Mavzu. EleKtron hukumat
Davlat organlari faoliyati samaradorligi, tezkorligi va shaffofligini ta`minlashda elektron
Yüklə 449,53 Kb. Pdf görüntüsü
|
| 2. Davlat organlari faoliyati samaradorligi, tezkorligi va shaffofligini ta`minlashda elektron
hukumatning o`rni Komp`yuterlashtirish, internet davrida moslashuv, ITTKI va institutsional-huquqiy islohotlar chuqurlashuvi, shuningdek, AKT sanoati asosiy fondlarga va AKT asosida potentsial yuqori qo`shilgan qiymatli xizmatlarning yangi turlari ishlab chiqishga investitsiyalar ortishi quyidagi keltirilgan dastur ustuvorliklari doirasida qo`yilgan vazifalarda o`z aksini topadi. Milliy ko`lamda axborotlashtirishga ko`maklashish uchun quyidagilar ko`zda tutilgan: aholini uzluksiz o`qitish tizimini tashkil qilish negizida AKTdan foydalanish ko`nikmalarini rivojlantirish, elektron bandlik sxemalari yo`lga qo`yish va virtual ish o`rinlari yaratish; sanoat ishlab chiqarishining barcha tarmoqlariga AKT joriy qilish vositasida sanoatni axborotlashtirishga ko`maklashish, onlayn logistika va elektron to`lovlar tizimini takomillashtirish, virtual arbitraj, «V2V» elektron tijoratni rivojlantirish, onlayn-biznes uchun xavfsiz muhit yaratish; onlayn taqdim etiladigan davlat xizmatlari sifatini oshirish va assortimentini kengaytirish asosida davlat sektorini axborotlashtirishga ko`maklashish; davlat boshqaruvida axborotlashtirish bilan bog`liq yangiliklar kiritishga ko`maklashish. AKT infratuzilmasini texnik qayta jihozlash quyidagilarga asoslanadi: amaldagi qonunchilikni «bilimlar jamiyati» voqeliklariga moslashtirish, eng avvalo, dasturiy ta`minot va raqamli texnologiyalar sohasida; yuqori tezlikdagi telekommunikatsiya tarmoqlarini qayta jihozlash va yangi avlod intenet texnologiyalarini rivojlantirish; AKT-Sanoatsi rivojlanishini jadallashtirish, jumladan, strategik maqsadli mahsulotlar negizida uning raqobatbardoshligini oshirish, ITTKI chuqurlashtirish va axborot biznesiga venchurli kapital kirib borishiga ko`maklashish. Global axborot makonida xalqaro hamkorlikni faollashtirish bo`yicha faoliyat quyidagilar vositasida amalga oshiriladi: O`zbekiston Respublikasi mintaqada ishbilarmonlik axborotlari xabi sifatida shakllanishi; O`zbekiston Respublikasi AKT sohasida xalqaro tashabbuschi sifatida joylashuvi; jahon bozorida milliy AKT-kompaniyalar pozitsiyalarini kuchaytirishga ko`maklashish. «IT 839» qator asosiy elementlari bo`yicha biznes-modellar – mijozlarni WiBro bo`yicha jalb qilish sxemasi moliyaviy jihatdan etarli darajada o`ylab chiqilmagan bo`lib chiqdi, raqamli ofrmatda mul`timedia uzatish bo`yicha esa – umuman ifodalab bo`lmadi. «IT 839» tufayli bu sohada raqobatli ustunliklar mavjud bo`lgan sohalardagi nou-xau bo`yicha, yo`nalishlar bo`yicha tadqiqotlarni qo`llab-quvvatlashni davom ettirish yo`nalishiga amal qilib, strategiya birinchi o`ringa 20 turdagi texnologiyalarga asoslangan, shartli ravishda guruhlarga ajratilgan mahsulotlar sotishni qo`ydi: strategik AKT-loyihalari: raqamli formatda mul`timedia uzatish, simsiz keng polosali internet, elektron hukumat; flagman-tarmoqlar mahsuloti: yarimo`tkazgichlar, displeylar, simsiz kommunikatsiyalar; bozor salohiyati katta bo`lgan istiqbolli AKT mahsulotlari: radiochastotali identifikatorlar, rbotlar, AKT tarmoqlari, dasturiy