlardan tashkil topgan jadval.
Har qanday relyatsion MBBT foydalanuvchi ma'lumotlar bazasini jadvallar to'plami sifatida qabul qiladi deb taxmin qiladi. Shu bilan birga, ushbu tasavvur faqat ma'lumotlar bazasining mantiqiy tuzilishiga tegishli ekanligini ta'kidlash kerak, ya'ni 2-ma’ruzada muhokama qilgan ANSI-SPARC arxitekturasining tashqi va kontseptual darajalariga taalluqli emas. Ushbu idrok ma'lumotlar bazasining fizik tuzilishiga taalluqli emas, uni turli xil saqlash tuzilmalari yordamida amalga oshirish mumkin.

Yüklə 0,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   45




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə