Mavzu: O`zbekistonda chaqiq toshli qoplamalar konstruksiyalarini rivojlanishi Tuzuvchi: Botirov Javohir

koeffitsienti (1,25-1,30) va to’kilgan gumbaz hajmiga qarab aniqlanadi.Qumli poyandoz asosda chaqilgan toshni tarqatish ancha mushkul hisoblanadi . Chunki, greyder bilan chaqilgan toshni tekislab yoyish vaqtida qum bilan aralashib, uni zichlash qiyinlashadi va qatlamlar tekisligi buziladi. Ayrim hollarda bunday qatlamlarni qaytadan qurishga to’g’ri keladi.Bunday buzilishga chek qo’yish uchun chaqilgan toshli chelni yoyishdan avval qumli asos yuzasini suv sepuvchi mashina bilan me’yor holda namlanadi va bu yuzaga mayda (3—5 mm. li) chaqilgan tosh chiqindisi, chig’anoq kabilardan 1—2 sm qalinlikda qatlam hosil qilish lozim. Qulay uslub tarqatgich yordamida bajarilib, birdaniga asos eni bo’yicha bir tekis yoyishga imkon yaratiladi.

• 
  koeffitsienti (1,25-1,30) va to’kilgan gumbaz hajmiga qarab aniqlanadi.Qumli poyandoz asosda chaqilgan toshni tarqatish ancha mushkul hisoblanadi . Chunki, greyder bilan chaqilgan toshni tekislab yoyish vaqtida qum bilan aralashib, uni zichlash qiyinlashadi va qatlamlar tekisligi buziladi. Ayrim hollarda bunday qatlamlarni qaytadan qurishga to’g’ri keladi.Bunday buzilishga chek qo’yish uchun chaqilgan toshli chelni yoyishdan avval qumli asos yuzasini suv sepuvchi mashina bilan me’yor holda namlanadi va bu yuzaga mayda (3—5 mm. li) chaqilgan tosh chiqindisi, chig’anoq kabilardan 1—2 sm qalinlikda qatlam hosil qilish lozim. Qulay uslub tarqatgich yordamida bajarilib, birdaniga asos eni bo’yicha bir tekis yoyishga imkon yaratiladi.
  

Chaqilgan toshli qatlam tekislanganidan so’ng shibbalanadi. Awal, yengil vaznli (5—6 t) katoklar bilan bir izdan 5—6 martadan o’tkaziladi. Bu shibbalash birlamchi jarayon bo’lib, «joylashuv» deb ataladi. Bunda chaqilgan tosh donalari qatlamlararo turg’un holatini egallaydi. So’ng esa, 10—12 t.li og’ir vaznli katoklar bilan bir izdan 20—30 marotaba o’tib shibbalanadi. Bunday shibbalash vaqtida qatlamga 20—30 1/m2 hisobida suv sepib turiladi. Shibbalash chaqilgan tosh donali yuzada o’zgarmas holat shakllanguncha davom etadi.

• 
  Chaqilgan toshli qatlam tekislanganidan so’ng shibbalanadi. Awal, yengil vaznli (5—6 t) katoklar bilan bir izdan 5—6 martadan o’tkaziladi. Bu shibbalash birlamchi jarayon bo’lib, «joylashuv» deb ataladi. Bunda chaqilgan tosh donalari qatlamlararo turg’un holatini egallaydi. So’ng esa, 10—12 t.li og’ir vaznli katoklar bilan bir izdan 20—30 marotaba o’tib shibbalanadi. Bunday shibbalash vaqtida qatlamga 20—30 1/m2 hisobida suv sepib turiladi. Shibbalash chaqilgan tosh donali yuzada o’zgarmas holat shakllanguncha davom etadi.
  
• 
  Zichlangan qatlam ustiga tarqatgich yordamida 25—15 yoki 20—10 mm. li chaqilgan tosh donalari 100 m2 yuzaga 1,5—1,8 m3 hisobida yoyib chiqiladi. So’ng temir misvok bilan oraliqlar to’ldirilib tekis qatlam hosil bo’lguncha yoyiladi. Bu qatlamga 10—15 1/m2 hisobida suv sepib og’ir katok bilan shibbalanadi. Maydaroq donalar yirik donalar oralig’idagi bo’shliqlarni to’ldirib mustahkam qatlam tashkil qiladi. Buning uchun katok bir izdan 6—7 marta o’tib shibbalaydi