ta`minot, elektron sog`liqni saqlash, svetodiodlar, xavfsizlikni ta`minlash bo`yicha qarorlar. Strategiya 2015 yilga qadar amalga oshirilgan, so`ngra chora-tadbirlar majmui bilan almashtirilgan va mahsulotlar avvalgidek ustuvor bo`lib qolavergan. Bu maqsadda ishlab chiqilgan «Elektron hukumat tashkil qilish tamoyillari va milliy qarashlari» va ularning darajasida detallashtiriladigan muayyan amaliy harakatlarni ko`zda tutilgan fundamental strukturali o`zgarishlar asosiy mexanizmlari sifatida tematik yo`nalishlar bo`yicha 31 ta ixtisoslashgan loyihani amalga oshirish vositasida to`rtta sohada innovatsion o`zgarishlar belgilab berildi. 1-jadval O`zbekiston Respublikasida elektron hukumat shakllantirishning asosiy yo`nalishlari Blok Blok doirasidagi vazifalar Loyihalar blok doirasida belgilangan maqsadlarga erishish vositalari sifatida Davlat organlari ish usullarida innovatsiyalar Davlat onlayn xizmatlarini shakllantirish raqamli texnologiyalar asosida hujjatlar aylanmasi va on-layn qayta ishlash milliy va mintaqaviy darajada moliyaviy axborot tizimini integratsiyalash mahalliy darajada elektron hukumat shakllantirish (shahar, viloyat, tuman ma`muriyatini axborotlashtirish) elektron onlayn audit tizimi elektron milliy assambleya tizimi jinoiy adliya integratsiyalashgan tizimi kadrlar boshqaruvini axborotlashtirish elektron diplomatiya (TIV axborot tizimi) real vaqt rejimida milliy loyihalarni boshqarish tizimi ma`muriy axborot elektron almashinishni kengaytirish onlayn jarayonlar servis yo`nalishini kuchaytirish ishbilarmonlik axborotlari taqdim etish modelini ishlab chiqish Davlat xizmatlari sohasida innovatsiyalar Fuqarolarga xizmat ko`rsatish ilg`or tizimini shakllantirish Internet vositasida fuqarolarga elektron xizmat ko`rsatish sifatini oshirish va doirasini kengaytirish Milliy miqyosda haloqatlarni boshqarish bo`yicha xizmatlarni integratsiyalash Me`morchilik va qurilish, er resurslari, kadastr va ko`chmas mulk sohasida axborot tizimini integratsiyalash va kengaytirish Soliqqa tortish sohasida xizmat ko`rsatish tizimini kengaytirish Pensiya ta`minoti integratsiyalashgan milliy axborot tizimi yaratish Oziq-ovqat va tibbiy vositalar bilan ta`minlash masalalari bo`yicha integratsiyalashgan axborot tizimi yaratish Bandlik masalalari bo`yicha integratsiyalashgan axborot tizimi yaratish Ma`muriy jarimalar onlayn tizimi Xo`jalik yurituvchi «yagona darcha» tamoyili bo`yicha tadbirkorlik sub`ektlarga xizmat ko`rsatish ilg`or tizimini shakllantirish faoliyatini qo`llab-quvvatlash xizmatlari ko`rsatish Logistika tizimida milliy axborot tizimi integratsiyalashgan yaratish Elektron tijorat va savdoga onlayn xizmat ko`rsatish Xorijiy fuqarolarga elektron ma`muriy xizmat ko`rsatish tizimini yaratish Elektron hukumatning texnologik qarorlari eksportiga ko`maklashish Fuqarolarning davlat boshqaruvida elektron ishtirokini kengaytirish Elektron hukumat xizmatlaridan kengroq foydalanishga ko`maklashish, ochib beriladigan onlayn axborot hajmini kengaytirish, elektron saylov va ovoz berish tizimlarini joriy qilish, fuqarolarning elektron hukumat faoliyatida va davlat organlari qaror qabul qilishida ishtirok etishi Axborot resurslarini boshqarish sohasida innovatsiyalar Axborot resurslarini integratsiyalash va axborotlashtirish