bog‘lovchisi
va matnning
mazmuniy o‘q
ini tashkil qiluvchi sevgi
so‘zi kiradi. Demak, masala savol shaklida qo‘yilyapti va unga matn
orqali javob berilyapti. Ya’ni, Sevgi nima? Sevgi - sirli va abadiy
tushuncha.
O‘tkir Hoshimovning “Daftar hoshiyasidagi Bitiklar”
turkumiga
kiritilgan
Sadoqat
deb nomlanuvchi lavhada
boshqacharoq holatni
ko‘rishimiz mumkin.
Qadim zamonda bir yurt bor ekan. Xalqi mehnatkash, podshosi
odil, hayoti tinch, turmushi farovon ekan. Boshqa bir mamlakatning
shohi g‘ayrligi kelib, o‘sha yurtni bosib olmoqchi bo‘pti. Biroq
daf’atan hujum qilishga jur’at etolmay, o‘sha yurtga o‘z xufiyasini
yuboribdi. «Qanday qilib bo‘lmasin, podshoning ishonchiga kirasan,
yurtning sir-asrorini bilib kelasan» debdi.
Xufiya o‘sha yurtga boribdi. Vaqti kelib, chindan ham
podshoning ishonchiga kiribdi, mulozimlaridan biriga aylanibdi.
So‘ng, o‘z mamlakatiga qaytib borib, shohiga «Bu yurtni olib
bo‘lmaydi!» debdi. «Nima, qal’asi mustahkammi?»-deb so‘rabdi
shoh. «Gap qal’ada emas»,-debdi xufiya. «Bo‘lmasa gap nimada
o‘zi?»-debdi shoh darg‘azab bo‘lib. Shunda xufiya o‘zi guvoh bo‘lgan
bir voqeani aytib beribdi:
-Bir kuni o‘sha podsho shikorga chiqdi. Yonida qirq nafar yigiti
ham bor edi. Men ham ularga qo‘shildim. Podsho uchqur bir kiyik
ortidan ot qo‘ydi. Hammamiz unga yergashdik. Kiyik cho‘qqiga qarab
yugurdi. Podsho ham uning ortidan ot surib ketaveradi. Bir mahal
kiyik cho‘qqi tepasiga yetganda tubsiz dara ustidan sakradi-da, narigi
cho‘qqiga o‘tib ko‘zdan g‘oyib bo‘ldi. Podsho noiloj jilov tortib,
ortidan tushdi. Terlab ketgan edi. Yonidan ro‘molcha chiqarib,
peshonasini artmoqchi bo‘lgan edi, nogahon shamol kelib,
ro‘molchani daraga uchirib ketdi. SHunda qirq yigitning hammasi
o‘zini tubsiz jarlikka otdi. Qanchasi parcha-parcha bo‘lib ketdi.
Qanchasi mayib-majruh bo‘ldi. Omon qolgan bir yigit ro‘molchani
olib chiqib, podshoga topshirdi.
U yurtda bunaqa yigitlar ko‘p. Bunaqa yurtni yengib
bo‘lmaydi…
Mazkur matn sadoqat haqida, Vatanga, yurtga vafodorlik haqida.
Biz matnning nima haqda ekanligini dastlab sarlavhadan bilib olamiz.
Bu so‘z matn ichida boshqa qaytarilmaydi, lekin sarlavha sifatida
kelgan shu so‘z
matnning ham
Dostları ilə paylaş: