Mavzu: Adobe Flash va boshqa multimediya dasturlarida ishlash. Reja: 1

Dasturning ish maydoni va uning ko‘rsatkichlarini o‘zgartirish
Agar ishchi maydonida birorta ham obyekt tanlab olinmagan bo‘lsa yoki umuman mavjud bo‘lmasa, u holda boshqaruv paneli xossalari filmning umumiy parametrlarini ko‘rsatadi. Qandaydir obyektni olsangiz uning formati avtomatik ravishda o‘zgaradi. 11.16- rasmda butun film uchun xossalar holati paneli formati ko‘rsatilgan. Bunda Properties paneli quyidagi elementlardan tashkil topgan bo‘ladi:

• 
  Document (Dokument) matn maydoni, tahrirlanadigan fayl nomi tasvirlanadi;
  

Preview (vverxu) va Preview In Context (vnizu) buyruqlari qo‘llangandan keyingi natija.

Hujjatning xossalar formati holati.
 Size (Razmer) tugmasi, ish stoli o‘lchamini tasvirlab beruvchi tugma (11.16- rasm);
 Publish (Publikatsiya) tugmasi; uni bosish bilan avval o‘rnatilgan parametrlar asosida film nashrini boshlaydi;
 Background (Fon) tugmasi; uni bosish bilan filmning fon rangini tanlash palitra oynasi hosil bo‘ladi. Shu oynadan filmning kerakli foni rangi tanlab olinadi;
 Frame Rate (Skorost kadrov) matnli maydon, animatsiyaning kadrlar almashish tezligini belgilaydi;
 ? (so‘roq) belgisi tasvirlangan tugma HTML-formatidagi kontekstli ma’lumotnomani chaqirib beradi;
Yulduzchalar tasvirlangan tugma. Bu tugmani bosish bilan Accessibility (Dostupnost) panelini ochiladi. Bu panel filmning barcha elementlari uchun qo‘shimcha xususiyatlarni o‘rnatish uchun mo‘ljallangan. Ish maydoni oynaning butun markaziy qismini egallaydi. Ish maydonida obyektlar ustida har qanday tahrirlash ishlarini amalga oshirish mumkin. Faqatgina montaj stolining tegishli kadriga obyektlar mos kelsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Ish maydoni keng bo‘lishidan maqsad: 

• 
  sahnadan tashqari ishlarni bajarish;
  
• 
  obyektni sahnaga kirishidan oldin yoki chiqib ketgandan keyingi holatlarni hosil qilish uchun zarur bo‘ladi;
  

. Document Properties muloqot oynasi.
 ish maydoni ostida unga tegishli uskunalar paneli joylashgan. Unda quyidagi interfeys elementlari joylashgan:
 strelkali tugma butun sahnani tahrirlash rejimiga qaytishni ta’minlaydi; agar siz alohida simvol ustida tahrirlash rejimida ishlayotgan bo‘lsangiz, tugma faollashadi;
 tahrirlanadigan sahna nomli matnli maydon;
 sahnani tanlash tugmasi; bu tugmani bosish bilan film sahnalaridan tashkil topgan ro‘yxatli menyu ochiladi;
 simvolni tanlash tugmasi; bu tugmani bosish bilan film tugmalaridan tashkil topgan ro‘yxatli menyu ochiladi;
 masshtab, uning yordamida ish maydonini tasvirlash masshtabi tanlanadi.

. Ish maydonining uskunalar paneli.
Ish maydonining ixtiyoriy joyida sichqon o‘ng tugmasi bosilsa, ish maydonining parametrlarini o‘zgartirishga mo‘ljallangan buyruqlar to‘plamini o‘z ichiga olgan kontekstli menyu ochiladi. Bu menyu hammasi bo‘lib yigirmaga yaqin buyruqlarni o‘z ichiga oladi.
Filmning sahnalari bilan ishlash oynasi 11.19-rasmda keltirilgan.

. Scene paneli.
Uning yordamida siz quyidagi imkoniyatlarga ega bo‘lasiz:

• 
  filmning sahnalari ro‘yxatini ko‘rish; sahnalarning filmda namoyish qilinish ketma-ketligi;
  
• 
  filmning ro‘yxatidagi har qanday sahnasiga o‘tish;
  
• 
  tanlangan sahnadan nusxa olish (asl sahnadan keyin nusha hosil bo‘ladi);
  
• 
  yangi (bo‘sh) sahna qo‘shish (tanlangan sahnadan keyin bo‘sh sahna qo‘shiladi);
  
• 
  tanlangan sahnani o‘chirish.
  

Ish maydoni ko‘rsatkichlarini o‘zgartirish
Flashda ish maydoni ko‘rsatkichlarini o‘zgartirish uchun Modify menyusidan Document Properties buyrug‘i beriladi. Xuddi shu vazifani ish maydoni ustida sichqonning o‘ng tugmasini bosib kontekstli menyudan Document Properties buyrug‘i tanlanadi. Natijada rasmdagi Document Properties muloqot oynasi hosil bo‘ladi.
Bu oynadan foydalanib, ish maydonining bo‘yi (height), eni (width) peksillarda ko‘rsatiladi. Ish maydoniga quyiladigan rang Background Colorni tanlash orqali o‘rnatish, shuningdek kadrlar almashish chastotalarini (Frame Rate) belgilash mumkin.
Flash MXning oynalari bilan batafsil film yaratishni tegishli bo‘limlarida tanishib chiqamiz.

. Document Properties oynasi.

. Controller paneli.