Idoralararo Milliy axborot resurslari va komp`yuterlashtirish ma`muriyati shakllantirish Elektron hukumat AKT-infratuzilmasini mustahkamlash Barcha davlat instantsiyalarini qamrab oladigan AKT infratuzilmasi yaratish Axborot xavfsizligini mustahkamlash Axborot xavfsizligi tizimlari shakllantirish AKT-tuzilmalar ixtisoslashuvini rag`batlantirish AKT-sanoatida band bo`lgan personalning u yoki bu yo`nalish bo`yicha ixtisoslashuvini chuqurlashtirish Qonunchilik tizimida innovatsiyalar Elektron hukumat instituti faoliyatini tashkil qilishni hisobga olgan holda me`yoriy-huquqiy hujjatlarni qayta ko`rib chiqish Bu amaliyotda elektron hukumatni tashkil qiladigan asosiy bloklar bo`yicha sanab o`tilgan 11 ta tashabbusni qabul qilishda o`z ifodasini topadi, chunonchi: G2C – davlatning aholi va xorijiy rezidentlar bilan quyidagi tizimlar yaratish ko`rinishida o`zaro aloqa qilishi: bachar intantsiyalar tomonidan jismoniy shaxslarning so`rovlari va murojaatlarini qayta ishlash uchun mo`ljallangan «G4C» fuqarolarga davlat elektron xizmatalari ko`rsatish; ro`yxatga olish va hisobga olish davlat xizmat turlarini ko`rsatishda axborot almashinish; ijtimoiy sug`urta sohasida axborot almashinish; soliq ma`muriyatchiligi G2B – davlat strukturalarining davlat xaridlari elektron tizimi yaratish doirasida xo`jalik yurituvchi sub`ektlar bilan o`zaro aloqalarida G2G – quyidagilar yaratish yo`li bilan davlat ma`muriyatchiligi samaradorligini oshirish maqsadida «d-Brain» turli davla strukturalari o`rtasida o`zaro aloqalar va axborot almashinish: a) byudjetni rejalashtirish va mablag`larni taqsimlash, maxsus idoralararo ma`lumotlar to`plami va komp`yuter tarmog`i vositasida turli instantsiyalar o`rtasida o`zaro hisob-kitoblarni qamrab oladigan moliya sektorida milliy axborot tizimi; b) maktablar, kollejlar, OTMlar, OO`MTV va XTVga hisob beradigan davlat tartibga solish organlari hujjatlarini elektron kanallar bo`yicha foydalanish va ulanish uchun ta`lim sohasida milliy axborot tizimi; v) mahalliy ma`muriyatlar tasarrufida bo`lgan 21 turdagi davlat xizmatlari bo`yicha mintaqaviy hukumat organlari axborot tizimlari; g) ishga yollash, kar`era pillapoyasi bo`ylab harakatlantirish, davlat sektorida band bo`lganlarga tovon to`lashni qamrab oladigan kadrlar siyosatini qo`llab-quvvatlash tizimi. ITA (informationtechnology architecture) – quyidagilar negizida elektron hukumat AKT infratuzilmasini shakllantirish: a) davlat instantsiyalari o`rtasida elektron hujjatlar aylanmasi ko`lamini kengaytirish; b) elektron ma`muriyatchilik tizimi faoliyat ko`rsatishini ta`minlash uchun elektron imzo va elektron muhr qo`llashni kengaytirish; v) davlat organlarini maxsus axborot makoniga birlashtiradigan integratsiyalashgan komp`yuter tarmog`i yaratish. Iqtisodiy agentlarga ko`rsatiladigan xizmatlar doirasi va o`zaro aloqalar samaradorligi quyidagi tavsifnomalarga ega bo`ladi: kundalik faoliyatida innovatsiyalarga asoslanadiganaxb tarmoqlari negizida qo`shilgan qiymat yaratadigan «tarmoq hukumati»; ma`muriyatchilik samaradorligi va shaffofligi yuqori va faoliyat ko`rsatish samaradorligi maksimal bo`lgan holda «bilimlar hukumati»; davlat va aholi o`rtasida qaytuvchan goroizontal aloqa kanallari va axborot almashinishga asoslangan fuqarolarning qaror qabul qilish jarayonida