Mavzu 1 : Elektr energetika tizimlarining elementlari. Elektr energetika tizimi va tarmoqlari holatlari va unda kechadigan jarayonlar. Elektr energetikaning asosiy masalalari va ularni kompyuterda yechishni tashkil etish

Elektr sistemalarda o’tuvchi jarayonlar tahlilining o’ziga xos jihatlari.
Elektr sistemalarda o’tuvchi jarayonlarni o’rganishda differensial tenglamalarni yechish ga to’gri keladi. Ko’p hollarda bu tenglamalar chiziqsiz ko’rinishda bo’ladi va ularni umumiy usullar yordamida yechib bo’lmaydi. Aytish mumkinki sonli integrallash elektr sistemalarda o’tuvchi jarayonlarni nochiziqlikni hisobga olib o’rganishda umumiy usullardan hisoblanadi.
Barcha usullarni bir qadamli va ko’p qadamli usullarga ajratish mumkin. Biz quyida eng ko’p tarqalgan usullar bilan tanishib o’tamiz.
Runge-Kutta usuli.
Bu usul quyidagi xususiyatlarga ega:

• 
  bir qadamli;
  
• 
  Teylor yoyilmasi bilan h^p tartibli hadigacha ustma-ust tushadi;
  
• 
  f(t,x) funksiyani hosilasini hisoblash talab qilinmaydi.
  

Elektr sistemalarda o’tuvchi jarayonlar tahlilining o’ziga xos jihatlarini masalalar yechish nuqtai nazaridan o’rganamiz:

• 
  differensial tenglamalarni sonli integrallash sistemani elektr uzatish liniyasidagi qisqa tutashuv yoki yuklamani generatorga tashlash natijasida bo’ladigan dinamik turg’unlikni tahlil qilishda qo’llaniladi;
  
• 
  murakkab elektr sistemalarni tasvirlovchi tenglamalar tizimi tartibi yuqoriligi, mashina hisoblash vaqtini ortishi va hisoblash mashinasi operativ xotirasidan ko’p joy egallashiga olib keladi;
  
• 
  elektr sistemani elementlarida o’tuvchi jarayonlar o’tish vaqti bo’yicha farq qiladi, shuningdek rejim parametrlari o’zgarishida qaysiki sistemani generatori yoki generatorlari to’plami qisqa tutashuv nuqtasiga yaqinligiga bog`liq.