Mavzu: Markaziy Osiyo davlatlarining gеografik o’rni va siyosiy xaritasining shakllanishi

O’rta Osiyo

Markaziy Osiyo mamlakatlari umumiy tavsifi

Mamlakat	Maydoni	Aholisi soni	Poytaxti	Davlat tili	2013-yildagi YaIM hajmi
Oʻzbekiston	448.900 kv.km	32.183.000 (2016 y)	Toshkent	Oʻzbek tili	136.931 mlrd $
Qozogʻiston	2.724.902 kv.km	17.146.000	Astana	Qozoq tili	233.734 mlrd $
Qirgʻiziston	198.500 kv.km	5.777.000	Bishkek	Qirgʻiz tili	13.450 mlrd $
Turkmaniston	488.100 kv.km	5.169.000	Ashxobod	Turkman tili	54.746 mlrd $
Tojikiston	143.100 kv.km	8.100.000	Dushanbe	Tojik tili	17.994 mlrd $

Markaziy Osiyo siyosiy xaritasi shakllanish bosqichlari

1-bosqich Markaziy Osiyo Rossiya imperisyasi bosib olish arafasidagi davrni o’z ichiga oladi.

Bu bosqichda Markaziy Osiyoda 3 ta davlat

• Xiva xonligi,
• Buxoro amirligi
• Qo’qon xonligi mavjud bo’lgan.

Markaziy Osiyo siyosiy xaritasi shakllanish bosqichlari

2-bosqich mutamlaka davrini o’z ichiga oladi. Bu bosqichda O’rta Osiyo general gubernatorligi tarkibidagi

• Buxoro amirligi,
• Xiva xonligi
• Qo’qon uezdi mavjud bo’lgan.

Markaziy Osiyo siyosiy xaritasi shakllanish bosqichlari

• 3-bosqich juda qisqa davrni o’z ichiga oladi. (1917-1920-21 yy) Bu bosqichda Markaziy Osiyo hududida 3 ta mustaqil davlat
• Qo’qon muxtoriyati,
• Xorazm xalq respublikasi
• Buxoro respublikasi mavjud bo’lgan.

Markaziy Osiyo siyosiy xaritasi shakllanish bosqichlari

• 4-bosqich 1924-1991 yy. 5 ta Ittifoqdosh respublikalar mavjud bo’lgan davrni o’z ichiga oladi.
• Qirg’iziston SSR
• O’zbekiston SSR
• Tojikiston SSR
• Turkmaniston SSR
• Qozog’iston SSR

Markaziy Osiyo siyosiy xaritasi shakllanish bosqichlari

• 5-bosqich 1991-yildan boshlanadi. Bu bosqichda Markaziy Osiyoda 5 ta mustaqil davlat paydo bo’ldi.
• Qirg’iziston respublikasi
• O’zbekiston respublikasi
• Tojikiston respublikasi
• Turkmaniston respublikasi
• Qozog’iston respublikasi

Markaziy Osiyo aholisi

Markaziy Osiyo hududida asosn turkiy xalqar istiqomat qilishadi. Yer shari hududining qariyib 3%, aholisining esa 1% Markaziy Osiyo hissasiga to’g’ri keladi. Hozirgi kunda mintaqa aholisi 70 mln. kishi atrofida bo’lib, O’zbekiston mintaqada 1-o’rinda turadi.

Tojikiston aholisining 21%, Qirg’iziston aholisining 10% o’zbeklardir.

E’tiboringiz uchun rahmat!

E’tiboringiz uchun rahmat!