ishtiroki yuqori bo`lgan holda «ishtirok etish hukumati». Kelajak elektron hukumatiga bunday qarash tematik harakatlar yig`indisi, shuningdek, amaliyotda rejalashtirilgan maqsadlarga erishish vositalari sifatida chora-tadbirlarning har birini belgilab beradi. Birinchi vazifa – mobil servisga asoslangan, ilg`or xizmatlar mos ravishda rivojlangan, infratuzilma texnologiyalari va ma`muriyatchilik sifatini oshirish bilan birga dunyoda eng yaxshi elektron hukumat shakllantirish. a) mobil telefon orqali ulanish mumkin bo`lgan elektron hukumat o`ziga xos xizmatlarini amaliyotga keng tatbiq etishga ko`maklashish, buning uchun mobil kommunikatsiyalarga onlayn ma`muriyatchilik xizmatlarini taqdim etish texnologiyalarini o`tkazish amalga oshiriladi; elektron kelishuvlarni «yo`lda» olish va biznesga yordam ko`rsatishni «joyidan jilmasdan» amalga oshirish imkonini beradigan mobil ma`muriyatchilik ish muhitini shakllantirish; b) onlayn ma`muriy xizmatlar ko`rsatishga davlat strukturalarini tayyorlash va mobil servis negizida idoralararo AKT milliy tarmog`ini tashkil qilish, yuqori tezlikdagi keng polosali simsiz internet kiber-xavfsiz texnologiyalari bilan qamrab olish darajasini oshirishning asosida davlat instantsiyalari mobil servisi umumiy infratuzilmasini kengaytirish; v) xususiy sektorda qo`shimcha qo`shilgan qiymat yaratish, bu axborot portallaridan kanallar bo`yicha davlat strukturalariga ma`lumotlar taqdim etish, samarai monitoring tashkil qilish va mos keluvchi materiallarda xatoliklarni kamytirgan holda ma`muriy organlarning axborot ochib berish hajmini oshirishi bilan bog`liq. Ikkinchi vazifa – quyidagilar uchun jamiyat barqarorligining asoslarini yaratish, aholini himoya qilish va salbiy tabiiy, texnogen va ijtimoiy xarakterdagi hodisallar oqibatlarini intellektual AKT qo`llash vositasida minimallashtirish: a) real vaqt rejimida jamoatchilik xavfsizligi uchun intellektual xizmatlar taqdim etish, eng avvalo, zaif guruhlar vakillari jinoyatiga tezkor javob qaytarish va ularning oldini olish tizimini tashkil qilish yo`li bilan; b) oziq-ovqat xavfsizligi va oziq-ovqat mahsulotlari va tibbiy vositalar bilan uzluksiz ta`minlash tizimi, qoramol kasallanishining oldini olish tizimini tashkil qilish; v) foydalanuvchilar ehtiyojlariga yo`naltirilgan milliy ilg`or ijtimoiy ta`minot tizimi asoslarini shakllantirish va mustahkamlash, bu turli idoralarning mos keluvchi ma`lumotlar to`plamlarini integratsiyalashni ko`zda tutadi. Uchinchi vazifa – mohiyatan, jamiyatda qabul qilingan «tirishqoqlik bilan tinmay ishlash» mehnat axloqini «bo`lib utrgan vaqt va joy bo`yicha samarali ishlash»ga almashtirishni ifodalaydigan ishchi kuchi va bo`sh vaqt o`rtasida optimal balans ta`minlaydigan mehnat faoliyatini oqilona tashkil qilish, bu quyidagilar bilan bog`liq: a) iqtisodiyotda mehnatni tashkil qilish usullariga uyali aloqa va videokonferentsiya joriy qilgan holda intellektual ish joylariga ega bo`lgan ofislar sonini oshirgan holda AKTga asoslangan mehnat faoliyatini tashkil qilish va kengaytirish b) mehnat faoliyatini intellektual tashkil qilishning asoslarini ishlab chiqish, uni davlat muassasalari va xususiy sektor amaliyotiga keng joriy qilish, mos keluvchi me`yoriy-huquqiy asoslar yaratish v) ma`muriyatchilik tizimi asoslarini bilishga asoslangan holda tashkil qilish, bu turli davlat instantsiyalari qalin hamkorligini rag`batlantirish va axborotlardan idoralararo foydalanish tizimini shakllantirish, shuningdek, intellektual AKT negizida yangi va ilg`or xizmatlar turlarini ishlab chiqish va kommunikatsiya vositalari turli texnologik platformalarini raqamli konvergentsiyaga qilishga asoslanadi To`rtincha vazifa – fuqarolar va hukumat organlarining o`zaro aloqalarini jadallashtirish va ko`lamini kengaytirish asosida ham, yuridik va jismoniy shaxslar uchun davlat xizmatlarini kompleksli keng qamrovli paketlarini shakllantirish vositasida ham har bir alohida mijozning talablariga muvofiq ishlab chiqilgan individuallashtirilgan xizmatlar taqdim etish. Bu maqsadda mos keluvchi ketma-ketlikda quyidagilar amalga oshiriladi: a)mamlakat byudjeti va davlat siyosatining asosiy yo`nalishlari bo`yicha ma`lumotlar taqdim etish, aloqa qilish kanallari sifatida ijtimoiy tarmoqlarni rivojlantirish; b)individual xizmatlar buyurtmalari bo`yicha diversifikatsiya va ulardan paketlar shakllantirish, onlayn xizmatlar sifatini oshirish, fuqarolarning elektron hukumat xizmatlariga murojaatini rag`batlantirish; v) «yagona darcha» tamoyili bo`yicha biznes uchun onlayn xizmatlarni ishlab chiqishni davom ettirish, jahon transport-logistika va savdo tarmoqlari bilan o`zaro aloqalarni kuchaytirish. Beshinchi vazifa – ko`rsatilayotgan xizmatlar uzluksizligi va ishonchliligi ta`minlaydigan elektron hukumat infratuzilmasini mustahkamlash va kengaytirish, bu quyidagilardan kelib chiqadi: a) elektron hukumat institutlari uchun xizmatlarni universallashtirish, eng avvalo, ularning veb- resurslarini standartlashtirish va aholining zaif qatlamlari uchun ochiqligini oshirish ko`rinishida qulay sharoitlar yaratish; b) «bulut» AKT asosida milliy axborot resusrlarini samarali safarbar etish va ulardan foydalanishning umumiy idoralararo tizimi yaratish v) AKT yangi muhiti sharoitlarida, chunonchi, smartfonlar keng tarqalgan va maxfiy axborotlar himoyasi kuchaytirilgan sharoitlarda kiberhujumlarga zudlik bilan javob qaytarish g) elektron hukumat texnologik qarorlari hajmini oshirish va ularni ishlab chiqishning intellektual bazasini kengaytirish d) davlat sektori sub`ektlari uchun AKT ishonchli va barqaror ekotizimi yaratish va davlat muassasalarini axborotlashtirish loyihasini amalga oshirishni davom ettirish. Mos keluvchi vazifalar bo`yicha miqdoriy yo`nalishlar etib quyidagilar belgilangan: elektron hukumat institutlarini rivojlantirish darajasi BMT reytingida etakchi pozitsiyalarni saqlash; mobil servis uchun elektron hukumat xizmatlari 100% ochiqligi; elektron hukumat xizmatlaridan foydalanish ko`rsatkichining 61%dan 70%gacha o`sishi; davlat strukturasi ish samaradorligi darajasi bo`yicha 26-o`rindan 10-o`ringa chiqish fuqarolar va tadbirkorlarning elektron hukumat xizmatlaridan qoniqqanlik darajasini 63Dan 75 foizgacha oshirish; davlat xizmatlarining 30%ini «bulut AKT» asosiga o`tkazish; davlat strukturalari xususiy tashkilotlarga ko`rsatadigan xizmatlarni 14,8%dan 90%gacha oshirish; raqamli uzilish» darajasini 30,3%dan 20 %gacha qisqartirish; mehnatni intellektual tashkil qilish negizida ishlaydigan xodimlar sonini 4,7%dan 30%gacha oshirish. Yüklə 449,53 Kb. Dostları ilə paylaş:
|